(in Polish) Prawo i instytucje Unii Europejskiej

Przedmiotem zajęć jest system instytucjonalny Unii Europejskiej. Zakres rzeczowy obejmuje strukturę i mechanizm funkcjonowania systemu prawnego UE. Wykład oparty jest o najnowszą literaturę przedmiotu i uwzględnia aktualny stan prawny i faktyczny oraz orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej

1. Proces integracji europejskiej - rys historyczny

Przyczyny ruchu integracyjnego po II wojnie światowej

Powstanie Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali

Powstanie Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej i Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej

Zmiany instytucjonalne Wspólnot Europejskich w latach 1958-1986

Jednolity Akt Europejski

Traktat o Unii Europejskiej

Utworzenie Europejskiego Obszaru Gospodarczego

Traktat Amsterdamski

Karta Praw Podstawowych

Traktat Nicejski

Traktat z Lizbony

Rozwój terytorialny Unii Europejskiej

2. Status prawny Unii Europejskiej

Wspólna polityka zagraniczna i bezpieczeństwa

Współpraca policyjna i sądowa w sprawach karnych

Obywatelstwo europejskie

3. System instytucjonalny Unii Europejskiej

3.1. Rada Europejska

3.1.1. Podstawy prawne działania

3.1.2. Organizacja wewnętrzna

3.1.3.Funkcje

3.2. Parlament Europejski

3.2.1 Skład Parlamentu Europejskiego

3.2.2 Tryb podejmowania uchwał przez Parlament Europejski

3.2.3 Funkcje Parlamentu Europejskiego

3.3. Rada

3.3.1 Skład Rady

3.3.2 Tryb podejmowania uchwał przez Radę

3.3.3 Funkcje Rady

3.4. Komisja Europejska

3.4.1.Powołanie Komisji

3.4.2.Skład Komisji

3.4.3. Tryb działania Komisji

3.4.4. Funkcje Komisji

3.5. Trybunał Sprawiedliwości UE

3.5.1. Struktura organów sądowych

3.5.2. Struktura wewnętrzna sądów

3.5.3.Sposób powoływania sędziów i rzeczników generalnych

3.5.4. Jurysdykcja poszczególnych sądów

3.6. Trybunał Obrachunkowy

3.7. Europejski Bank Centralny

3.8. Inne organy

3.7.1 Komitet Ekonomiczny i Społeczny

3.7.2 Komitet Regionów

4. System rozstrzygania sporów wynikających na tle prawa UE

4.1. Niewywiązanie się państwa z zobowiązań

4.2. Postępowanie o stwierdzenie nieważności aktu prawnego

4.3. Postępowanie o zaniechanie wydania aktu prawnego

4.4. Postępowanie prejudycjalne

4.5. Postępowanie o naprawienie szkody

5. Porządek prawny Unii Europejskiej

5.1 Prawo pierwotne

5.2 Prawo stanowione przez Unię Europejską

5.2.1. Rodzaje systemów aktów prawnych

5.2.2. Rodzaje aktów prawa wtórnego

5.3. Zasady prawa Unii Europejskiej

5.3.1 Zasada pierwszeństwa prawa UE wobec porządków prawnych państw członkowskich

5.3.2 Zasady bezpośredniego stosowania i bezpośredniej skuteczności

5.3.3 Zasada jednolitości prawa wspólnotowego

5.3.4 Zasada solidarności

5.3.5 Zasada proporcjonalności

5.3.6 Zasada subsydiarności

5.3.7 Zasada równowagi kompetencyjnej

5.4. Prawo UE a prawo międzynarodowe

5.5. Tryb stanowienia prawa

5.6. Harmonizacja prawa UE

6. Polska członkiem Unii Europejskiej

7. Najważniejsze postanowienia Traktatu z Lizbony

8.Pojęcie rynku wewnętrznego.

J. Barcz, M. Górka, A. Wyrozumska, „ Instytucje i prawo Unii Europejskiej. Podręcznik dla kierunków prawa, zarządzania i administracji, Wolters Kluwer, 2015;

M.M. Kenig-Witkowska (red.) Prawo instytucjonalne Unii Europejskiej, Warszawa 2011;

Źródła prawa:

Traktaty stanowiące Unię Europejską (Traktat o Unii Europejskiej oraz Traktat o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej); wskazane na zajęciach źródła prawa pochodnego UE i orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości UE.

WIEDZA

UMIEJĘTNOŚCI

POSTAWY