The situation of the Polish language in the region

Przedmiot przedstawiający sytuację języka polskiego w krajach sąsiednich, przede wszystkim na Białorusi, Ukrainie i w Rosji.

Wykład ma za zadanie zapoznać studenta z aktualną sytuacją językową w Polsce z perspektywy polityki językowej, z uwzględnieniem aktualnych zjawisk zachodzących z jednej strony na postęp globalizacyjny, z drugiej zaś strony z uwagi na nasilającą się migrację ludności wschodniosłowiańskiej do naszego kraju (Białorusi, Ukrainy, Rosji).

Zagadnienia teoretyczne będą dotyczyły definiowania języka, ujęcia języka polskiego w kontekście polityki językowej, jego

statusu i sytuacji języków mniejszości w Polsce oraz poza granicami kraju. Oceniając ogólną sytuację języka polskiego

zostanie przedstawiona jego kondycja oraz relacja z językami narodowymi w regionie.

Omawiana problematyka wychodzi daleko poza dziedzinę lingwistyki i do rzetelnej analizy potrzebuje szerszego kontekstu, który dotyczyć będzie takich dziedzin jak historia, socjologia i kultura. Dlatego też w ramach oferowanych zajęć zostaną poruszone tematy ekstralingwistyczne, które miały i maja znaczący wpływ na rozwój sytuacji języka polskiego w regionie.

Tematy:

1. Definicja języka i status polszczyzny.

2. Typologia odmian współczesnej polszczyzny:

a) Odmiany systemowe.

b) Odmiana mówiona a pisana języka.

c) Odmiany funkcjonalne współczesnej polszczyzny.

3. Język polski na pograniczu:

a) Polsko-białoruskim.

b) Polsko-ukraińskim.

c) Polsko-czeskim.

d) Polsko-niemieckim.

4. Regionalizmy językowe.

5. Regionalizmy a kultura języka.

6. Przyszłość regionalizmów w języku polskim.

NAKŁAD PRACY STUDENTA – BILANS PUNKTÓW ECTS

Obciążenie studenta na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich: 8 godz. ECTS: 3, w tym:

Udział w zajęciach 8 godz. - 1 ECTS

Obciążenie studenta związane z nauką samodzielną (w tym przygotowanie do zajęć): 8 godz. i przygotowanie do egzaminu 8 godz. - 2 ECTS

RAZEM

obciążenie studenta na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich oraz związane z nauką samodzielną: 24 godz. ECTS: 3

1. Kucharczyk R., Wpływ regionalnych odmian języka na współczesną polszczyznę potoczną, Kraków 2018.

2. Kurkowska H., Polityka językowa a zróżnicowanie społeczne współczesnej polszczyzny, [w:] Polszczyzna ludzi myślących, wybór i opracowanie H. Jadacka i A.Markowski, Warszawa 1991.

3. Olszewski B., Kilka uwag o prawnej ochronie języka polskiego, Wrocław 2009.

4. Pawłowski A., Pejzaż językowy Polski współczesnej: polszczyzna, języki obce, języki mniejszościowe, Wrocław 2019.

5. Polszczyzna mówiona ogólna i regionalna, pod red. Bogusława Dunaja i Macieja Raka, Kraków 2009.

6. Sytuacja języków mniejszościowych i regionalnych w Europie. Wymiar finansowy. Rekomendacje dla Polski, opracowanie zbiorowe, Biuro Analiz i Dokumentacji, Kancelaria senatu, Warszawa 2015.

7. Twarowska A., Przemiany języka polskiego w aspekcie kultury globalnej i społeczeństwa informacyjnego, Białystok 2020.

8. Wilkoń A., Typologia odmian językowych współczesnej polszczyzny, Katowice 2000.

9. Zdancewicz T., Wpływy białoruskie w polskich gwarach pod Sejnami, Poznań 1966.

WIEDZA:

-uzyskuje obszerną wiedzę na temat kultury polskiej, ze szczególnym uwzględnieniem historii, literatury i filmu,

-ma świadomość, jakie są ekonomiczne, prawne i etyczne uwarunkowania pracy w zawodzie nauczyciela języka polskiego jako obcego,

UMIEJĘTNOŚCI:

-potrafi umiejętnie łączyć treści językowe i kulturowe w procesie nauczania języka polskiego jako obcego,

KOMPETENCJE SPOŁECZNE:

-zachęca i motywuje studentów do nauki języka polskiego i poznawania kultury polskiej,

-jest świadoma / świadomy swojej roli ambasadorki / ambasadora kultury polskiej.

Sprawdzian zaliczeniowy składający się z pytań otwartych i zamkniętych, gdzie kryteria oceny przedstawione są w formie progów procentowych:

60% – 68% - 3 (ocena dostateczna)

69% - 77% - 3+ (ocena dostateczna plus)

78% - 86% - 4 (ocena dobra)

87% - 95% - 4+ (ocena dobra plus)

96% - 98 % - 5 (ocena bardzo dobra)

99% -100% - 5 !(ocena bardzo dobra z wykrzyknikiem)