Key to the culture of region: conflicts and relations (II) - Ukraine

Cykl zajęć poświęconych wybranym zagadnieniom historii i kultury Ukrainy po roku 1991 ze szczególnym uwzględnieniem zjawisk politycznych, religijnych i interkulturowych.

Przedmiot ma za zadanie zapoznanie studentów w pogłębionym stopniu z najważniejszymi procesami związanymi z rozwojem stosunków interkulturowych, zachodzącymi we współczesnej Ukrainy. Zjawiska te będą tu analizowane przez pryzmat formowania się odrębności danej kultury i tożsamości jej uczestników, z uwzględnieniem kontekstu religijnego, językowego, społecznego, politycznego, ekonomicznego. Szczególny nacisk położony zostanie na omówienie tych aspektów, które mają charakter konfliktogenny w stosunkach międzynarodowych i są przedmiotem różnych i sprzecznych wyobrażeń zbiorowych. Student rozwija swoje umiejętności badawcze, uczy się samodzielnie zdobywać wiedzę, korzystając ze wsparcia opiekuna naukowego.

Omówione zostaną następujące problemy:

1. Wydarzenia lat 1917-1921 (URL, Państwo Ukraińskie, ZURL) w świetle współczesnych badań i ocenie społeczeństwa ukraińskiego.

2. Czerwony Renesans czy Rozstrzelane Odrodzenie? Współczesne dyskusje wokół społeczno-politycznych przemian na Ukrainie w latach 20.-30. XX w.

3. Spory wokół relacji polsko-ukraińskich w Polsce międzywojennej.

4. Historia, która dzieli. Ziemie ukraińskie i Ukraińcy w latach II wojny światowej i latach powojennych.

5. Lata stagnacji w okresie „breżniewizmu”. Ukraińcy wobec autorytarnej polityki Kremla lat 70.-80. XX w.

6. Rola ukraińskiej diaspory w ukraińskich procesach kulturotwórczych.

7. Autochtoniczna mniejszość ukraińska w krajach Europy Środkowo-Wschodniej.

8. Czarnobyl jako źródło nieustających dyskusji na temat sytuacji ekologicznej i problemów społecznych.

9. Rusyfikacyjna polityka ZSRR jako źródło współczesnych ukraińskich sprzeczek dotyczących roli i miejsca ukraińskiego i rosyjskiego języka na Ukrainie.

10. Sytuacja wyznaniowa na Ukrainie. Kościoły i organizacje religijne.

11. Ustrój polityczny Ukrainy. Kwestia systemu oligarchicznego.

12. Ukraińskie rewolucje 2004 i 2014 roku jako źródło inspiracji dla ludzi kultury.

13. Wojna na Donbasie w literaturze i kinie ukraińskim.

14. Siły zbrojne i polityka bezpieczeństwa Ukrainy.

15. Zewnętrzna polityka Ukrainy. Tzw. wielowektorowość w okresie stagnacji na przełomie XX-XXI w. i zwrot ku UE i NATO po 2014 roku.

Nakład pracy studenta:

Uczestnictwo w zajęciach w sali – 30 godzin (1 ECTS)

Przygotowanie do zajęć w sali – 30 godzin (1 ECTS)

Chojnowski A., Bruski J.J., Ukraina, Warszawa 2006.

Eberhardt Piotr, Przemiany narodowościowe na Ukrainie w XX wieku, Warszawa 1996.

Fedorowicz K., Ukraina w polskiej polityce wschodniej w latach 1989—1999, Poznań 2004.

Gortat R., Ukraińskie wybory. Elekcja parlamentarna 98 i partie polityczne, Warszawa 1998.

Grűndberg K., Trudne sąsiedztwo: stosunki polsko-ukraińskie w X-XX w., Warszawa 2005.

Hnatiuk O., Pożegnanie z imperium. Ukraińskie dyskusje o tożsamość, Lublin 2003.

Hrycak J., Historia Ukrainy, 1772—1999. Narodziny nowoczesnego narodu, Lublin 2000.

Jakowenko N., Historia Ukrainy od czasów najdawniejszych do końca XVIII wieku, Lublin 2000.

Michna E., Kwestie etniczno-narodowościowe na pograniczu Słowiańszczyzny Wschodniej i Zachodniej. Ruch rusiński na Słowacji, Ukrainie i w Polsce, „Polska Akademia Umiejętności. Pracy Komisji Wschodnioeuropejskiej”, t. VIII, Kraków 2004.

Michna E., Kwestie etniczno-narodowościowe na pograniczu Słowiańszczyzny Wschodniej i Zachodniej. Ruch rusiński na Słowacji, Ukrainie i w Polsce, „Polska Akademia Umiejętności. Pracy Komisji Wschodnioeuropejskiej”, t. VIII, Kraków 2004.

Michna E., Łemkowie: grupa etniczna czy naród, Kraków 1995.

Mironowicz E., Polityka zagraniczna Ukrainy (1990-2010), Białystok 2012.

Motyka G., Ukraińska partyzantka 1942—1960. Działalność Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów i Ukraińskiej Powstańczej Armii, Warszawa 2006.

Motyka G., Wnuk R., Stryjek T., Baran A., Wojna po wojnie. Antysowieckie podziemie w Europie Środkowo-Wschodniej, Gdańsk-Warszawa 2012.

Riabczuk M., Dwie Ukrainy, Wrocław 2004.

Serczyk W., Historia Ukrainy, Wrocław-Warszawa-Kraków 2001

Stryjek T., Jakiej przeszłości potrzebuje przyszłość, Warszawa 2007

Student po ukończeniu zajęć:

[Wiedza:]

1) zna i rozumie w podstawowym stopniu historię najnowszą Ukrainy oraz zagadnienia, pojęcia i koncepcje historyczne wiążące ją z Europą Środkowo-Wschodnią jako regionem, ze szczególnym uwzględnieniem procesów i zjawisk kulturowych w kontekście przemian społecznych i politycznych (K2_W04; Odniesienie do P7S_WG Zakres i głębia, P7S_WK Kontekst/uwarunkowania, skutki)

2) zna i rozumie w podstawowym stopniu zagadnienia dotyczące kształtowania się relacji narodowościowych i religijnych, społeczno-politycznych i gospodarczych we współczesnej Ukrainy (K2_W06; Odniesienie do P7S_WG Zakres i głębia, P7S_WK Kontekst/uwarunkowania, skutki)

[Umiejętności:]

3) potrafi wyszukać, selekcjonować, analizować i wykorzystywać potrzebne mu informacje z różnych źródeł (K2_U01; Odniesienie do P7S_UW Wykorzystywanie wiedzy/ rozwiązywane problemy i wykonywane zadania)

4) potrafi rozwijać swoje umiejętności badawcze, samodzielnie zdobywać wiedzę, korzystając ze wsparcia opiekuna naukowego; umiejętnie formułować myśli, prezentować wyniki badań w postaci wypowiedzi ustnej lub pisemnej (różnego typu) (K2_U03; Odniesienie do P6S_UW Wykorzystywanie wiedzy/ rozwiązywane problemy i wykonywane zadania)

5) potrafi odwołując się do zdobytej wiedzy teoretycznej i praktycznej wykorzystać ją w typowych wypowiedziach profesjonalnych dotyczących współczesności Ukrainy, a także jej specyfiki w kontekście globalnym, logicznie je konstruować, odwołując się do stanowisk innych uczestników tych sytuacji komunikacyjnych (K2_U06; Odniesienie do P7S_UW Wykorzystywanie wiedzy/ rozwiązywane problemy i wykonywane zadania)

[Kompetencje społeczne:]

6) jest gotów do krytycznej oceny posiadanej wiedzy, ciągłego dokształcania się i uzupełniania zdobytej wiedzy (K2_K01; Odniesienie do P7S_KK)

7) jest gotów do uczestniczenia w życiu kulturalnym i korzystania z jego różnorodnych form (K2_K05; Odniesienie do P7S_KO)

Warunkiem dopuszczenia do zaliczenia przedmiotu jest obowiązkowa obecność na zajęciach zgodnie z Regulaminem studiów na WLS.

Zajęcia prowadzone będą w formie dyskusji na temat zadanych lektur lub materiału zaprezentowanego przez prowadzącego w formie prezentacji. Aktywny udział w dyskusji oznacza merytoryczne uczestnictwo w dyskusji podczas co najmniej 50% zajęć.

Przewidziana jest także praca pisemna (3-6 s.) lub prezentacja na temat zadany przez prowadzącego. Ostateczny termin składania pracy pisemnej stanowi data wyznaczona przez prowadzącego na pierwszych lub drugich zajęciach. Osoby nieobecne na tych zajęciach zobowiązane są do zasięgnięcia informacji u prowadzącego zajęcia.

Zaliczenie obejmie wiedzę z materiału omawianego na zajęciach w czasie semestru i obejmie dwa losowo wybrane pytania z materiału omawianego na zajęciach. Na końcową ocenę składają się:

Aktywny i merytoryczny udział w zajęciach (20%).

Praca pisemna lub prezentacja na temat wyznaczony przez prowadzącego zajęcia (20%).

Zaliczenie ustne (60%)

(wyczerpująca odpowiedź na pytanie = 30%, częściowa = 15%)

Skala ocen:

0%-49% - 2

50%-60% - 3

61%-70% - 3+

71%-80% - 4

81%-90% - 4+

91%-100% - 5

Dodatkowa wiedza - 5+