History of the countries of the region: Ukraine

Kurs przedstawia zarys historii politycznej ziem ukraińskich od czasów Rusi Kijowskiej do wybuchu w elektrowni atomowej w Czarnobylu w 1986 roku. Przedstawione zostaną najważniejsze wydarzenia, które doprowadziły do sformowania się narodu i państwa ukraińskiego.

Kurs przedstawia zarys historii polityczną ziem ukraińskich od czasów Rusi Kijowskiej do wybuchu elektrowni atomowej w Czarnobylu w 1986 roku. Analizie zostaną przedstawione wyłącznie najważniejsze wydarzenia (wojny, zmiany granic, powstanie i upadek tworów państwowych), ideologie, ruchy, biografie przywódców i działaczy politycznych, którzy doprowadzili do sformowania się narodu i państwa ukraińskiego. Tematy z historii społecznej i gospodarczej oraz historii religii, kultury, sztuki zostaną wspomniane, o ile miały bezpośredni wpływ na przebieg wydarzeń.

Kluczowe zagadnienia:

1. Ruś Kijowska: powstanie i upadek.

2. Ziemie ukraińskie w granicach Wielkiego Księstwa Litewskiego i Królestwa Polskiego.

3. Polonizacja szlachty ukraińskiej.

4. Poddaństwo i pańszczyzna

5. Utworzenie Cerkwi Greckokatolickiej.

6. Powstanie kozactwa i wojny kozackie

7. Podział ziem ukraińskich między Rzeczpospolitą i Rosję.

8. Rozbiory Rzeczpospolitej, ziemie ukraińskie w składzie Rosji i Austrii.

9. Ukraińcy pod panowaniem Austrii. Rozwój stosunków ukraińsko-polskich w Galicji do 1918 r.

10. Ukraińcy pod panowaniem Rosji do 1918 r.

11. Pierwsza wojna światowa i walka o utworzenie niepodległego państwa ukraińskiego, zjednoczenie ZURL i URL.

12. Ukraińcy w Polsce, Czechosłowacji i ZSRR. Wielki Głód

13. Sprawa ukraińska w czasie II wojny światowej. Konflikt polsko-ukraiński w czasie II wojny światowej. Ukraińcy w granicach II RP – życie społeczne, polityczne.

14. Ukraińska SRR w czasach Chruszczowa i Breżniewa.

Literatura podstawowa

Do wyboru:

1) Jakowenko N., Historia Ukrainy od czasów najdawniejszych do końca XVIII wieku, Lublin 2000 oraz Hrycak J., Historia Ukrainy 1772-1999. Narodziny nowoczesnego narodu, Lublin 2000.

2) Serczyk W. A., Historia Ukrainy, Wrocław 2001.

3) Chojnowski, A., Ukraina, Warszawa 2006.

Literatura dodatkowa

Adamski Ł., Nacjonalista postępowy. Mychajło Hruszewski i jego poglądy na Polskę i Polaków, Warszawa 2011.

Bruski J.J., Między prometeizmem a Realpolitik. II Rzeczpospolita wobec Ukrainy Sowieckiej 1921-1926, Kraków 2010.

Bruski J. J., Petlurowcy: Centrum Państwowe Ukraińskiej Republiki Ludowej na wychodźstwie (1919-1924), Kraków 2004.

Bunt pokolenia : rozmowy z intelektualistami ukraińskimi, rozmawiały i opatrzyły komentarzem Bogumiła Berdychowska, Ola Hnatiuk, Lublin 2000.

Doncow D., Nacjonalizm, Kraków 2008.

Filar W., Wołyń 1939-1944 : historia, pamięć, pojednanie, Warszawa 2009.

Galicja : mozaika nie tylko narodowa, pod red. U. Jakubowskiej, Warszawa 2013.

Gruchała J., Rząd austriacki i polskie stronnictwa polityczne w Galicji wobec kwestii ukraińskiej (1890-1914), Katowice 1988.

Hodana T., Między królem a carem : Moskwa w oczach prawosławnych Rusinów - obywateli Rzeczypospolitej (na podstawie piśmiennictwa końca XVI - połowy XVII stulecia), Kraków 2008.

Hołodomor 1932-1933. Wielki Głód na Ukrainie w dokumentach polskiej dyplomacji i wywiadu / wybór i oprac. Jan Jacek Bruski.

Hrycak J., Prorok we własnym kraju : Iwan Franko i jego Ukraina (1856-1886), Warszawa 2010.

Hryciuk G., Przemiany narodowościowe i ludnościowe w Galicji Wschodniej i na Wołyniu w latach 1931-1948, Toruń 2005.

Jakowenko N., Druga strona lustra : z historii wyobrażeń i idei na Ukrainie XVI-XVII wieku, Warszawa 2010.

Kijas A., Ruś, Poznań 2014.

Klimecki M., Polsko-ukraińska wojna o Lwów i Galicję Wschodnią 1918-1919, Warszawa 2000.

Lewycky B., Polityka i społeczeństwo na Ukrainie Sowieckiej 1953-1980, Warszawa 1988.

E. Mironowicz, Białorusini i Ukraińcy w polityce obozu piłsudczykowskiego, Białystok 2007.

Motyka G.,Od rzezi wołyńskiej do akcji "Wisła" : konflikt polsko-ukraiński 1943-1947, Kraków 2011.

Podhajecki A.,OUN i UPA pod skrzydłami III Rzeszy, Warszawa 2013.

Powieść minionych lat : najstarsza kronika kijowska, przeł. i oprac. Franciszek Sielicki, Wrocław 2005.

Prawda historyczna a prawda polityczna w badaniach naukowych : ludobójstwo na kresach południowo-wschodniej Polski w latach 1939-1946, pod red. Bogusława Pazia, Wrocław 2011.

Romanowski W., Bandera : terrorysta z Galicji, Warszawa 2012.

Serczyk W.A., Na dalekiej Ukrainie : dzieje Kozaczyzny do 1648 roku, Kraków 1986.

Serczyk W.A.,Na płonącej Ukrainie : dzieje Kozaczyzny 1648-1651, Warszawa 2007.

Siemianowski A., Od kozackich żądań likwidacji Kościoła Unickiego do organizowania świadomości narodowej Ukraińców wokół tegoż Kościoła. Cz. 1-2, Wrocław 2004-2005.

Snyder T., Tajna wojna: Henryk Józewski i polsko-sowiecka rozgrywka o Ukrainę, Kraków 2008.

Stryjek T., Ukraińska idea narodowa okresu międzywojennego, Toruń 2013.

Vincenz S., Prawda starowieku, Sejny 2002.

Wójtowicz-Huber B., "Ojcowie narodu": Duchowieństwo greckokatolickie w ruchu narodowym Rusinów galicyjskich (1867-1918), Warszawa 2008.

Zajączkowski J., Trudne sąsiedztwa - Polska i Ukraina a Rosja i Niemcy. T. 3, Druga wojna światowa, Lublin 2013.

Po zaliczeniu kursu studenci i studentki posiadają podstawową wiedzę na temat historii politycznej Ukrainy oraz rozumieją zasadnicze determinanty jej rozwoju. Potrafią dostrzegać związki przyczynowo-skutkowe między wydarzeniami historyczni a stanem obecnym. Znają podstawowe daty wydarzeń historycznych oraz postaci, które brały w nich udział. Potrafią wskazać na mapie miejsca najważniejszych wydarzeń historycznych oraz zmiany granic państwowych na przestrzeni dziejów na ziemiach ukraińskich.

S1_W01 dysponuje podstawową wiedzą dotyczącą historii i współczesności regionu (dwóch wybranych państw), ze szczególnym uwzględnieniem kultury, procesów historycznych, politycznych, społecznych, literackich, artystycznych itd. K1_W03 K1_W04

S1_W09 wyjaśnia podstawowe zagadnienia dotyczące kształtowania się relacji narodowościowych i religijnych, społeczno-politycznych i gospodarczych w regionie Europy Środkowo-Wschodniej K1_W03 K1_W04

S1_U01 umie wyszukać, selekcjonować i wykorzystywać potrzebne mu informacje z różnych źródeł K1_U01

S1_U02 odwołując się do zdobytej wiedzy teoretycznej i praktycznej potrafi ją wykorzystać w typowych wypowiedziach profesjonalnych dotyczących historii i współczesności krajów regionu w kontekście globalnym, logicznie je konstruuje, odwołując się do stanowisk innych uczestników tych sytuacji komunikacyjnych K1_U04 K1_U06

S1_K01 ma świadomość ochrony dziedzictwa narodowego i kulturowego regionu, wsparte wiedzą o jego różnorodności, sposobach wykorzystania. K1_K05

S1_K05 rozumie potrzebę ciągłego dokształcenia się i uzupełniania zdobytej wiedzy K1_K01

Dla osiągnięcia efektów kształcenia obecność na wszystkich zajęciach objętych planem studiów jest obowiązkowa (§ 9 pkt. 2 Szczegółowych Zasad Studiowania na WLS UW). Studentom i studentkom przysługują dwie nieusprawiedliwione nieobecności, jeśli zajęcia obejmują 30 godzinny cykl.

Każda następna nieobecność może powodować niedopuszczenie studenta do zaliczenia semestru (powoduje tzw. „dwójkę rektorską”) i jest podstawą do wnioskowania o warunkowe zaliczanie przedmiotu. Studentowi nie przysługuje możliwość skorzystania z II terminu (w sesji poprawkowej).

Szczegółowe informacje, dotyczące zasad oceniania konkretnego wykładowcy znajdują się w opisie prowadzonej przez niego grupy. W celu zapoznania się z nimi należy kliknąć na obrazek planu zajęć przedmiotu i wybrać swoją grupę.