History of the literature of the countries of the region: Germany

Celem zajęć jest ukazanie w kontekście historyczno-kulturowym rozwoju literatury Niemiec i Austrii, ze wskazaniem na kierunki, tendencje i twórców. Na zajęciach omawiane będą również dzieła (bądź ich fragmenty) uważane za znamienne dla danego okresu.

Zajęcia stanowią pierwszą część dwusemestralnego kursu. W sposób przekrojowy omawiany będzie okres od wczesnego średniowiecza aż do lat 20. XX w. (Republika Weimarska).

Treści programowe:

1. Średniowiecze: powstanie i uwarunkowania literatury niemieckiej

2. Humanizm i reformacja (Martin Luther)

3. Barok

4. Oświecenie (nurty estetyczne i filozoficzne)

5. Epoka „burzy i naporu”

6. Literatura epoki klasyczno-romantycznej

7. Biedermeier/Młode Niemcy

8. Realizm mieszczański

9. Naturalizm

10. Modernizm

Literatura fachowa

Baumann, Barbara; Oberle, Brigitta: Deutsche Literatur in Epochen, München 1985.

Beutin, Wolfgang: Deutsche Literaturgeschichte. Von den Anfängen bis zur Gegenwart, Stuttgart 1992.

Curtius, Ernst Robert: Literatura europejska i łacińskie średniowiecze, Kraków 1997.

Czarnecka, Mirosława: Historia literatury niemieckiej, Wrocław 2011.

Honsza, Norbert: W blasku epok. Literatura niemiecka od średniowiecza do współczesności, Łódź 2010.

Albrecht, Günther; Mittenzwei Johannes (Dr): Klasycyzm niemiecki. Życie i twórczość Goethego i Schillera, Warszawa 1970.

Huizinga, Johan: Jesień średniowiecza, Warszawa 1974.

Karolak, Czesław; Kunicki, Wojciech; Orłowski, Hubert: Dzieje kultury niemieckiej, Warszawa 2007.

Kaszyński, Stefan: Krótka historia literatury austriackiej, Poznań 2012.

Kluge, Rolf-Dieter; Świderska Małgorzata: Zarys historii literatury i kultury niemieckiej, Łódź 2010.

Krasuski, Jerzy: Historia Niemiec, Wrocław 1998.

Namowicz, Tadeusz: Johann Gottfried Herder. Z zagadnień przełomu oświecenia w Niemczech w drugiej połowie XVIII wieku, Olsztyn 1995.

Roguski, Piotr: Słodkie imię wolności... Przejście Polaków przez Niemcy po upadku powstania listopadowego, Warszawa 2011.

Rothmann, Kurt: Kleine Geschichte der deutschen Literatur, Stuttgart 1990.

Szyrocki, Marian: Dzieje literatury niemieckiej, t. I, t. II, Warszawa 1972.

(także inne wydania w/w pozycji)

Teksty źródłowe (przykłady; wybór będzie na bieżąco weryfikowany)

Pieśń o Nibelungach (fragmenty, tłum. A. Lam)/Walther von der Vogelweide (wybrana liryka)/Martin Luther (Ein feste Burg ist unser Gott)/Gotthold Ephraim Lessing (Emilia Galotti)/Johann Wolfgang von Goethe; Friedrich Schiller; Friedrich Hölderlin; Joseph von Eichendorff; Heinrich Heine; Reiner Maria Rilke; Georg Trakl (wybrana liryka)/Theodor Fontane (Effi Briest)/Thomas Mann (np. Mario i czarodziej)/Hermann Hesse (Wilk stepowy)/Erich Maria Remarque (Na zachodzie bez zmian).

Na zajęciach będą w miarę możliwości wykorzystane utwory muzyczne (np. pieśni średniowieczne Carmina Burana) i adaptacje filmowe omawianych utworów (np. L. Visconti: Tod in Venedig)

Po zakończeniu semestru student:

- dysponuje podstawową wiedzą z dotyczącą najważniejszych zjawisk z historii literatury Niemiec i Austrii,

- potrafi nazwać i scharakteryzować odpowiednie epoki literackie oraz sylwetki i twórczość ich przedstawicieli (na wybranych przykładach),

- ma wiedzę o źródłach informacji (opracowania encyklopedyczne, syntezy podręcznikowe) i umie z nich skorzystać (np. w celu przygotowania pracy pisemnej),

- potrafi podczas dyskusji formułować wnioski dotyczące problematyki przeczytanych utworów.

Założenia:

Student powinien posiadać wiedzę z zakresu historii i literatury europejskiej na poziomie liceum ogólnokształcącego. Istotna jest również gotowość do czytania i analizy (dyskusji) na temat przeczytanych tekstów.

Kryteria oceniania:

Uczestnictwo w konserwatoriach (znajomość lektur bądź innych publikacji wskazanych przez prowadzącego do samodzielnej lektury, udział w dyskusji), przygotowanie pracy pisemnej na wskazany temat, egzamin ustny z treści zajęć.