Klucz do kultury regionu: konflikty - relacje (I) - kraje bałtyckie

w sali

Zajęcia mają na celu zapoznanie studentów z głównymi problemami z dziejów politycznych i społecznych Litwy, Łotwy i Estonii od średniowiecza czasy sowieckie.

Zajęcia są organizowane w Programie zintegrowanych działań na rzecz rozwoju Uniwersytetu Warszawskiego (ZIP), współfinansowanym ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach PO WER, ścieżka 3.5.

Celem zajęć jest zapoznanie studentów z podstawowymi problemami z dziejów Litwy, Łotwy i Estonii od średniowiecza czasy sowieckie, ukazując wzajemne relacje między tymi narodami, stosunki polityczne z innymi państwami i budowanie własnej tożsamości.

Wykaz tematów:

1. Stosunki między Litwą a Królestwem Polskim do XIV wieku.

2. Stosunki między Wielkim Księstwem Litewskim a Rusią do XIV wieku.

3. Podbicie ziem łotewskich przez Niemców w XIII wieku.

4. Krzyżacko-litewski konflikt o Żmudź od 2 poł. XIV wieku do pocz. XV wieku.

5. Stosunki litewsko-polskie po zawarciu unii w Krewie.

6. Wojny o Inflanty w XVI wieku.

7. Początki odrodzenia narodowego na Litwie, Łotwie i Estonii: podobieństwa i różnice.

8.Odrodzenie narodowe Litwinów, Łotyszy i Estończyków przez pryzmat innych zamieszkujących te ziemie mniejszości narodowościowych.

9. Stosunki polsko-litewskie w dwudziestoleciu międzywojennym.

10.Stosunki litewsko-łotewsko-estońskie w dwudziestoleciu międzywojennym.

11. Związek Radziecki a Litwa, Łotwa i Estonia w latach 1922-1941.

12. Polityka niemiecka na obszarze Ostlandu.

13. Stalinizm na Litwie, Łotwie i Estonii po 1944 roku.

14. Powojenne formy protestu w republikach nadbałtyckich.

15. Drugie odrodzenie narodowe w republikach nadbałtyckich.

i jego przejawy.

Nakład pracy studenta:

Uczestnictwo w zajęciach w sali – 30 godzin (1 ECTS)

Przygotowanie do zajęć - 30 godzin (1 ECTS)

Sozański J., International legal status of Lithuania, Latvia and Estonia in the years 1918-1994, Ryga 1995.

Smith I. A., The Baltic States: Estonia, Latvia and Lithuania, Oxford 1993.

Cygański M., Niemcy wschodniobałtyccy w Estonii, na Łowie i Litwie: zarys dziejów do 1920 roku, Łódź 2004.

Łossowski P., Tragedia państw bałtyckich 1931-1941, Warszawa 1990.

Łossowski P., Kraje bałtyckie w latach przełomu 1934-1944, Warszawa 2005.

Sozański J., Prawa mniejszości narodowych w niepodległej Litwie, Łotwie i Estonii (1918-40 i 1990-96), Warszawa 1998.

Litwa:

Konstytucja Republiki Litewskiej.

Brűckner A., Starożytna Litwa: ludy i bogi: szkice historyczne i mitologiczne, Olsztyn 1984.

Ochmański J., Historia Litwy, Wrocław 1990.

Łossowski P., Po tej i tamtej stronie Niemna. Stosunki polsko-litewskie 1883-1939, Warszawa 1985.

Łossowski P., Stosunki polsko-litewskie 1921-1939, Warszawa 1997.

Kiaupa Z., Kiaupienė J., Kuncevičius A., Historia Litwy od czasów najdawniejszych do 1795 roku, Warszawa 2008.

Kierończyk P., System konstytucyjny państwa litewskiego (1922-1940),Gdańsk 2008.

Przybyła S., Podejście Litwy do bezpieczeństwa w regionie, Warszawa 1997.

Korczak L., Litwa. Przechowana tożsamość, Kraków 1998.

Łotwa:

Konstytucja Republiki Łotewskiej.

Albin J., Polski ruch narodowy na Łotwie w latach 1919-1940, Wrocław 1993.

Kultura polska na Łotwie, red. J. Sozański, R. Szklennik, Ryga 1994.

Łossowski P., Łotwa nasz sąsiad: stosunki polsko-łotewskie w latach 1918-1939, Warszawa 1990.

Kierończyk P., Państwo łotewskie: geneza i ustrój konstytucyjny, Gdańsk 2008.

Kolbuszewski S., Główne rysy kultury łotewskiej, Warszawa 1937.

Kamińska R., Polska sztuka sakralna na Łotwie, Ryga 1996.

Przybyła S., Podejście Łotwy do bezpieczeństwa w regionie, Warszawa 1996.

Paluszyński T., Walka o niepodległość Łotwy 1914-1921, Warszawa 1999.

Łotwa wczoraj, dziś, jutro: materiały pokonferencyjne, pod red. T. Paluszyńskiego, Poznań 2003.

Polacy nad Dźwiną, red. J. Kurczewski, M. Fuszara, Warszawa 2009.

Estonia:

Konstytucja Republiki Estonii.

Cygański M., Historia Estonii, Wrocław 2002.

Jakubowski J., Polacy w Estonii: przeszłość i teraźniejszość, Gdańsk 2004.

Łossowski Ł, Stosunki polsko-estońskie 1918-1939, Gdańsk 1992.

Manteuffel G., Zarys dziejów krajów dawnych inflanckich, Kraków 2007.

Paluszyński T., Walka o niepodległość Estonii 1914-1920, Poznań 2007.

Przybyła S., Zmiany na estońskiej scenie politycznej po wyborach parlamentarnych, Warszawa 1995

oraz inne publikacje podane na zajęciach.

Student po ukończeniu zajęć:

[Wiedza:]

1) zna i rozumie w pogłębionym stopniu współczesność krajów bałtyckich oraz zagadnienia, pojęcia i koncepcje historyczne wiążące je z Europą Środkowo-Wschodnią jako regionem, ze szczególnym uwzględnieniem procesów i zjawisk kulturowych w kontekście przemian społecznych i politycznych (K2_W04; Odniesienie do P7S_WG Zakres i głębia, P7S_WK Kontekst/uwarunkowania, skutki)

2) zna i rozumie w pogłębionym stopniu zagadnienia dotyczące kształtowania się relacji narodowościowych i religijnych, społeczno-politycznych i gospodarczych krajów bałtyckich współcześnie (K2_W06; Odniesienie do P7S_WG Zakres i głębia, P7S_WK Kontekst/uwarunkowania, skutki)

[Umiejętności:]

3) potrafi wyszukać, selekcjonować, analizować i wykorzystywać potrzebne mu informacje z różnych źródeł (K2_U01; Odniesienie do P7S_UW Wykorzystywanie wiedzy/ rozwiązywane problemy i wykonywane zadania)

4) potrafi rozwijać swoje umiejętności badawcze, samodzielnie zdobywać wiedzę, korzystając ze wsparcia opiekuna naukowego; umiejętnie formułować myśli, prezentować wyniki badań w postaci wypowiedzi ustnej lub pisemnej (różnego typu) (K2_U03; Odniesienie do P6S_UW Wykorzystywanie wiedzy/ rozwiązywane problemy i wykonywane zadania)

5) potrafi odwołując się do zdobytej wiedzy teoretycznej i praktycznej wykorzystać ją w typowych wypowiedziach profesjonalnych dotyczących współczesności krajów bałtyckich, a także ich specyfiki w kontekście globalnym, logicznie je konstruować, odwołując się do stanowisk innych uczestników tych sytuacji komunikacyjnych (K2_U06; Odniesienie do P7S_UW Wykorzystywanie wiedzy/ rozwiązywane problemy i wykonywane zadania)

[Kompetencje społeczne:]

6) jest gotów do krytycznej oceny posiadanej wiedzy, ciągłego dokształcania się i uzupełniania zdobytej wiedzy (K2_K01; Odniesienie do P7S_KK)

jest gotów do uczestniczenia w życiu kulturalnym i korzystania z jego różnorodnych form (K2_K05; Odniesienie do P7S_KO)

Warunkiem dopuszczenia do zaliczenia przedmiotu jest obowiązkowa obecność na zajęciach zgodnie ze Szczegółowymi zasadami studiowania na Wydziale Lingwistyki Stosowanej (uchwała nr 114 Rady Wydziału LS z dnia 19.12.2017 r.)

Zajęcia prowadzone będą w formie dyskusji na temat zadanych lektur lub materiału zaprezentowanego przez prowadzącego w formie prezentacji. Aktywny udział w dyskusji oznacza merytoryczne uczestnictwo w dyskusji podczas co najmniej 50% zajęć.

Przewidziana jest także praca pisemna (3-6 s.) lub prezentacja na temat zadany przez prowadzącego. Ostateczny termin składania pracy pisemnej stanowi data wyznaczona przez prowadzącego na pierwszych lub drugich zajęciach. Osoby nieobecne na tych zajęciach zobowiązane są do zasięgnięcia informacji u prowadzącego zajęcia.

Zaliczenie ustne obejmie wiedzę z materiału omawianego na zajęciach w czasie semestru i obejmie dwa losowo wybrane pytania z materiału omawianego na zajęciach. Na końcową ocenę składają się:

Aktywny i merytoryczny udział w zajęciach (20%).

Praca pisemna lub prezentacja na temat wyznaczony przez prowadzącego zajęcia (20%).

Zaliczenie ustne (60%)

(wyczerpująca odpowiedź na pytanie = 30%, częściowa = 15%)

Skala ocen:

0%-49% - 2

50%-60% - 3

61%-70% - 3+

71%-80% - 4

81%-90% - 4+

91%-100% - 5

Dodatkowa wiedza - 5+