History of culture and art of the countries of the region: Russia

Podstawowym celem zajęć jest przyswojenie wiedzy o charakterze historyczno-kulturoznawczym z zakresu dziejów kultury narodu rosyjskiego w całej jej rozpiętości od Rusi pogańskiej do początku XIX wieku oraz wypracowanie umiejętności myślenia w kategoriach historii kultury, czyli odniesienia zjawisk kulturalnych do czynników historycznych w życiu narodu i w kontekście międzynarodowym.

W ramach przedmiotu niezbędne jest przyswojenie wiedzy z zakresu 4 bloków tematycznych:

1. Świat kultury Średniowiecza rosyjskiego (obraz świata Rusi pogańskiej; chrześcijaństwo jako wybór kulturowo-historyczny Rusi; - świątynia i ikona; miasta jako ośrodki kultury; „spadek” po Złotej Ordzie).

2. Carstwo Moskiewskie: treść fenomenu kulturowego XIV-XVI ww. (źródła i czynniki ożywienia kulturowego; idea „samowładzy” w życiu duchowym. Formuła „Moskwa - trzeci Rzym”; system wartości; symbole i język epoki)

3. Kultura rosyjska na początku czasów nowożytnych. XVII w. (kryzys średniowiecznego systemu wartości. Poszukiwania nowych podstaw kultury; sens schizmy cerkiewnej; książka i nauka w XVII w.; nowe tendencje w twórczości artystycznej i literackiej).

4. Epoka Oświecenia w Rosji XVIII - początek XIX w. (przewrót kulturalny za czasów Piotra I; powstanie systemu państwowej oświaty świeckiej; rosyjscy działacze Oświecenia XVIII - początku XIX w.; nowa sztuka świecka).

Andrusiewicz A., Cywilizacja rosyjska, Warszawa 2004-2010
, t. 1, 2.

Bazylow L., Historia nowożytnej kultury rosyjskiej, Warszawa 1986.



Billington J.H., Ikona i topór. Historia kultury rosyjskiej, Kraków 2008.




Idei w Rosii = Ideas in Russia = Idee w Rosji: Leksykon rosyjsko-polsko-angielski, red. A. de Lazari, Łódź 1999, t. 1-6.

Kultura rosyjska: postacie, wydarzenia, symbole, daty, red. E. Małek, J. Wawrzyńczyk, Warszawa 2001.


Łotman J., Rosja i znaki: kultura szlachecka w wieku XVIII i na początku XIX, tłum. B. Żyłko, Gdańsk 1999.

Molè W., Sztuka rosyjska do roku 1914, Wrocław-Kraków 1955.


Rosjoznawstwo, red. L. Suchanek, Kraków 2004.

Wiedza:


- student ma wiedzę nt. form kultury, charakterystycznych dla życia codziennego różnych grup społecznych na etapach ich kształtowania i rozwoju;

- rozumie kontekst historyczno-kulturalny i ma uporządkowaną wiedzę ogólną, obejmującą terminologię i charakterystykę poszczególnych epok artystycznych;

- zna wybitnych przedstawicieli kultury rosyjskiej od Rusi pogańskiej do początku XIX wieku w dziedzinie malarstwa, rzeźby, architektury, muzyki i literatury.

Umiejętności:

- student nazywa i charakteryzuje ważniejsze wydarzenia i postaci z szeroko pojętej kultury Rosji od Rusi pogańskiej do początku XIX w.;

- potrafi powiązać ważniejsze zmiany w dziedzinie kultury rosyjskiej z wydarzeniami historycznymi i w kontekście międzynarodowym;

- potrafi pokazać na przykładach wydarzeń, zjawisk czy osób osobliwości poszczególnych okresów historyczno-kulturowych;

- potrafi powiązać osiągnięcia kultury rosyjskiej z właściwościami przebiegu rozwoju kultury europejskiej.

Kompetencje społeczne:

- student ma świadomość wartości, jaką stanowi różnorodność kulturowa;

- ma świadomość osiągnięć w dziedzinie kultury rosyjskiej oraz jej znaczenia w europejskim dziedzictwie kulturowym;

- ma świadomość poziomu swej wiedzy nt. kultury rosyjskiej do pocz. XIX w. i rozumie konieczność jej rozszerzania i pogłębiania.

Przedmiot kończy się ustnym zaliczeniem na ocenę. Na ocenę końcową składa się ponadto ocena bieżąca (obecności, przygotowanie do zajęć, aktywność).