The History of Spanish Culture, part 1 lecture

Celem kursu jest zapoznanie słuchaczy z historią Hiszpanii do XIX wieku; ukazanie jej z perspektywy człowieka i społeczeństwa na Półwyspie Iberyjskim oraz naświetlenie wpływu wydarzeń i procesów historycznych na kształtowanie się kultury narodowej Hiszpanii. Szczególny nacisk polożony jest na okres prehistoryczny, rzymski, wizygocki, muzułmański, na dzieje rekonkwisty, potem zaś szczegółowo omawiane są rządy władców zjednoczonej Hiszpanii. Kurs zawiera także podstawowe wiadomości z geografii Półwyspu Iberyjskiego.

Podczas wykładu studenci zapoznają się z historią Hiszpanii, począwszy od prehistorii Półwyspu Iberyjskiego do początków XIX wieku. Przedmiotem zajęć jest omówienie poszczególnych etapów, składających się na dzieje Hiszpanii – a więc:

• elementy geografii Półwyspu Iberyjskiego

• okres istnienia pierwszych kultur i kolonizacji;

• okres rzymski;

• okres wizygocki;

• okres tzw. Hiszpanii muzułmańskiej wraz z równoległym omówieniem ośrodków chrześcijańskich rozwijających się na północy półwyspu;

• epoka Królewskiej Pary Katolickiej i zjednoczenie Hiszpanii;

• panowanie dynastii Habsburgów: Karol V, Filip II, Filip III, Filip IV, Karol II

• panowanie dynastii Burbonów: Filip V, Ferdynand VI, Karol III, Karol IV, Ferdynand VII - początki panowania, do momentu wybuchu Wojny o Niepodległość.

Szczególny nacisk położony jest na formowanie się i rozwój społeczeństwa hiszpańskiego, procesy w nim zachodzące i czynniki, które warunkowały jego kształt. Studenci szczególnie zainteresowani przedmiotem powinni zapoznać się z wybranymi pozycjami z zaproponowanej przeze mnie poszerzonej listy lektur.

Literatura podstawowa:

• T. Miłkowski, P. Machcewicz, Historia Hiszpanii, Ossolineum, Wrocław 2009

(Inne podręczniki ogólne: Historia Hiszpanii, red. Tuñón de Lara, Universitas, Kraków - różne wydania; S. Barton, Historia Hiszpanii, Ksiażka i Wiedza, Warszawa 2011)

Literatura pomocnicza:

• R. Collins, Hiszpania w czasach Wizygotów, PWN, Warszawa 2007 (cz. I)

• M. Defourneaux, Życie codzienne w Hiszpanii w wieku złotym, PIW, Warszawa 1968

• De Hispania Antiqua, wybór Heleny Gesztoft (fragmenty), Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 1990

• H. Rawlings, Inkwizycja hiszpańska, WUJ, Kraków 2009

• M. Fernández Álvarez,

o Izabela Katolicka, PIW, Warszawa 2007

o Cesarz Karol V, PIW, Warszawa 2003

• J. Kieniewicz, Hiszpania w zwierciadle polskim, Novus Orbis, Gdańsk 2001

• H. Kamen, Imperium hiszpańskie. Dzieje rozkwitu i upadku, Bellona, Warszawa 2008

• G. Makowiecka, Po drogach polsko-hiszpańskich, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1984

• G. Parker, Filip II, PIW, Warszawa 1985

• C. Rojas, Burbonowie pozbawieni tronu, Universitas, Kraków 2001

W efekcie uczestnictwa w zajęciach student:

Wiedza

• K_W09: zapozna się z pogłębionym zarysem dziejów społeczeństwa hiszpańskiego;

• K_W02, K_W03, K_W04: posiądzie zestaw terminów oraz pojęć charakterystycznych dla historii i kultury tego regionu, przede wszystkim hiszpańskojęzycznych.

Umiejętności

• będzie umiał usytuować dzieje Hiszpanii w perspektywie historii powszechnej;

• będzie potrafił objaśnić poszczególne zjawiska i procesy zachodzące na Półwyspie Iberyjskim na przestrzeni wieków, a także wytłumaczyć ich konsekwencje;

• posiądzie aparat pojęciowy pomocny w dalszych studiach nad tematem.

Kompetencje społeczne

• będzie umiał docenić i zrozumieć złożoność czynników, jakie wpłynęły na ukształtowanie się społeczeństwa i narodu Hiszpanii;

• będzie potrafił ocenić wpływ Hiszpanii na rozwój cywilizacji zachodniej;

• będzie zdolny krytycznie podejść do stereotypowego obrazu Hiszpanii oraz do popularnych, zafałszowanych poglądów na jej temat.

• K_U08: wyrobi w sobie nawyk śledzenia współczesnych procesów i zjawisk zachodzących w kulturze Półwyspu Iberyjskiego

W przypadku egzaminu kryterium oceny studenta jest stopień przyswojenia przez niego materiału prezentowanego podczas całorocznego cyklu wykładów. Ów stopień sprawdzany jest podczas egzaminu pisemnego w formie:

• szeregu krótkich pytań otwartych, dotyczących pojęć, postaci, dat, przyczyn danego zjawiska itp.;

• kilku zagadnień wymagających ustosunkowania się do nich (a konkretnie, wskazania błędów merytorycznych w podanym twierdzeniu);

• dwóch nieco dłuższych pytań opisowych, dotyczących danej epoki/postaci/wydarzenia/procesu (odpowiedź na ½ – 1 stronę A4).

Egzamin trwa 1.5 godziny. W jego wyniku można uzyskać maksymalnie 30 punktów. Pułap zaliczeniowy wynosi 21 punktów. Szczegółowe oceny:

30-29 pkt. – 5

28-27 pkt. – 4+

26-25 pkt. – 4

24-23 pkt. – 3+

22-21 pkt. – 3

20-0 pkt. – 2

UWAGA:

• Istnieją punkty połówkowe.

• Nie stosuje się punktów ujemnych.

• Oceniana jest odpowiedź zwięzła, rzeczowa i na temat. Student powinien udzielać zawsze takiej odpowiedzi, której jest pewien; zawsze lepiej jest napisać mniej, a prawidłowo, niż próbować nadrobić niedostatki wiedzy ilością tekstu. W takim bowiem przypadku istnieje ryzyko, że student udzieli odpowiedzi zawierającej zarówno elementy prawidłowe, jak i błędne – i wtedy zostanie ona oceniona negatywnie.