Descriptive Grammar of Italian: Syntax

Zajęcia stanowią czwartą odsłonę cyklu „Gramatyka opisowa języka włoskiego” i poświęcone są zagadnieniom struktur składniowych języka włoskiego. Zajęcia prowadzone są w języku włoskim w wymiarze 30 godzin (2 x 45 min. tygodniowo) i kończą się egzaminem pisemnym po IV semestrze.

Zajęcia poświęcone będą składni języka włoskiego przy uwzględnieniu podziału na składnię zdania prostego (Moduł A) i składnię zdania złożonego (Moduł B). Moduł A rozpoczniemy od definicji elementów jądrowych zdania prostego (podmiot, orzeczenie, dopełnienie bliższe i dopełnienie dalsze); przyjrzymy się również powiązanej z nimi ściśle walencji czasowników. W następnej kolejności zajmiemy się przydawką przymiotną i rzeczowną oraz innymi elementami fakultatywnymi (apozycja oraz okoliczniki: miejsca, czasu, narzędzia, sposobu, przyczyny, agensa). Skoncentrujemy naszą uwagę na rozbiorze i wykresie logicznym zdania prostego. Zapoznamy się również z typologią semantyczną dopełnień i okoliczników. Moduł A zakończymy przeglądem typów zdań prostych (oznajmujące, wolitywne, pytające, wykrzyknikowe). Moduł B rozpoczniemy od rozpoznania i wyznaczania granic zdań składowych tworzących zdania złożone, definicji dwóch podstawowych relacji logicznych między zdaniami składowymi – współrzędności i podrzędności oraz określenia dwóch podstawowych rodzajów łączeń między zdaniami składowymi – syndetonu i asyndetonu. Opis rodzajów zdań złożonych otworzy typologia zdań współrzędnie złożonych (łączne, rozłączne, przeciwstawne, wynikowe, synonimiczne). Przegląd typów zdań podrzędnie złożonych rozpoczniemy od wyodrębnienia granic zdania głównego, definicji i identyfikacji zdań podrzędnych eksplicytnych i implicytnych oraz analizy relacji podrzędności I, II stopnia i / lub współrzędności w obrębie jednego zdania złożonego. W opisie typologicznym zdań podrzędnie złożonych zastosujemy kryterium funkcjonalne (zdanie podrzędne jako rozszerzenie określonego elementu logicznego zdania głównego), w oparciu o które wyróżnimy zdania kompletywne (podmiotowe i dopełnieniowe), okolicznikowe (przyczyny, skutku, celu, czasu, warunku, przyzwolenia, porównania, sposobu, przeciwstawne, wykluczające, wyjątku, ograniczające) i przydawkowe (względne). Zainteresujemy się również zdaniami pytającymi pośrednimi i wtrąconymi. Moduł, w zależności od możliwości czasowych, zakończymy opisem nominalizacji zdań podrzędnych, zgodności trybów i czasów oraz konstrukcji o nietypowym szyku zdaniowym.

materiały autorskie przygotowane w oparciu o min. o następujące pozycje bibliograficzne:

1. DARDANO, M. / TRIFONE, P. (1995): Grammatica italiana con nozioni di linguistica. Bologna: Zanichelli Editore.

2. DARDANO, M. (1996): Manualetto di linguistica italiana. Bologna: Zanichelli.

3. BONOMI, I. / MASINI, A. / MORGANA, S. / PIOTTI, M. (2005): Elementi di linguistica italiana. Roma: Carocci.

4. D'ACHILLE, P. (2003): L'italiano contemporaneo. Bologna: Il Mulino.

5. SERIANNI, L. (2007): Italiano. Grammatica, Sintassi, Dubbi. Torino: Garzanti Editore.

6. LOBINA, A. M. / VIGNOTTO, F. / VIGNOTTO, S. (2003): Il libro della grammatica. Milano: La Nuova Italia.

7. SALVI, G. / VANELLI, L. (2004): Nuova grammatica italiana. Bologna: Il Mulino.

8. BECCARIA, G.L. (ed.) (1994-1996): Dizionario di linguistica e di filologia, metrica, retorica. Torino: Einaudi.

9. RENZI, L. / SALVI, P. / CARDINALETTI, A. (eds) (1988 - 1995): Grande grammatica di consultazione. Vol. I: La frase. I sintagmi nominale e preposizionale. Bologna: Il Mulino.

10. RENZI, L. / SALVI, P. / CARDINALETTI, A. (eds) (1988 - 1995): Grande grammatica di consultazione. Vol. II: I sintagmi verbale, aggettivale, avverbiale. La subordinazione. Bologna: Il Mulino.

Wiedza: absolwent zna i rozumie:

K_W08 podstawowe zagadnienia z gramatyki opisowej języka włoskiego (fonetyka, fonologia, morfologia, składnia).

Bieżące przygotowanie do zajęć, obecność; egzamin pisemny