Ethical and legal aspects of Public Service

Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z definicją i znaczeniem etyki w działaniu służb publicznych – wypełnianiu przez nie określonych zadań. W trakcie zajęć studenci zrozumieją, że etyka kształtuje prawo, które nie tylko wzmacnia ochronę jednostek przed nadużyciami funkcjonariuszy publicznych, ale także nakłada na tych ostatnich pozytywne obowiązki w celu poprawy jakości życia i wzmocnienia bezpieczeństwa obywateli. Analiza treści poruszanych w trakcie zajęć pokaże, że etyka pozwala dokonywać trafnych i praworządnych w swych skutkach wyborów w przypadku kolizji wartości i dylematów etycznych związanych z pełnieniem służby. Studenci będą badać przejawy etyki w służbach publicznych (wymiarze sprawiedliwości, służbach śledczych, pracach parlamentu, itp.).

Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z definicją i znaczeniem etyki w działaniu służb publicznych – wypełnianiu przez nie określonych zadań, ich podstaw i granic, kolizji interesów. W trakcie zajęć studenci zrozumieją, że etyka kształtuje prawo, które nie tylko wzmacnia ochronę każdego człowieka przed nadużyciami funkcjonariuszy publicznych, ale także nakłada na tych ostatnich pozytywne obowiązki w celu poprawy jakości życia i wzmocnienia bezpieczeństwa obywateli. Analiza treści poruszanych w trakcie zajęć pokaże, że etyka pozwala dokonywać trafnych i praworządnych w swych skutkach wyborów w przypadku kolizji wartości i dylematów etycznych związanych z pełnieniem służby. Przedmiot dowodzi, że wykonywanie służby publicznej, a inaczej mówiąc zawodów zaufania publicznego, do których przynależą funkcjonariusze służb mundurowych, ma aspekt aksjologiczny, jest zakorzeniony w wartościach i łączy się z dylematami moralnymi, o których w finalnym etapie rozstrzyga sąd. Dla ich rozwiązywania przydatna jest wiedza o standardach wykonywania poszczególnych służb. Studenci zapoznają się z normami deontologii zawodowej oraz przyswoją podstawowe reguły dotyczące wypełniania ról zawodowych.

Przedmiot obejmuje: • wiedzę o etyce (kluczowe pojęcia, znaczenie etyki w służbie publicznej) oraz etyce państwa, czyli prawach człowieka w służbach publicznych, związkach między nimi, także na konkretnych przykładach z życia publicznego tj. funkcjonowania państwa i jego służb (np. stosowanie tortur przez policję), • wiedzę o prawnych uregulowaniach etyki służb publicznych (prawo twarde i miękkie), obowiązkach i zakazach wynikających z etyki zawodu oraz etosu służby • wiedzę o dylematach etycznych związanych z pełnieniem służby, • umiejętności rozstrzygania tychże dylematów, identyfikowania i badania przejawów etyki i zachowań nieetycznych w służbach publicznych.

Hołówka J., Etyka w działaniu. Prószyński i S-ka, Warszawa 2001

Służyć i chronić. Prawa człowieka i prawo humanitarne dla policji i sił bezpieczeństwa państwa. Rzepliński A. (red. nauk.), Legionowo 2002

Machel H., Niektóre problemy etyki zawodowej funkcjonariuszy Służby Więziennej, Przegląd Penitencjarny i Kryminologiczny nr 18/1990-1991.

O etyce służb społecznych. Kaczyńska W. (red.). Warszawa 2010.

Tokarczyk R., Przykazania etyki prawniczej. Kraków Zakamycze 2003.

Zajadło J., Etyka prawa i etyka prawnicza wobec terrorystycznego scenariusza tykającej bomby, w: Praktyczne elementy zwalczania przestępczości zorganizowanej i terroryzmu. nowoczesne technologie i praca operacyjna. Paprzycki L., Rau R. (red.). Warszawa 2009, s. 932-958.

Bogucka I., Pietrzykowski T., Etyka w administracji publicznej, Warszawa 2009

Wiszowaty E., Etyka policji. Między prawem, moralnością i skutecznością, Warszawa 2011

Kuć M., Rola etyki zawodowej personelu więziennego w procesie wykonywania kary pozbawienia wolności, Opole, 2008

Studenci

1. Znają i definiują pojęcia z etyki i etyki służb publicznych

2. Prezentują podstawy prawne granic uprawnień służb publicznych, ich obowiązki i powinności.

3. Identyfikują i oceniają problemy związane z pełnieniem służby z punktu widzenia etyki.

4. Potrafią analizować i porównywać różne interesy i dobra chronione prawem i etyką

5. Argumentują swoje stanowisko wobec problemów etycznych w służbach publicznych. Wymieniają argumenty obecne w debacie publicznej

6. Stosują interdyscyplinarne podejście do problemów społecznych i ich rozwiązywania

7. Rozpoznają zagrożenia dla państwa prawa i praw podstawowych jakie powstają w trakcie czynności organów zapobiegających i zwalczających przestępczość

7. Identyfikują, analizują, badają przejawy etyki w służbach publicznych.

8. Umieją postępować zgodnie z wymogami etyki zawodowej w służbach mundurowych

3 = 90 godzin

15 godzin kontaktowych

15 godzin konsultacji

30 godzin praca samodzielna z tekstami do wykładów i innymi materiałami (np. multimedialnymi), zbieranie materiału badawczego

30 godzin przygotowanie do egzaminu

1. ocena bieżąca – przygotowanie i frekwencja na zajęciach

2. egzamin pisemny bądź ustny

3. rozwiązanie kazusów

4. przeprowadzenie badania działania służb publicznych pod kątem etyki

Tematy składające się na program autorski będą wykładane. Każde zajęcia będą dawały możliwość dyskusji nad omawianymi problemami. Każdemu wykładowi będą towarzyszyć przewodnie pytania, na które studenci będą mogli poszukiwać odpowiedzi konfrontując różne punkty widzenia, perspektywy, światopoglądy. Studenci będą mogli skonsultować każdy z tematów, zapoznać się z materiałem źródłowym (tekstem naukowym, multimediami).