Psychologia społeczna

obowiązkowe

W trakcie konwersatorium prezentowane są węzłowe problemy współczesnej psychologii społecznej: najnowsze osiągnięcia, postępy stosowania metod eksperymentalnych, zastosowanie praktyczne nowych odkryć.

PRZEDMIOT, ZADANIA I METODY STOSOWANE W PSYCHOLOGII SPOŁECZNEJ

Charakterystyka metod stosowanych przez psychologię społeczną, omówienie nowych trendów i kierunków rozwoju psychologii społecznej, wprowadzenie w etyczne aspekty uprawiania psychologii społecznej.

ROLA AUTOPREZENTACJI W OSIĄGANIU ATRAKCYJNOŚCI INTERPERSONALNEJ

„Ja” i wizerunek własnej osoby

PERCEPCJA SPOŁECZNA

Opisanie i wyjaśnienie ogólnych reguł w zakresie percepcji i osądzania społecznego świata, omówienie sposobów tworzenia się i uruchamiania poznawczych schematów świata (społeczne schematy, skrypty społecznych wydarzeń), wskazanie, jak człowiek aktywnie konstruuje obraz świata ,,fabrykując” fakty (fabrykowanie zdarzeń, efekt pierwszeństwa, cechy centralne, proces poznawczego wczuwania się, perseweracja przekonań, samospełniające się proroctwo, automatyzm w spostrzeganiu świata), charakterystyka błędów popełnianych w spostrzeganiu społecznej rzeczywistości (iluzoryczne myślenie, heurystyki dostępności i reprezentatywności), charakterystyka procesu osądzania ludzi na podstawie przyczyn przypisywanych ich zachowaniom (teorie atrybucji, podstawowy błąd atrybucji), analiza wpływu emocji na spostrzeganie społeczne.

PERCEPCJA SPOŁECZNA

Badanie stylu spostrzegania innych ludzi przez studentów. Identyfikacja ukrytych teorii osobowości, stereotypów związanych z narodowością, płcią, zawodem. Omówienie zjawiska samospełniającego się proroctwa.

TECHNIKI MANIPULACJI SPOŁECZNYCH

Charakterystyka sześciu najważniejszych reguł wywierania wpływu: reguły wzajemności, zaangażowania i konsekwencji, społecznego dowodu słuszności, lubienia i sympatii, autorytetu i niedostępności, analiza technik manipulacji społecznych (stopa w drzwiach, ukryte koszty i znikająca przynęta, nieproszone ustępstwo, huśtawka emocjonalna i uwikłanie w dialog, odwrócenie uwagi, wskazanie sposobów obrony przed wpływem innych (asertywność, przerwanie automaty zmów).

PRAKTYCZNE ZASTOSOWANIE TECHNIK MANIPULACJI SPOŁECZNYCH

( stopa w drzwiach, ukryte koszty i znikająca przynęta). Lubienie i sympatia, społeczny dowód słuszności, autorytet, niedostępność.

POSTAWY

Przedstawienie związku między postawami a zachowaniem, charakterystyka procesu zmiany postaw, jako efektu niewystarczającego usprawiedliwienia, omówienie dysonansu między przekonaniami a zachowaniem, odkrycie Festingera.

POSTAWY A ZACHOWANIA

Hiperuległość, syndrom sztokholmski, mentalność Sambo, dysonans poznawczy Festingera.

PERSWAZJA, KONFORMIZM, ULEGŁOŚĆ, OPÓR

Prezentacja komunikacyjnego modelu perswazji, przedstawienie psychologicznych modeli wyjaśniających perswazję (model poznawczych reakcji na perswazję i model podwójnego procesu perswazji), prezentacja kosztów skutków perswazji oraz strategii uodparniających jednostkę na niepożądaną i szkodliwą perswazję, wprowadzenie pojęcia konformizmu, omówienie zjawiska posłuszeństwa wobec autorytetu, jako przejawu konformizmu wobec instytucji, charakterystyka zjawiska wzajemnego wpływu mniejszości i większości oraz możliwości oporu wobec nacisków (pojęcie reaktancji).

WYKORZYSTANIE MECHANIZMÓW PERSWAZJI Polityka, handel, medycyna. Skuteczność reklamy i cenzury.

GRUPY SPOŁECZNE

Analiza kryteriów definicyjnych grupy i zjawisk z zakresu jej funkcjonowania, prezentacja wiedzy na temat celów i norm grupowych, przyczyn przynależności do grup, charakterystyka struktury grupy i jej spójności, przywództwa, polaryzacji stanowisk, efektu próżniactwa społecznego, grupowego myślenia, przedstawienie znaczenia przynależności grupowej w procesie kształtowania tożsamości jednostki.

FUNKCJONWANIE GRUPY NA PRZYKŁADZIE GRUP WIĘZIENNYCH I SEKT

ZACHOWANIA EGOCENTRYCZNE I PROSPOŁECZNE

Wprowadzenie pojęcia zachowań prospołecznych i altruizmu, prezentacja teorii zachowań prospołecznych, charakterystyka uwarunkowań zachowań prospołecznych (wyjaśnienie normatywne, ekonomiczno-społeczne, psychologiczne, emocjonalne, altruistyczne), omówienie metod kształtowania osobowości altruistycznej.

ATRAKCYJNOŚĆ INTERPERSONALNA

Przedstawienie teorii atrakcyjności (teoria kar i nagród, teoria zgodności), charakterystyka wyznaczników atrakcyjności, wprowadzenie w problematykę miłości i bliskich związków ze szczególnym uwzględnieniem trójskładnikowej teorii miłości oraz związku między stylem przywiązania do matki a relacji z partnerem, prezentacja czynników zabezpieczających przed rozwodem

Bilans nakładu pracy studenta

Udział w zajęciach - 20 godzin

Przygotowanie do zajęć - 40godzin

Przygotowanie do egzaminu- 20 godzin

Przygotowanie prezentacji- 10 godzin

Podstawowa

Cialdini, R. (2010). Wywieranie wpływu na ludzi. Gdańsk: GWP

Kenric, D.T, Neuberg, S.L, Cialdini, R. B. ( 2002). Psychologia społeczna. Rozwiązane tajemnice. Gdańsk: GWP ( s.697-730)

Wosińska, W.( 2004). Psychologia życia społecznego.

Gdańsk: GWP rozdziały 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 9, 10, 11,

Uzupełniająca

Aronson , E. (1995). Człowiek istota społeczna. (r.3). Warszawa: PWN

Aronson, E.(1995). Człowiek istota społeczna (s.148-215). Warszawa: PWN.

Cialdini, R.B.(2011). Wywieranie wpływu na ludzi: teoria i praktyka. Gdańsk: GWP

Jarymowicz,M. (2000). Tożsamość. W: J. Strelau (red.). Psychologia. Podręcznik akademicki. Tom 3, (s. 117-122). Gdańsk: GWP.

Leary, M.R. (2000). Wywieranie wrażenia na innych. O sztuce autoprezentacji (s. 29-50; 107-128). Gdańsk: GWP

Lewicka, M. (2000). Procesy atrybucji. [w:] J. Strelau /red./. Psychologia. Podręcznik akademicki. T.3.( . s45-68). Gdańsk: GWP

Wojciszke, B. (2002). Człowiek wśród ludzi. (s.236-241). Warszawa: Wyd. Naukowe „Scholar”.

Wojciszke, B. (2002). Człowiek wśród ludzi. (s.255-271). Warszawa. Wyd. Naukowe „Scholar”.

W sferze wiedzy student (K_W01, K_W02, K_W07, K_W08, K_W010, K_W016)

• Zna miejsce psychologii społecznej w naukach społecznych, jej przedmiot, system pojęć, wiodące nurty badawcze oraz znaczenie dla teorii i praktyki pracy socjalnej

• Ma wiedzę o rodzajach więzi społecznych i podstawowych mechanizmach psychologicznych regulujących zachowanie człowieka w świecie społecznym

W sferze umiejętności student (K_U01, K_U02, K_U03, K_U05)

• Potrafi wykorzystywać wiedzę z zakresu psychologii społecznej do obserwacji i interpretacji zarówno okoliczności jak i sytuacji życiowych jednostek, rodzin i grup społecznych w szczególności dla identyfikacji źródeł i przejawów doświadczanych trudności życiowych

• Analizuje i interpretuje zarówno psychologiczne aspekty relacje społecznych jak i procesu pomocy

W sferze kompetencji społecznych student (K_K01, K_K02)

• Jest zdolny do funkcjonowania w grupach zadaniowych i pełnienia w nich różnych ról

• Dba o stosowanie zasad komunikacji poprawnej komunikacji interpersonalnej

• Jest gotowy do nawiązywania kontaktu z podopiecznymi

Wiedza:

Suma punktów ( 0 do 30) uzyskanych w dwóch kolokwiach śródsemestralnych - każde z nich oceniane jest w skali od 0 do 15 punktów

Umiejętności:

Od 0 do 5 punktów za samodzielne przygotowanie prezentacji dotyczącej współczesnych problemów doświadczanych przez osoby, rodziny lub społeczności

Kompetencje społeczne:

Punkty przyznane przez prowadzącego za aktywne uczestnictwo w zajęciach, w tym efektywne współdziałanie z innymi członkami grupy w realizacji zadań powierzonych przez prowadzącego, rzetelny i odpowiedzialny stosunek do zajęć( maksimum 5 punktów)

Egzamin

Egzamin jest pisemnym egzaminem testowym złożonym z 30 pytań jednokrotnego wyboru, w którym można uzyskać od 0 do 60 punktów ( poprawna odpowiedź uzyskuje2 punkty; wynik pozytywny to min.31 p). Suma punktów zdobytych w trakcie ćwiczeń i w teście końcowym mieści się w przedziale od 0 do 100 punktów.

0 - 51 p. - ndst.

52 - 60 p. - dst.

61 - 70 p. - dst.+.

71 - 80 p. - db.

81 - 90 p. - db.+.

91-100 p. - bdb.

Osoby, które przekroczą limit 10% nieobecności zaliczają materiał w czasie konsultacji wykładowcy.