(in Polish) Problematyka uzależnień i zachowań ryzykownych

Omówienie typów uzależnień substancjalnych i behawioralnych oraz zachowań ryzykownych (m.in. używanie substancji psychoaktywnych; agresja; przemoc; cyberprzemoc; wczesna aktywność seksualna; zaniedbywanie obowiązków szkolnych; wandalizm, chuligaństwo; wagary i ucieczki z domu), ich przyczyn i skutków. Analiza strategii i metod zapobiegania tym zjawiskom oraz sposobów ich eliminowania. Prezentacja koncepcji resilience, koncepcji koherencji, koncepcji rozwoju poprzez kryzysy E.H. Eriksona, koncepcji przywiązania Bowlby’ego..

Uzależnienia stanowią poważny problem osobisty, relacyjny i społeczny. Powodują szereg problemów dla osoby uzależnionej i jej bliskich, a także społeczeństwa (zaburzenia ważnych relacji osobowych, szkody osobiste, utrata szacunku i bliskości partnera, utrata zaufania dziecka, narażenie dzieci na szkody, przemoc fizyczna, psychiczna, materialna, seksualna itd. utrata zdrowia lub życia, , narażenie zdrowia lub życia innych osób, utrata pracy, samotność, bieda, odrzucenie, negatywna ocena społeczna, szkody społeczne, demoralizacja innych osób, degradacja osobista i społeczna osoby uzależnionej itd.). Podczas zajęć będziemy omawiać: typy uzależnień chemicznych i behawioralnych oraz zachowań ryzykownych (m.in. używanie substancji psychoaktywnych; agresja; przemoc; cyberprzemoc; wczesna aktywność seksualna; zaniedbywanie obowiązków szkolnych; wandalizm, chuligaństwo; wagary i ucieczki z domu), oraz ich przyczyn i skutków. Będziemy podejmować analizę strategii i metod zapobiegania tym zjawiskom oraz sposobów ich eliminowania. Przedstawię studentom ważne koncepcje dla rozumienia prawidłowego i zaburzonego sposoby funkcjonowania, m.in.: koncepcję resilience, koncepcję koherencji, koncepcję rozwoju poprzez kryzysy E.H. Eriksona, koncepcję przywiązania Bowlby’ego i Ainsworth i inne. Omówię sposoby i techniki terapeutyczne pomocne w terapii uzależnień.

Nakład pracy studenta/ki:

- godziny zorganizowane – 30

- przygotowanie do zajęć – 20 godz.

- przygotowanie prezentacji – 30 godz.

Razem: 80 godz.

Adamczyk, M., Style przywiązania a psychospołeczne funkcjonowanie młodzieży w oparciu o studia przypadków, Psychoterapia 3 (178) 2016,

Bessel van der Kolk, 2018, Strach ucieleśniony, Wydawnictwo Czarna Owca,

Brecklighaus M., Psychodynamiczny model leczenia uzależnień w Niemczech, „Terapia Uzależnienia i Współuzależnienia” nr 3/2009,

Coughlin Della Selva, P., 2013. Intensywna Krótkoterminowa Psychoterapia Psychodynamiczna, Gdańsk: Harmonia Universalis,

Cierpiałkowska L., Ziarko M., 2010, Psychologia uzależnień – alkoholizm, Warszawa: Wydawnictwo Akademickie i Profesjonalne,

Cierpiałkowska L. red., 2006, Oblicza współczesnych uzależnień, Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM,

Carson, R.C., Butcher, J.N., Mineka, S., 2003, Psychologia zaburzeń, Gdańsk: GWP,

Dąbrowski K., 2021, Dezintegracja pozytywna, Warszawa, PIW,

Enright J.V., 1993, Pomaganie bez oporu, [w:] Santorski J. Rezonans i Dialog. (Antologia) Cz.VIII. ABC psychologicznej pomocy, Warszawa: J.Santorski & Co,

Erikson, E.H. 2004, Tożsamość a cykl życia, Poznań: Wyd. Zysk i S-ka,

Erikson, E.H., Erikson J.M., 2011, Dopełniony cykl życia, Gliwice: Wydawnictwo Helion SA,

Frederickson J., 2014, Współtworzenie zmiany. Skuteczne techniki terapii dynamicznej, Gdańsk: Harmonia Universalis,

Gabbard G. O., 2011, Długoterminowa Psychoterapia Psychodynamiczna. Wprowadzenie, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego,

Garland C., 2009, Czym jest trauma, Warszawa: Oficyna Wydawnicza Ingenium,

M. Jankowska, 2017, Sposoby rozwiązywania kryzysów w teorii psychospołecznego rozwoju E. H. Eriksona w aspekcie rozwoju człowieka i zdrowia psychicznego

oraz zaburzeń w rozwoju, Fides et Ratio 4(32)2017,

Kiliszek E., 2015, Psychologia rozwoju człowieka, w: Psychologia dla służb społecznych, K. Ostrowska (red.), Warszawa: Difin SA,

Kiliszek E., 2019, Rodzina wobec zagrożeń, rodzina wobec szans. Socjopsychopedagogika rodziny. Studium rodziny pełnej, Warszawa, Difin SA,

Kubacka-Jasiecka, D. 2010, Interwencja kryzysowa. Pomoc w kryzysach psychologicznych, Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne,

Maciek–Haściło B., 2018, Regulacja złości w psychoterapii osób uzależnionych, Terapia 4/2018,

McWilliams N., 2008, Diagnoza Psychoanalityczna, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne,

Mollon., P., 2015, Wstyd i zazdrość ukryty zamęt, Warszawa: Oficyna Wydawnicza Ingenium,

Musiał, D., 2007, Kształtowanie się tożsamości w adolescencji, Studia z Psychologii w KUL, Tom 14,

Uzależnienie od narkotyków podręcznik dla terapeutów, 2010, Krajowe Biuro do Spraw Przeciwdziałania Narkomanii, Warszawa,

Wachtel L. P., 2013, Terapia relacyjna w praktyce psychoterapii. Harmonia Universalis,

Wyrzykowska E., 2012, Uzależnienie od alkoholu jako wynik deficytu w zakresie relacji przywiązania. „Alkoholizm i narkomania”

Po zakończeniu zajęć student/ka

w sferze wiedzy:

 posiada pogłębioną i uporządkowaną wiedzę o człowieku jako podmiocie konstruującym działania, instytucjach wspomagających jego rozwój, oraz o człowieku jako obiekcie oddziaływań innych osób i instytucji

 zapoznaje się z różnorodnymi formami profesjonalnych oddziaływań (wychowawczych, edukacyjnych, integracyjnych, pomocowych, terapeutycznych, readaptacyjnych, korekcyjnych, itp.) właściwych dla resocjalizacji i terapii

w sferze umiejętności:

 potrafi wykorzystywać pogłębioną wiedzę do identyfikowania, interpretowania oraz wyjaśniania złożonych zjawisk i problemów społecznych

 potrafi stosować profesjonalne techniki resocjalizacyjno-terapeutyczne, użyteczne w obszarze problemów uzależnień

w sferze kompetencji społecznych:

 jest gotowy/a korzystać z nabytych umiejętności do realizacji własnych zaawansowanych projektów o charakterze zapobiegawczym, wychowawczym, pomocowym, terapeutycznym, integracyjnym, itp. oraz je rozwijać i doskonalić

- aktywne uczestnictwo w konwersatorium (udział w dyskusji, scenkach, „burzy mózgów” itp.)

- prezentacja, wystąpienie

- obecności na zajęciach