Print syllabusShades of Closeness
General data
| Course ID: | 3500-ADJ-OB |
| Erasmus code / ISCED: |
14.2
|
| Course title: | Shades of Closeness |
| Name in Polish: | ADJ: Odcienie bliskości |
| Organizational unit: | Faculty of Sociology |
| Course groups: | |
| ECTS credit allocation (and other scores): |
(not available)
|
| Language: | Polish |
| Type of course: | elective courses |
| Prerequisites (description): | The expected level of knowledge of statistics and research methodology, at least corresponding to the "Statistical Sociologist's Toolkit" and "Methodological Toolkit" courses (or courses of a similar scope completed during BA studies). |
| Mode: | Classroom |
| Short description: |
(in Polish) Podczas zajęć zamierzamy przedyskutować wybory i bardziej szczegółowe wypowiedzi naszych badanych, a także wyodrębnić kategorię badanych wykazujących szczególny dystans do osób fizycznie odmiennych. Przeanalizujemy też głębsze podstawy i założenia tkwiące w tych wyborach i wypowiedziach, co – jak sądzimy – doprowadzi nas do wyróżnienia różnych struktur myślowych kryjących się za, z pozoru, jednolitymi postawami rasistowskimi. Badania w ramach warsztatu mają dostarczyć materiału empirycznego umożliwiającego ocenę stopnia i kierunku przeobrażeń postaw i opinii społeczeństwa polskiego w zakresie jego autodefinicji (koncepcji polskości) oraz funkcjonowania społecznie uznanych granic etnicznych, związanych ze stosunkiem do „innych” etnicznie i rasowo. W trakcie warsztatu uczestnicy wraz z prowadzącymi będą analizować wywiady oraz je porównywać z wynikami innych badań socjologicznych. Efektem warsztatu będzie przygotowanie raportu badawczego pod kierunkiem prowadzących. |
| Full description: |
(in Polish) Podział w myśleniu na swoich i obcych jest zjawiskiem uniwersalnym. Tak jak na różnych zasadach bywa budowana swojskość (podobieństwo światopoglądowe, kulturowe, upodobania, pasje, kompetencje zawodowe), tak też obcość bywa konstruowana na rozmaitych podstawach. Jedną z nich bywają cechy fizyczne: wygląd, fizjonomia, a zwłaszcza kolor (a nawet odcień skóry). Nasze zajęcia skupimy na tym ostatnim zjawisku – dostrzegania, oceniania i wyciągania wniosków z tych obserwacji dotyczących zewnętrznej odmienności. W przeprowadzonych przez nas ogólnopolskich badaniach sondażowych „Polacy i inni” wiele pytań dotyczyło stosunku społeczeństwa polskiego do ludzi odmiennych fizycznie od znakomitej większości Polaków. Dotyczyły one: czynnika rasowego w uznawaniu cudzoziemca za Polaka (elementu zakresu inkluzywności),, deklaracji opinii o „lepszych” i „gorszych” rasach, a także wielu bardzo konkretnych sytuacji, które przedstawialiśmy badanym, a w których osoby innego koloru skóry występują w różnych, czasem bardzo ważnych, rolach społecznych. Podczas zajęć zamierzamy przedyskutować wybory i bardziej szczegółowe wypowiedzi naszych badanych, a także wyodrębnić kategorię badanych wykazujących szczególny dystans do osób fizycznie odmiennych. Przeanalizujemy też głębsze podstawy i założenia tkwiące w tych wyborach i wypowiedziach, co – jak sądzimy – doprowadzi nas do wyróżnienia różnych struktur myślowych kryjących się za, z pozoru, jednolitymi postawami rasistowskimi. w latach 1988, 1998 i 2018 W ten sposób zamierzamy się przyłączyć do pogłębionego rozważenia problemów, które nabierają w ostatnich latach silnego waloru ideologicznego, a także politycznego. Kolonializm w swoich różnorodnych odmianach stworzył koncepcję nierówności, hierarchii ras, przy jednoczesnym zapominaniu o wspólnocie ogólnoludzkiej. Niewolnictwo po drugiej stronie Oceanu Atlantyckiego trwało do drugiej połowy XIX w., a jego skutki są widoczne na płaszczyźnie prawnej do lat 60. XX w., a w sferze psychologicznej do chwili obecnej. Kraje Europy Środkowej, które nie brały udziału w podziale kolonialnym, są w dużym stopniu wolne od tych obciążeń. Będziemy analizowali sytuację w jednym z tych krajów (Mikulska 2010; Nowicka 2011), a zwłaszcza w wśród kibiców sportowych (Włoch 2014). Ostatni raport Europejskiej Komisji przeciw Rasizmowi i Nietolerancji z 2015 r. stwierdzał, że w ciągu minionych pięciu lat w Polsce nic się nie poprawiło, jeżeli chodzi o nienawiść na tle rasowym i ksenofobiczne treści w Internecie i w mediach W trakcie warsztatu uczestnicy wraz z prowadzącymi będą prowadzić i analizować wywiady oraz je porównywać z wynikami innych badań socjologicznych. Efektem warsztatu będzie przygotowanie raportu badawczego pod kierunkiem prowadzących. |
| Bibliography: |
Andrejuk, Katarzyna 2016, Opinie o kryteriach przyjmowania imigrantów oraz ich wpływie na społeczeństwa przyjmujące w krajach jednolitych kulturowo i wielokulturowych, [w:] Paweł Sztabiński (red.), Polska-Europa. Wyniki Europejskiego Sondażu Społecznego 2002-2016, Warszawa: Wyd. IFiS PAN. Bachman Bart 2016, Diminishing Solidarity: Polish Attitudes toward the European Migration and Refugee Crisis, June 16 (http://www.migrationpolicy.org). Dividio, F., Brigham J. C., Johnson, B.T. Gaertner S. L. 1999. Stereotypizacja, uprzedzenia i dyskryminacja: spojrzenie z innej perspektywy, w: Macrae C. N, Stangor Ch., Hewstone M. (red.), Stereotypy i uprzedzenia. Najnowsze ujęcie, przeł. M. Majchrzak, A. i M. Kacmajor, A. Nowak, Gdańska: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne. Grabowska M., Roguska B., Polacy wobec „innych”. Stosunek do innych narodów, mniejszości narodowych i etnicznych, migrantów i uchodźców, red. tenże, CBOS, Warszawa 2015. Giza-Poleszczuk Anna, Poleszczuk Jan. 1993. Postawy Polaków wobec uchodźców i imigrantów zarobkowych, „Kultura i Społeczeństwo”, nr 1. Grzymała – Kazłowska Aleksandra. 2002. Trzy wymiary tolerancji w Polsce i w Europie, w: Jasińska – Kania Aleksandra, Marody Mirosława (red.), Polacy wśród Europejczyków. Wartości społeczeństwa polskiego na tle innych krajów europejskich, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR. Grzymała – Kazłowska Aleksandra. 2012. Paradoksy polskiej tolerancji. Postawy wobec mniejszości i imigrantów na tle Europy, w: Jasińska–Kania Aleksandra (red.), Wartości i zmiany. Przemiany postaw Polaków w jednoczącej się Europie, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, s. 131=164. Grzymała – Moszczyńska Halina, Nowicka Ewa. 1998. Goście i gospodarze. Problemy adaptacji kulturowej w obozach dla uchodźców oraz otaczających je społecznościach lokalnych, Kraków: Zakład Wydawniczy "NOMOS". Kofta Mirosław, Jasińska-Kania Aleksandra (red.). 2001. Stereotypy i uprzedzenia. Uwarunkowania psychologiczne i kulturowe, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe „SCHOLAR”. Letki Natalia, 2008, Does Diversity Erode Social Cohesion? Social Capital and Race in British Neighbourdhoods, “Political Studies”, nr 1 (dostępny na stronie: Letki.civitas.edu.pl). Markaki Yvonni, Longhi Simonetta 2012, What Determines Attitudes to Immigration in European Countries? An Analysis at the Regional Level, “NORFACE MIGRATION Discussion Paper” no 32. Między patriotyzmem a nacjonalizmem. Komunikat z badań nr 151, CBOS, listopad 2016. Mikulska Agnieszka, Raport z badań wśród osób, które doświadczyły przemocy ze względu na swoje pochodzenie etniczne, rasowe lub narodowe, Helsińska Fundacja Praw Człowieka, Warszawa 2010. Nowicka Ewa, Łodziński Sławomir. 2001. U progu otwartego świata. Poczucie polskości i nastawienia Polaków wobec cudzoziemców w latach 1988 – 1998, Kraków: NOMOS. Nowicka, Ewa 2011 Badanie rasizmu: problemy metodologiczne, „Studia Migracyjne – Przegląd Polonijny”, nr 4, s. 121-144. Pierzchała Marcin, Społeczne kryteria polskości w opinii Polaków w latach 1988–2008 a problem włączania obcokrajowców do uczestnictwa w polskiej wspólnocie narodowej, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica” 2011, nr 38, s. 149-167. Przybysze z bliska i z daleka, czyli o imigrantach w Polsce. Komunikat z badań, nr 93, CBOS, Warszawa, czerwiec 2015. Raport ECRI dotyczący Polski, Rada Europy, Strasburg 2015. Simmel Georg. 1975. Obcy, w: Simmel Georg, Socjologia, przeł. M. Łukasiewicz, Warszawa: PWN. Soroka Stuart N., Johnston Richard, Banting Keith 2006, Ties that Bind? Social Cohesion and Diveristy in Canada, Montreal: Institute for Research and Public Policy, (www.irpp.org/books/archive/AOTS3/soroka.pdf). Stefaniak, A., Bilewicz, M., Winiewski, M. (red.). (2015). Uprzedzenia w Polsce. Warszawa: Liberi Libri. Stosunek do uchodźców w kontekście kryzysu imigracyjnego w Europie. Komunikat z badań, nr 122, CBOS, wrzesień 2015. Stosunek do uchodźców w krajach Grupy Wyszehradzkiej. Komunikat z badań, nr 151, CBOS, listopad 2015. Stosunek do przyjmowania uchodźców Komunikat z badań, nr 136, CBOS, październik 2016. Świderska Aleksandra 2015, Postawy wobec mniejszości muzułmańskiej w Polsce: Raport z badań sondażowych dotyczących mowy nienawiści, Warszawa. Wiśniewski Rafał 2011, Postawy Polaków wobec obcokrajowców, „Studia Migracyjne -Przegląd Polonijny” 37. Włoch Renata, Raport dotyczący wybranych przejawów dyskryminacji (rasizm, antysemityzm, ksenofobia i homofobia w polskim sporcie ze szczególnych uwzględnieniem środowiska polskich kibiców, Ministerstwo Sportu i Turystyki, Warszawa 2014. Zielińska I., Media, interes i panika moralna nowa kategoria socjologiczna i jej implikacje, „Kultura i Społeczeństwo” 2004, nr 3. |
| Learning outcomes: |
K_W07 Has in-depth knowledge of selected methods and techniques of social research, their limitations, specificity and areas of application K_W08 Is aware of the importance of a reflective and critical approach to the results of social research, analyses and research procedures K_W09 Knows how to plan and carry out complex qualitative and quantitative empirical research; is aware of the consequences of methodological choices K_U04 Can use theoretical categories and research methods in the description and analysis of social and cultural changes in modern societies, as well as their consequences K_U05 Can plan and carry out a social study using advanced quantitative and qualitative methods and techniques of social research K_U06 Can use a selected computer program for data analysis, including its advanced functions K_U10 Can prepare a presentation of a selected problem or study in Polish and in a foreign language K_K03 Can gather, find, synthesize and critically assess information about social sciences K_K04Can argue a thesis using scientific evidence K_K10Takes responsibility for planned and performed tasks |
| Assessment methods and assessment criteria: |
(in Polish) Przygotowanie i prezentacja raportu badawczego. Dopuszczalna liczba nieobecności podlegających usprawiedliwieniu: dwie nieobecności Zasady zaliczania poprawkowego: przygotowanie poprawionego raportu badawczego |
Copyright by University of Warsaw.
