(in Polish) Critical Data Studies. Teorie Krytyczne, Datafikacja i Kapitalizm Cyfrowy

Celem konwersatorium będzie wprowadzenie oraz omówienie

głównym wątków studiów krytycznych w obszarze socjologii

cyfrowej. W trakcie zajęć omówione zostaną aspekty społeczne,

polityczne i gospodarcze kapitalizmu cyfrowego, mediów

społecznościowych oraz technologii datafikacji. W ramach zajęć

poruszone zostaną również teoretyczne i metodologiczne aspekty

zastosowania teorii krytycznych w obszarze studiów nad

przestrzenią cyfrową (np. critical data studies, teorie pól, post-

marksizm). Tematycznie konwersatorium będzie obejmować m.in.

zagadnienia władzy i polityki w infrastrukturach cyfrowych,

algorytmizację i datafikację życia społecznego, kwestie cyfrowej

inwigilacji oraz wyzysku w obszarze mediów społecznościowych,

zagadnienia strajku i oporu z perspektywy wielu aktorów

społecznych w kapitalizmie cyfrowym.

Celem konwersatorium będzie wprowadzenie oraz omówienie

głównym wątków studiów krytycznych w obszarze socjologii

cyfrowej.

W trakcie zajęć omówione zostaną aspekty społeczne, polityczne i

gospodarcze kapitalizmu cyfrowego, mediów społecznościowych

oraz technologii datafikacji (Big Data, uczenie maszynowe,

sztuczna inteligencja). Poruszone zostaną również teoretyczne i

metodologiczne aspekty zastosowania teorii krytycznych, w tym

m.in. critical data studies, critical media and information studies,

krytyki ekonomii politycznej (marksizmu i post-marksizmu),

nowych wątków w nurcie Science, Technology and Society (STS),

socjologii mediów i ruchów społecznych, społecznych studiów nad

materialnością, jak również teorii pól i habitusu Pierre’a Bourdieu

oraz studiów nad antropocenem.

Tematycznie konwersatorium będzie obejmować m.in. zagadnienia

władzy i polityki w infrastrukturach cyfrowych, algorytmizację i

datafikację życia społecznego, cyfrowe przykłady przemocy

symbolicznej oraz hegemonii kulturowej, kwestie cyfrowej

inwigilacji oraz wyzysku i wykluczenia w obszarze mediów

społecznościowych, możliwości oporu w przestrzeni cyfrowej,

warunki pracownicze i formy strajków wytwórców oraz

użytkowników technologii cyfrowych, jak również wpływ nowych

technologii na style życia i postrzeganie rzeczywistości społeczno-

politycznej. W ramach zajęć poruszone zostaną perspektywy wielu

aktorów społecznych: przedstawicieli władzy i producentów

technologii, bezpośrednich wytwórców i użytkowników oraz poza-

ludzka perspektywa samych technologii cyfrowych.

W trakcie zajęć omówione zostaną fragmenty proponowanych publikacji:

 Airoldi, M. (2022) Machine Habitus: Toward a Sociology of

Algorithms. Cambridge: Polity Press.

 Brunton, F. and Nissenbaum, H. (2015) Obfuscation: A User’s

Guide for Privacy and Protest. Cambridge, Massachusetts: MIT

Press.

 Bucher, T. (2018) If... Then. Algorithmic Power and Politics.

Oxford: Oxford University Press.

 Castells, M. (2013) Władza komunikacji. Warszawa:

Wydawnictwo Naukowe PWN.

 Chan, J., Selden, M. and Ngai, P. (2020) Dying for an iPhone

Apple, Foxconn and the Lives of China’s Workers. London: Polity

Press.

 Dauvergne, P. (2020) AI in the Wild: Sustainability in the Age of

Artificial Intelligence. Cambridge, MA: MIT Press.

 Fuchs, C. (2022) Digital Capitalism. London: Routledge.

 Kitchin, R. (2022) The Data Revolution: A Critical Analysis of Big

Data, Open Data and Data Infrastructures. Second. Los Angeles:

Sage.

 Sadowski, J. (2020) Too Smart: How Digital Capitalism is

Extracting Data, Controlling Our Lives, and Taking Over the

World. Cambridge, MA: MIT Press.

 Thatcher, J. E. and Dalton, C. M. (2021) Data Power: Radical

Geographies of Control and Resistance. London: Pluto Press.

 Treré, E. (2019) Hybrid Media Activism: Ecologies, Imaginaries,

Algorithms. London: Routledge.

 Wooley, S. C. and Howard, P. N. (2018) Computational

Propaganda: Political Parties, Politicians, and Political

Manipulation on Social Media. Oxford: Oxford University Press.

 Zuboff, S. (2020) Wiek kapitalizmu inwigilacji. Walka o przyszłość

ludzkości na nowej granicy władzy. Poznań: Wydawnictwo Zysk i

S-ka.

K_W02 ma świadomość istnienia sporów teoretycznych i

metodologicznych prowadzonych we współczesnej socjologii, jest

refleksyjny i krytyczny wobec różnych stanowisk

K_W03 posiada pogłębioną wiedzę o strukturach, wybranych

instytucjach społecznych i ich wzajemnych relacjach

K_W04 jest refleksyjny i krytyczny wobec problemu zróżnicowania

społecznego i nierówności społecznych

K_W05 posiada pogłębioną wiedzę o rodzajach więzi społecznych i

mechanizmach podtrzymywania ładu zbiorowego

K_W06 posiada pogłębioną wiedzę o zróżnicowaniu kulturowym i

jego przemianach, tożsamości kulturowej, interakcji i komunikacji

międzykulturowej

K_W07 posiada pogłębioną wiedzę na temat wybranych metod i

technik badań społecznych, ich ograniczeń, specyfiki i obszarów

zastosowania

K_W08 jest świadomy znaczenia refleksyjnego i krytycznego

podejścia do wyników badań społecznych, analiz i procedur

badawczych

K_U03 potrafi samodzielnie formułować i weryfikować sądy na

temat przyczyn wybranych procesów i zjawisk społecznych

K_U04 potrafi posługiwać się kategoriami teoretycznymi oraz

metodami badawczymi do opisu i analizy zmian społecznych i

kulturowych we współczesnych społeczeństwach oraz ich

konsekwencji

Zaliczenie: esej

Dopuszczalna liczba nieobecności podlegających

usprawiedliwieniu: 2

Zasady zaliczania poprawkowego: takie same jak w terminie I