Historia filozofii II

obowiązkowe

mieszany: w sali i zdalnie

Kurs zawiera w części pierwszej prezentację i analizę kierunków filozofii europejskiej od Renesansu, poprzez kontynentalny racjonalizm, brytyjski empiryzm, francuskie Oświecenie, klasyczną filozofię niemiecką. W części drugiej kurs obejmuje dzieje filozofii nowożytnej, poczynając od Kanta, a na pozytywizmie kończąc (Kant, Fichte, Schelling, Hegel, Schopenhauer, Kierkegaard, Marks i marksizm, Comte i pozytywizm).

Kurs zawiera w części pierwszej prezentację i analizę kierunków filozofii europejskiej od Renesansu, poprzez kontynentalny racjonalizm, brytyjski empiryzm, francuskie Oświecenie, klasyczną filozofię niemiecką. W części drugiej kurs obejmuje dzieje filozofii nowożytnej, poczynając od Kanta, a na pozytywizmie kończąc (Kant, Fichte, Schelling, Hegel, Schopenhauer, Kierkegaard, Marks i marksizm, Comte i pozytywizm). Ćwiczenia dotyczą historii nowożytnej filozofii europejskiej XVII-XIX wieku. Obejmują one lekturę, analizę, komentarze klasycznych tekstów z filozofii nowożytnej. Celem zajęć będzie próba rekonstrukcji zawartych w tekstach poglądów. Położony m.in. zostanie nacisk na ciągłość procesów ewolucji europejskiej filozofii między XVI a XIX w., z jednoczesnym podkreśleniem momentów przełomowych i wskazaniem źródeł współczesnych dyskusji filozoficznych. Podkreślana też jednak będzie specyfika lektury tekstu filozoficznego oraz odniesienie do odpowiedniego kontekstu historyczno-kulturowego. Położony też zostanie nacisk na myśl historiozoficzną XIX w.

Teksty źródłowe

R. Descartes - Medytacje o pierwszej filozofii oraz Zarzuty trzecie (T. Hobbesa)

T. Hobbes - Lewiatan (ks. I oraz II do r. 21) - Warszawa 1954 (BKF)

B. Pascal - Myśli [układ J. Chevaliera] ( cz. I i II /dz.I i II/)

B. Spinoza - Etyka w porządku geometrycznym dowiedziona (cz. I i II) - Warszawa 1954 (BKF)

G. W. Leibniz - Zasady natury i łaski oparte na rozumie; Zasady filozofii czyli monadologia - w: id., Wyznanie wiary filozofa - Warszawa 1969 (BKF)

D. Hume - Badania dotyczące rozumu ludzkiego - Warszawa 1977 (BKF)

J. J. Rousseau - Rozprawa o pochodzeniu i podstawach nierówności między ludźmi - w: id., Trzy rozprawy z filozofii społecznej - Warszawa 1956 (BKF)

I. Kant - Prolegomena do wszelkiej przyszłej metafizyki, która będzie mogła wystąpić jako nauka

- Krytyka czystego rozumu - t. I: Przedmowa (do wyd. A i B); Wstęp (A i B); Estetyka transcendentalna (par. 1-8); Analityka transcendentalna (par. 9-14, 15-27); t. II: Dialektyka transcendentalna (ks. II, poddział III, r. I-IV)

G. W. F. Hegel - Fenomenologia ducha - t. I: Przedmowa; Wstęp; B. Samowiedza (s. 199-263) - Warszawa 1963 (BKF)

- Wykłady z filozofii dziejów - t. I: Wstęp - Warszawa 1958 (BKF)

A. Schopenhauer - Świat jako wola i przedstawienie - t. I (par. 1-5, 17-23) - Warszawa 1994 (BKF)

K. Marks - Rękopisy ekonomiczno-filozoficzne z 1844 r. ( rozdziały: Praca wyobcowana; Krytyka heglowskiej dialektyki i filozofii w ogóle)- w: id., Dzieła - t. I - Warszawa 1976

- Ideologia niemiecka (r. III); Feuerbach - w: id., Dzieła - t. III

- Fetyszyzm towarowy - w: id., Kapitał - t. I - Warszawa 1951

S. Kierkegaard - Bojaźń i drżenie - w: id., Bojaźń i drżenie. Choroba na śmierć - Warszawa 1982 (BKF)

Podręczniki:

F. Copleston, Historia filozofii, wiele wydań, odpowiednie fragmenty z 9 tomów;

W. Tatarkiewicz, Historia filozofii, 3 tomy, wiele wydań, odpowiednie fragmenty;

A. Sikora, Spotkania z filozofią / Od Heraklita do Husserla, wiele wydań, odpowiednie rozdziały;

J. Migasiński, Filozofia nowożytna. Postacie/Idee/Problemy, Wyd. Stentor 2011

Wiedza: 1) student zna i rozumie historyczny charakter kształtowania się idei filozoficznych, 2) zna idee i argumenty wybranych nowożytnych autorów filozoficznych na podstawie wykładu i samodzielnej lektury ich pism;

Umiejętności: 1) student analizuje argumenty filozoficzne, identyfikuje kluczowe tezy i założenia w zakresie filozofii nowożytnej; 2) rekonstruuje różnego rodzaju argumentacje i rozpoznaje ich przesłanki normatywne i światopoglądowe;

Kompetencje społeczne: 1) student ma świadomość znaczenia europejskiego dziedzictwa filozoficznego i refleksji filozoficznej dla kształtowania się więzi społecznych.

Zaliczenie ćwiczeń: Sprawdzian pisemny.

Zaliczenie wykładu: Egzamin końcowy (ustny)

Dopuszczalna liczba nieobecności podlegających usprawiedliwieniu: 2