Logical semiotics
General data
Course ID: | 3501-SL-DON |
Erasmus code / ISCED: |
08.1
|
Course title: | Logical semiotics |
Name in Polish: | Semiotyka logiczna |
Organizational unit: | Institute of Philosophy |
Course groups: | |
ECTS credit allocation (and other scores): |
(not available)
|
Language: | Polish |
Type of course: | elective courses |
Mode: | Blended learning |
Short description: |
The aim of the course is to present the basic problems of logical semiotics and general methodology which are the necessary tools of any representative of humanities. The course focusses on the following areas: elements of logical calculi, signs and their kinds, semantic functions of language expressions, pragmatic phenomena, definitions, systematisation, argumentation. |
Full description: |
(in Polish) Zajęcia mają na celu wyposażenie uczestników w zasób wiedzy i umiejętności z zakresu semiotyki logicznej i metodologii. Te umiejętności i wiedza są ważnymi elementami warsztaty każdego filozofa – szerzej: humanisty – który chce studiować lub uprawiać swoją dyscyplinę rzetelnie. Omówione zostaną następujące zagadnienia: (1) Znaki i ich rodzaje (pojęcie znaku i funkcji semiotycznej, rodzaje znaków, rola znaków w życiu codziennym, w sztuce i nauce). (2) Funkcje semiotyczne nazw (desygnowanie, denotowanie, rodzaje nazw, relacje pomiędzy nazwami, konotowanie, supozycje, pojęcie znaczenia a geneza znaczenia). (3) Funkcje semiotyczne zdań (konstatowanie, rodzaje zdań, pojęcie prawdy, kryteria i pseudokryteria prawdziwości). (4) Funkcje semiotyczne pytań (pojęcie pytania, struktura pytań, rodzaje pytań, zawartość poznawcza pytania). (5) Funkcje semiotyczne imperatywów (struktura imperatywów, preskrypcje i instrukcje, założenia imperatywów). (6) Analiza semantyczno-kategorialna (kategorie wyrażeń, rodzaje funktorów, spójność syntaktyczna). (7) Anomalie semiotyczne (defekty syntaktyczne: elipsa, kontrsens, amfibolia, nonsens; defekty semantyczne (asens, polisem, aproksymatyw, absurd; terapia logiczna, antynomie i paradoksy). (8) Definiowanie (pojęcie i stuktura defnicji, rodzaje definicji, kryteria poprawności definicji). (9) Systematyzacja (analiza, klasyfikacja, szeregowanie i reprezentacja). (10) Rozumowania i argumentacja (schemat wnioskowania, wnioskowanie zawodne i niezawodne, dowodzenie, wyjaśnianie, potwierdzanie, obalani; błędy w rozumowaniu) (11) Dyskusja i erystyka (struktura dyskusji, logiczne i parlamentarne kryteria poprawności dyskusji, chwyty erystyczne). Poszczególne zajęcia przedstawiane będą w ujęciu systematycznym i uzupełnione o pewne elementy rysu historycznego. Sylabus ćwiczeń - zob. podstrona grupy ćwiczeniowej |
Bibliography: |
(in Polish) A. Ujęcia podręcznikowe • K. Ajdukiewicz, Logika pragmatyczna [część I i II]. Warszawa 1965, PWN. • A. Brożek, Wprowadzenie do metodologii. Warszawa 2007, Wydawnictwo Naukowe Semper. • J. Jadacki, Spór o granice języka, Warszawa 2004, Wydawnictwo Naukowe Semper. B. Teksty dotyczące poszczególnych problemów (1) Znaki: • J. Kotarbińska, Analiza pojęcia znaku. [W:] J. Kotarbińska, Z zagadnień teorii nauki i teorii języka. Warszawa 1990, PWN, s. 206-235. • G. Ryle, Teoria znaczenia. [W:] J. Pelc (red.), Logika i język. Warszawa 1967, PWN, s. 485-516. (2) Funkcje semiotyczne nazw: • T. Czeżowski, Konotacja i denotacja. [W:] J. Pelc (red.), Semiotyka polska. 1894-1969. Warszawa 1971, PWN, s. 104-111. • J.R. Searle, Imiona własne. [W:] J. Pelc (red.), Logika i język. Warszawa 1967, PWN, s. 523-535. (3) Funkcje semiotyczne zdań: • A. Tarski, Prawda i dowód. [W:] A. Tarski, Pisma logiczno filozoficzne. T. I. Warszawa 1995, Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 292-332. • M. Black, Semantyczna definicja prawdy. [W:] J. Pelc (red.), Logika i język. Warszawa 1967, PWN, s. 319-337. (4) Funkcje semiotyczne pytań: • K. Ajdukiewicz, Zdania pytajne. [W:] K. Ajdukiewicz, Język i poznanie. T. I. Warszawa, 1960, PWN, s. 278-286. • J. Hintikka, Nowe podstawy teorii pytań i odpowiedzi. [W:] J. Hintikka, Eseje logiczno-filozoficzne. Warszawa 1992, Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 372-416. (5) Funkcje semiotyczne imperatywów: • A. Brożek, Imperatywy a interrogatywy. Ruch Filozoficzny t. LXVIII (2011) nr 1, s. 7-29. • M. Green, The logic of imperatives. [W:] E. Craig (red.), The Routledge encyclopedia of philosophy. New York 1997, Routledge, s. 717-721. (6) Analiza semantyczno-kategorialna. • J. Jadacki, O rodzajach wyrażeń. [W:] J. Jadacki, Metafizyka i semiotyka. Warszawa 1996, WFiS UW, s. 99-113. • Y. Bar-Hillel, On syntactic categories. Journal of Symbolic Logic vol. XV (1950), s. 1-16. (7) Anomalie semiotyczne: • J. Jadacki, O błędach w myśleniu. [W:] J. Jadacki, Metodologia i semiotyka. Warszawa 2010, Wydawnictwo Naukowe Semper, s. 149-158. • D.N. Walton, Why fallacies appear to be better arguments than they are. Informal Logic vol. XXX (1991), s. 159-184. (8) Definiowanie: • A. Brożek, Przyczynki do teorii definicji. Filozofia Nauki vol. XXVI (2018), nr 2(102), s. 119-150. • N. Belnap, On rigorous definitions. Philosophical Studies vol. LXXII (1993), s. 115-146. (9) Systematyzacja: • W. Tatarkiewicz, Historia i klasyfikacja. Pojęcie typu w sztuce. [W:] W. Tatarkiewicz, Skupienie i marzenie. Kraków 1951, Wydawnictwo M. Kot, s. 103-126. • A. Marradi, Classification, typology, taxonomy. Quality & Quantity. International Journal of Metholodoly vo. XXIV (1990), 129-157. (10) Rozumowania i argumentacja: • K. Ajdukiewicz, Klasyfikacja rozumowań. [W:] Język i poznanie. T. II. Warszawa 1965, PWN, s. 206-225. • D. Hitchcock, Informal logic and the concept of argument. [W:] D. Jacquette (red.), Philosophy of logic. Amsterdam 2007, Elsevier, s. 101-129. (11) Dyskusja i erystyka: • T. Hołówka, Dyskusja jako metoda rozstrzygania sporów. [W:] Błędy, spory, argumenty. Warszawa 1998, WFiS UW, s. 42-66. • A. Schopenhauer, Erystyka czyli sztuka prowadzenia sporów. Kraków 1984, Wydawnictwo Literackie. |
Learning outcomes: |
(in Polish) Nabyta wiedza: osoba, która ukończyła kurs, zna podstawową terminologię w zakresie semiotyki logicznej i metodologii, a także główne kontrowersje wokół problematyki semiotyczno-logicznej i ich rozwiązania. Nabyte umiejętności: osoba, która ukończyła kurs, zna podstawowe metody badawcze i strategie argumentacyjne; zna i potrafi zastosować elementy teorii definicji, klasyfikacji, rozumowań. Nabyte kompetencje społeczne: osoba, która ukończyła kurs, umie identyfikować błędy logiczne w wypowiedziach i argumentacji oraz unikać tych błędów. |
Assessment methods and assessment criteria: |
(in Polish) Od 2019/20: Zajęcia kończą się egzaminem ustnym. Do 2018/19: Zajęcia kończą się egzaminem pisemnym. Zasady zaliczenia ćwiczeń - - zob. podstrona grupy ćwiczeniowej |
Copyright by University of Warsaw.