Geografia polityczna Rosji

Informacje ogólne

Kod przedmiotu:	3620-1-R1-GPR
Kod Erasmus / ISCED:	08.0 Kod klasyfikacyjny przedmiotu składa się z trzech do pięciu cyfr, przy czym trzy pierwsze oznaczają klasyfikację dziedziny wg. Listy kodów dziedzin obowiązującej w programie Socrates/Erasmus, czwarta (dotąd na ogół 0) – ewentualne uszczegółowienie informacji o dyscyplinie, piąta – stopień zaawansowania przedmiotu ustalony na podstawie roku studiów, dla którego przedmiot jest przeznaczony. / (0220) Nauki humanistyczne Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu:	Geografia polityczna Rosji
Jednostka:	Studium Europy Wschodniej
Grupy:	Zajęcia obowiązkowe dla Studiów Wschodnich
Punkty ECTS i inne:	(brak) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS: roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS; tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h; 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się; tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS; nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta. zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia:	polski
Rodzaj przedmiotu:	obowiązkowe
Skrócony opis:	1. Geografia, geopolityka, geografia polityczna, geografia kultury, geografia historyczna 2. Regiony kulturowe Europy i Azji 3. Państwo i jego granice. Terytorium państwa. 4. Między Tmutarakaniem a San Stefano. Koncepcje polityczne i kulturowe ekspansji rosyjskiej na Bałkanach i w Europie Środkowej. Przemiany kulturowe i polityczne regionu bałkańskiego i środkowoeuropejskiego w XVII-XIX w. 5. Walka o niepodległość państw bałkańskich. Walki między nimi. Rosja a Słowianie bałkańscy 6. Od Nowogrodu do Nystad... Ekspansja Rusi, Moskwy, Rosji ku Bałtykowi IX-XIX w. 7. "Pribaltika", "Ostseeraum". Kształtowanie się państw bałtyckich i ich upadek: 8. Ukraina i Białoruś w walce o miejsce w Europie. Niepodległość Ukrainy i Białorusi w latach 1917-1921. Zmiany terytorialne po 1920 r. 9. Kolonializm rosyjski XVIII-XX w. jako ideologia i praktyka. Cz. I: Syberia i Daleki Wschód 10. Kolonializm rosyjski XVIII-XX w. jako ideologia i praktyka. Cz. II:Azja Środkowa
Pełny opis:	1. Geografia, geopolityka, geografia polityczna, geografia kultury, geografia historyczna Krajobraz naturalny, krajobraz historyczny, krajobraz historyczno-polityczny, krajobraz kulturalny Mapa w historiografii. Geopolityka a geografia polityczna. Geografia polityczna a geografia historyczna. Zakres zajęć z Geografii politycznej w Studium Europy Wschodniej 2. Regiony kulturowe Europy i Azji Regiony Europa i Azja; Europa Wschodnia i Zachodnia; Europa Środkowa, Europa Środkowo-Wschodnia, Europa Wschodnia; Europa Bałtycka, Skandynawia; Europa Południowo-Wschodnia, Bałkany, Europa Południowa; Bałkany Wschodnie i Zachodnie (UE) Kaukaz i Zakaukazie; Kaukaz Południowy (UE) Azja Przednia, Bliski Wschód, Lewant, Orient; Azja Środkowa (Centralna); Azja Północna; Syberia Azja Południowa, Azja Południowo-Wschodnia, Daleki Wschód Bariery naturalne Góry i rzeki: linia Loary, Renu, Łaby, Wisły, Dunaju, Dniepru Pireneje, Alpy, Karpaty, G. Dynarskie, Ural, Kaukaz Bariery cywilizacyjne/kulturowe Cywilizacja - barbaria; Pax Romana: limes i prowincje Oikumene, limes, ekumena, marchia; Wędrówki ludów: Germanie, Słowianie, Bułgarzy, Węgrzy i inni Chrześcijaństwo i islam Podziały chrześcijaństwa 3. Państwo i jego granice. Terytorium państwa. Ludność państwa. Terytorium państwa. Suwerenność i uznanie międzynarodowe. Granica państwa. 4. Między Tmutarakaniem a San Stefano. Koncepcje polityczne i kulturowe ekspansji rosyjskiej na Bałkanach i w Europie Środkowej. Przemiany kulturowe i polityczne regionu bałkańskiego i środkowoeuropejskiego w XVII-XIX w. Pokoje w Karłowicach 1699 i Stambule 1700 Traktat prucki 1711 i pokój adrianopolski 1711 Wojna 1735-1739 Wojna "polska" 1768-1774 i traktat w Küczuk-kajnardżi, kwestia Bukowiny Likwidacja chanatu krymskiego 1783 Wojna 1787-1792 i pokój w Jassach Wojna 1806-1812 i pokój w Bukareszcie Kwestia grecka 1821-1830 Wojna 1828-1829 i pokój w Adrianopolu Wojna krymska i pokój paryski 1856 r. Kształtowanie się Serbii i Rumunii 5. Walka o niepodległość państw bałkańskich. Walki między nimi. Rosja a Słowianie bałkańscy Bałkany 1875-1878: powstania i wojna rosyjsko-turecka traktat w San Stefano i Berlinie kwestia Bośnia i Hercegowiny "Wielka Bułgaria" i "Wielka Albania", problem macedoński Księstwo Bułgarii i Rumelia Wschodnia Niepodległość Bułgarii i konflikt o Bośnię i Hercegowinę w 1908 r. Wojny bałkańskie 1911-1913 6. Od Nowogrodu do Nystad... Ekspansja Rusi, Moskwy, Rosji ku Bałtykowi IX-XIX w. Rywalizacja szwedzko-rosyjska: 1617 pokój rosyjsko-szwedzki w Stołbowie wojna północna 1700-1721, pokój w Nystad wojna 1741-1745, pokój w Abo (Turku) wojna 1808-1809, pokój w Fredrikshamn (Hamina) Wojna krymska Kwestia wysp Alandzkich w pokoju paryskim 1856 r. i po I wojnie światowej 7. "Pribaltika", "Ostseeraum". Kształtowanie się państw bałtyckich i ich upadek: Autonomia Finlandii w Rosji. Niepodległość Finlandii i walka o nią. Polityka niemiecka wobec terenów bałtyckich 1914-1918 Powstanie Litwy, Łotwy i Estonii i walka o nie. Traktaty z Sowietami z 1918 i 1920 (Tartu, Dorpat, Juriew). Kwestia wysp Alandzkich Kształtowanie się granic Litwy, Łotwy i Estonii: - układy Litwa/Łotwa i Łotwa/Estonia, - układy z Polską i Rosją Sowiecką Likwidacja państw bałtyckich 1939-1940. Przemiany terytorialne z tym związane. Odbudowa Litwy, Łotwy i Estonii Kwestia Obwodu Kaliningradzkiego 8. Ukraina i Białoruś w walce o miejsce w Europie. Niepodległość Ukrainy i Białorusi w latach 1917-1921. Zmiany terytorialne po 1920 r. Ukraina Od federacji do niepodległości.. Centralna Rada, Ukraińska Republika Ludowa i Zachodnio-Ukraińska Republika Ludowa. Budowa "sowieckiej" Ukrainy. Traktaty brzeskie. Rok 1920 - umowy polsko-ukraińskie z kwietnia 1920 r. i wyprawa kijowska Ukraina sowiecka w ramach ZSRR Białoruś Ogłoszenie niepodległości. Między Mińskiem, Grodnem, Wilnem a Kownem. Białoruś w traktatach brzeskich. Białoruś sowiecka i Lit-Bieł. Powstanie BSRR i zmiany jej granic. Traktat sowiecko-niemiecki z sierpnia 1939 r. i jego konsekwencje. Nowy "ład" w Europie Wschodniej po 1944 9. Kolonializm rosyjski XVIII-XX w. jako ideologia i praktyka. Cz. I: Syberia i Daleki Wschód Początek drogi - podbój Kazania i Astrachania Ku Chinom - traktat nerczyński 1689 i w Kiachcie 1728 Amur i Ussuri - traktaty z lat 1858-1860 Sachalin, Kuryle, Japonia Kwestia mandżurska i wojna 1904-1905 r. Republika Dalekowschodnia. Syberia sowiecka Konflikt sowiecko/rosyjsko-japoński i sowiecko/rosyjsko-chiński po II wojnie światowej 10. Kolonializm rosyjski XVIII-XX w. jako ideologia i praktyka. Cz. II:Azja Środkowa Chiwa, Kokand, Buchara Podbój Azji Środkowej do 1885 r. Kwestia Afganistanu XIX-XXI w. 20 I 2010 r.: Kolonializm rosyjski XVIII-XX w. jako ideologia i praktyka. Cz. III: Kaukaz i Zakaukazie Mapa polityczna Kaukazu w XVIII w. Wyprawa 1722-1723 na Morze Kaspijskie Gruzińsko-rosyjski traktat o przyjaźni 1783 i przyłączenie Gruzji 1801-1811 (1864) Walka Rosji z Persją o terytoria azerskie 1803-1828 Wojny z Turcją i traktaty 1828, 1856, 1878 Zakaukaska niepodległość 1918-1921 Kaukaz i Zakaukazie w ZSRR Prometeizm i emigracja kaukaska Rozpad Sowietów - kaukaskie przyczyny i konsekwencje Zasady zaliczeń: Dopuszczalna liczba nieobecności nieusprawiedliwionych - 3 zajęcia. Większa liczba nieobecności nieusprawiedliwionych skutkuje brakiem zaliczenia zajęć. Zaliczenie dopuszczalnej ilości nieobecności usprawiedliwionych i nie usprawiedliwionych następuje na podstawie dokładnej znajomości literatury do danych zajęć przed terminem egzaminu pisemnego w czasie dyżurów prowadzącego. Brak zaliczenia nieobecności (równoznaczne z niezaliczeniem zajęć) skutkuje utratą co najmniej pierwszego terminu egzaminacyjnego. Liczba nieobecności usprawiedliwionych z powodów zdrowotnych przekraczająca połowę rzeczywiście odbytych zajęć kwalifikuje się do wystąpienia przez studenta o urlop zdrowotny lub eksternistyczne zaliczenie zajęć (za zgodą prowadzącego zajęcia). Egzaminy: Egzaminy w terminie zerowym po wcześniejszym uzgodnieniu. Termin egzaminu ustnego - do uzgodnienia z grupą i terminarzem egzaminów w Studium. Egzaminy poprawkowe - zgodnie z harmonogramem sesji poprawkowej.
Literatura:	G. Kosmala, Zmiany granic politycznych w Europie Środkowej w okresie ostatnich stu lat. Wrocław 1993, J. Skowronek, M. Tanty, T. Wasilewski, Historia Słowian południowych i zachodnich. Warszawa 1977 i nast. wyd J. Szymański, Nauki pomocnicze historii od schyłku IV do końca XVIII w. Warszawa 1972 (i inne wyd.), K. Rembowska, Kultura w tradycji i we współczesnych nurtach badań geograficznych, Łódź 2002. L. Antonowicz, Państwa i terytoria. Studium prawnomiędzynarodowe. Warszawa 1988, rozdz. L. Bazylow, P.P. Wieczorkiewcz, Historia Rosji, Wrocław 2005 M. Blacksell, Geografia polityczna, Warszawa 2008, rozdz. 1. M. Sobczyński, Państwa i terytoria zależne. Ujęcie geograficzno-polityczne. Toruń 2006, rozdz. 2; S. Otok, Geografia polityczna. Geopolityka - ekopolityka - globalistyka, Warszawa 2007 (i inne wyd.), rozdz. 3; S. Otok, Geografia polityczna. Warszawa 2000 (i inne wyd.), rozdz. 1. T. Wituch, Terytoria sporne w Europie po roku 1815. Pułtusk 2001 W.A. Serczyk, Historia Ukrainy. Wrocław, różne wydania lub T.A. Olszański, Historia Ukrainy XX w. Warszawa 1992 Z. Łukawski, Dzieje Azji Środkowej, Kraków 1996 Z. Szybieka, Historia Białorusi 1795-2000. Lublin 2001

Przedmiot nie jest oferowany w żadnym z aktualnych cykli dydaktycznych.

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.