Europe: Idea, Divisions, Borders

Celem zajęć jest refleksja nad ideą Europy w ujęciu historycznym i przestrzennym. Zajęcia poświęcone będą dyskusji nad tekstami naukowymi i eseistycznymi dotyczącymi idei Europy jako jedności kulturowej lub cywilizacyjnej, a także odnoszącymi się proponowanych przez wybranych intelektualistów granic i podziałów kontynentu oraz związków między Europą a innymi częściami świata. Konwersatorium przeznaczone jest dla studentów zainteresowanych dziejami Europy, ideą jedności europejskiej, studiami regionalnymi oraz – w pewnym stopniu – historią globalną.

Cykl konwersatoriów podzielony zostanie na trzy części. W pierwszej z nich przedstawione zostaną podstawowe zagadnienia dotyczące idei Europy w ujęciu historycznym: kształowanie się i znaczenie średniowiecznej Christianitas, powolne narastanie rozbieżności pomiędzy Europą a Christianitas w okresie nowożytnym związane m. in. ze zróżnicowaniem konfesyjnym Starego Kontytnentu oraz ekspancją europejską z jednej strony i osmańską z drugiej, a także zmiany co do rozumienia idei Europy w okresie nowożytnym i najnowszym, uwarunkowane programem ideologicznym Oświecenia, powstaniem ruchów narodowych, dominacją kolonialną Euopy, a następnie wydarzeniami XX w., konfliktami o skali światowej, dekolonizacją i podziałem świata na dwa bloki polityczne. Tematem drugiej części cyklu będzie aspekt przestrzenny idei Europy, obejmujący podziały i granice kontynentu w ujęciu kulturowym, gospodarczym i cywilizacyjnym. Podczas tej częsci zajęć zostaną poruszone takie zagadnienia jak: podział Europy na część wschodnią i zachodnią, idea Europy Środkowej i jej krytyka oraz kryteria wyodrębnienia regionów na pograniczach Europy: Bałkanów i świata śródziemnomorskiego. Wreszcie trzecia część zajęć poświęcona zostanie relacji Europy do pozostałych części świata: idei Zachodu, ujęć geograficznych i cywilizacyjnych dominacji europejskiej oraz celów i zastosowania world history, stanowiącej odpowiedź na dominację zainteresowania Europą we współczesnej historiografii.

Punktem wyjścia do każdego z tematów drugiej i trzeciej części konwersatorium będzie wybrana publikacja z zakresu literatury podstawowej (lub jej fragment); natomiast pierwsza część konwersatorium realizowana będzie w oparciu o trzy podstawowe lektury o charakterze przekrojowym (G. Delanty, D. Hay, H. Mikkeli), ewentualnie dwie dodatkowe w językach obcych innych niż j. angielski (F. Chabod, L. Febvre). Dodatkowo dyskusję na zajęciach wzbogacać będą referaty lub prezentacje w innej formie przygotowane przez uczestników zajęć, poświęcone kontekstom, tj. lekturom uzupełniającym do poszczególnych tematów, wybranym zgodnie z zainteresowaniami Studentów spośród propozcycji przedstawionych przez prowadzącego.

Szacuje się, że aktywny udział w zajęciach może oznaczać konieczność poświęcenia ok. 2 godzin tygodniowo na przygotowanie się do nich, tj. łącznie ok. 30 godzin (nie licząc samych zajęć).

Ukończywszy kurs, Student/-ka:

K_W01 zna podstawową terminologię nauk humanistycznych i rozumie ich rolę kulturze

K_W05 zna podstawowe metody analizy i interpretacji tekstów kultury

K_W07 zna najważniejsze metody badań interdyscyplinarnych

K_U02 potrafi dokonać analizy dzieł sztuki oraz tekstów naukowych i materiałów źródłowych za pomocą odpowiednich narzędzi badawczych

K_U07 potrafi przygotować prace pisemne uwzględniające elementarne wymogi stawiane pracom akademickim

K_U10 potrafi przygotować wystąpienie ustne uwzględniające potrzeby odbiorców

K_K03 jest gotów do poznawania nowych metod badawczych

K_K09 jest gotów do zrozumienia dziedzictwa kulturowego i różnorodności kulturowej

Do zaliczenia zajęć wymagane są następujące elementy:

1) aktywny udział w zajęciach, w tym udział w dyskusji i/lub przygotowanie referatu na temat głównych tez określonej lektury spoza listy lektur obowiązkowych (30% wagi oceny końcowej);

2) regularne przygotowanie krótkiej wypowiedzi pisemnej (ok. 200–350 słów) podsumowującej zajęcia; wymagane jest przesłanie wypowiedzi pisemnych dotyczących przynajmniej połowy z łącznej liczby zajęć (35% wagi oceny końcowej);

3) rozmowa końcowa poświęcona tematyce poruszanej podczas zajęć (35% wagi oceny końcowej).

Kryteria oceny obejmują: nabycie wiedzy z zakresu problemowego obejmującego tematykę konwersatorium, umiejętność dogłębnej i krytycznej lektury analizowanych tekstów, oryginalność i trafność wyrażanych opinii, rzetelność w zakresie referowania tez wskazanych publikacji, jasność i zwięzłość przygotowywanych referatów (prezentacji itp.), elegancję i komunikatywność wypowiedzi.