Pedagogy for educational stages I-III

Celem zajęć jest wprowadzenie studentów w najważniejsze zagadnienia związane z procesem wychowania i relacją dorosły – dziecko. Punktem odniesienia do rozważań na ten temat będą dla nas dwa podstawowe środowiska wychowawcze: rodzina oraz szkoła (a także przedszkole). Przyjrzymy się największym wyzwaniom wychowawczym, odnosząc je do różnych etapów edukacyjnych.

W pierwszej kolejności podczas zajęć omówimy najważniejsze zasady komunikowania się z dzieckiem w procesie wychowania. Przyjrzymy się analizowanym w naukach pedagogicznych stylom wychowania: autorytarnemu, liberalnemu i demokratycznemu. Zwrócimy uwagę na błędy wychowawcze najczęściej popełniane przez dorosłych oraz na konstruktywne propozycje ich przezwyciężania. Następnie skoncentrujemy się na specyfice pracy współczesnego nauczyciela: na trudnościach i wyzwaniach, z jakimi musi się on konfrontować, na kwestiach związanych z wprowadzaniem dyscypliny w klasie, jak też na – akcentowanym przez współczesnych pedeutologów – komunikacyjnym charakterze tej profesji. Podczas kolejnych zajęć omówione zostaną najczęściej wymieniane kompetencje nauczycielskie oraz specyfika rozwoju zawodowego nauczycieli. Odpowiemy na pytanie: dlaczego tak trudno jest oddzielać rozwój zawodowy nauczyciela od rozwoju całokształtu jego osobowości? Wszystkie z wymienionych tematów mają na celu wprowadzenie studentów w realia pracy nauczyciela.

1. M. Dudzikowa „Mit o szkole jako miejscu wszechstronnego rozwoju ucznia: eseje etnopedagogiczne”, Impuls, Kraków 2004

2. M. Dudzikowa, S. Jaskulska (red.) „Twierdza. Szkoła w metaforze militarnej. Co w zamian?”, Wolters Kluwer, Warszawa 2016

3. T. Gordon „Wychowanie bez porażek”, PAX, Warszawa 2000

4. 3. A. Janowski „Uczeń w teatrze życia szkolnego”, WSiP, Warszawa 1998 (rozdz. „Aktorzy – nauczyciele”)

5. K. Konarzewski (red.) „Sztuka nauczania. Szkoła”, PWN 2004, – rozdz. „Nauczyciel”

4. H. Kwiatkowska „Pedeutologia”, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2008, (rozdz. 2, 4, 6, 9)

5. A. Miller „Zniewolone dzieciństwo. Ukryte źródła tyranii”, Media Rodzina, Poznań 1999

6. A. S. Neill „Nowa Summerhill”, Zysk i Ska, Poznań 2000

7. B. Śliwerski, Z. Kwieciński „Pedagogika. Podręcznik akademicki”, PWN 2004, Warszawa tom2, (rozdz. R. Kwaśnica: „Wprowadzenie do myślenia o nauczycielu”)

8. I. Wojnar, H. Witalewska, M. Lipowski „O humanistyczną wrażliwość nauczycieli”, Wydawnictwo Pedagogiczne ZNP, Kielce 2009 (rozdział: „Wśród ludzi i dla ludzi”)

9. I. Wojnar, A. Piejka, M. Samoraj „Idee edukacyjne na rozdrożach XX wieku”, Żak, Warszawa 2008

ABSOLWENT ZNA I ROZUMIE:

A.2.W1. terminologię używaną w pedagogice, jej źródła, miejsce oraz zastosowanie w obrębie pokrewnych dyscyplin naukowych, a także miejsce pedagogiki w systemie nauki oraz jej przedmiotowe i metodologiczne powiązania z innymi dyscyplinami naukowymi;

A.2.W2. procesy związane z wychowaniem i kształceniem dzieci i uczniów, ze szczególnym uwzględnieniem fazy wczesnego, średniego i późnego dzieciństwa, w perspektywie interdyscyplinarnej: psychologicznej, pedagogicznej, aksjologicznej i socjologicznej;

A.2.W3. rolę nauczyciela w rozwijaniu postaw i zachowań dzieci lub uczniów;

ABSOLWENT POTRAFI:

A.2.U1. wykorzystywać i integrować wiedzę teoretyczną z zakresu pedagogiki, w tym wybrane modele i koncepcje pedagogiczne, oraz powiązanych z nią dyscyplin naukowych, w celu dokonania analizy i interpretacji złożonych problemów edukacyjnych, wychowawczych, opiekuńczych i kulturowych, a także motywów i wzorów ludzkiego zachowania;

A.2.U2. rozpoznawać i identyfikować style wychowania w praktyce edukacyjnej, wskazywać ich wartościowe cechy i zagrożenia dla podmiotowości dziecka lub ucznia;

ABSOLWENT JEST GOTÓW DO:

A.2.K1. refleksji, w tym krytycznej oceny, odnośnie do poziomu swojej wiedzy i umiejętności z zakresu pedagogiki przedszkolnej i wczesnoszkolnej oraz wykazywania umiejętności uczenia się i doskonalenia własnego warsztatu pedagogicznego w zakresie wychowania oraz edukacji;

A.2.K2. podejmowania wyzwań zawodowych oraz indywidualnych i zespołowych działań profesjonalnych w zakresie edukacji;

Metody i kryteria oceniania: podstawą uzyskania zaliczenia przedmiotu są:

-obecność na zajęciach (dozwolona jest jedna nieusprawiedliwiona nieobecność)

-przystąpienie do egzaminu pisemnego – udzielenie opisowych odpowiedzi na trzy zadane, problemowe pytania