Pedagogical Grammar with Elements of Contrastive Grammar

Konwersatorium obejmuje zagadnienia z dziedziny akwizycji i dydaktyki języków dotyczące nauczania komponentu gramatycznego w kształtowaniu komunikacyjnej kompetencji językowej uczących się języka francuskiego jako obcego.

Celem zajęć jest podkreślenie znaczącej roli nauczania gramatyki w najnowszych modelach nauczania języka, uwzględniających kontekst języka ojczystego w nauczaniu/uczeniu się języka docelowego.

1. W ramach zajęć omawiane są sposoby kształtowania interjęzyka uczących się języka francuskiego w oparciu o konstruowanie poleceń w perspektywie indukcyjnej, uwzględniającej funkcję dyskursywną określonych form językowych. Zajęciom towarzyszą ćwiczenia automatyzacyjne, komunikacyjne i zadaniowe.

2. Celem zajęć jest wzbogacenie wiedzy i umiejętności przyszłych nauczycieli w zakresie :

- nauczania/uczenia się gramatyki w ujęciu poszczególnych metodologii nauczania (od metody tradycyjnej do metody zadaniowej), ze szczególnym uwzględnieniem współczesnych teorii z zakresu pragmatyki i socjolingwistyki,

- komunikacyjnego aspektu nauczania kategorii gramatycznych grupy rzeczownika i czasownika,

- dydaktycznego ujęcia wybranych zagadnień gramatyki opisowej.

3. Przy omawianiu poszczególnych zagadnień uwzględnione są:

- ćwiczenia indywidualne, zespołowe i w grupach,

- elementy gramatyki kontrastywnej przy wykorzystaniu metody interfejsu językowego.

Nakład pracy studenta:

ECTS 2,5 (= 75 godzin) przyznawane jak poniżej:

- godziny kontaktowe, obecność na zajęciach = 1 ECTS (30 godz.)

- przygotowanie do zajęć, aktywny udział w zajęciach = 0,5 ECTS (15 godz.)

- przygotowanie do zaliczenia/zaliczenie = 0,5 ECTS (15 godz.)

i do egzaminu = 0,5 ECTS (15 godz.)

W ramach zajęć omawiane są następujące zagadnienia :

1. Język a dyskurs (znaczenie kontekstu sytuacyjnego w konstruowaniu znaczenia)

2. Części mowy i ich funkcje składniowe

3. Klasyfikacja rzeczownika i tworzenie form

4. Determinanty i substytuty rzeczownika

5. Dopełnienia rzeczownika : różne kategorie gramatyczne i ich funkcje dyskursywne

6. Rzeczowniki złożone na bazie rzeczownika, przymiotnika i czasownika. Uzgadnianie liczby mnogiej rzeczowników złożonych.

7. Sufiksy i prefiksy rzeczownika oraz ich wpływ na znaczenie

8. Sufiksy i prefiksy przymiotnika i ich wpływ na znaczenie

9. Zaimki osobowe i ich funkcje

10. Zaimki przymiotne i rzeczowne wskazujące

11. Zaimki przymiotne i rzeczowne dzierżawcze

12. Zaimki przymiotne i rzeczowne nieokreślone

13. Zaimki przymiotne i rzeczowne pytające i wykrzyknikowe

14. Zaimki względne proste i złożone

15. Zdanie względne

16. Liczebniki główne, porządkowe i derywacje; wyrażenia ilościowe

17. Czasownik : czas, tryb, aspekt (w języku polskim i francuskim)

18. Klasyfikacja czasowników:

- kategorie gramatyczne czasownika

- czasowniki przechodnie i nieprzechodnie

- konstrukcje zwrotne

- konstrukcje nieosobowe

19. Tryby, czasy:

- formy

- wartości

- użycie

- zgodność czasów

20. Przysłówki

- formy, miejsce w zdaniu, funkcje

21. Przyimki:

- rekcja czasownika i przymiotnika

22. Analiza logiczna zdania prostego w ujęciu gramatyki : funkcje składniowe wyrazów i syntagm w obrębie grupy werbalnej

Poszczególne tematy mogą być omawiane w ramach kilku spotkań.

LITERATURA PODSTAWOWA

1. LA GRAMMAIRE

Delatour, Y. et all. 2004. Nouvelle Grammaire du Français. Cours de Civilisation Française de la Sorbonne. Paris. Hachette.

Delatour, Y. et all. 1992. Grammaire. Cours de Civilisation Française de la Sorbonne. 350 exercices. Niveau moyen. Paris. Hachette.

Descotes-Genon, Ch. et all. 1997. L’Exercisier. L’expression française pour le niveau intermédiaire. Grenoble. PUG.

Larger, N., Mimran, R. 2004. Vocabulaire expliqué du français. Niveau intermédiaire. Paris. CLE international. (Słowotwórstwo)

Poisson-Quinton S. Et all. 2002. Grammaire expliquée du français. Paris. Clé International.

Grevisse, M. 1990. Nouveaux exercices français. Bruxelles. De Boeck/Duculot.

Grevisse M. 2010. Gramatyka języka francuskiego od A do… B2. Bruxelles/Poznań. De Boeck/Nowela.

RODZAJNIK

Karolak S. 2004. Rodzajnik francuski w ujęciu funkcjonalnym. Tom 1. Kraków. Collegium Columbinum.

Nowakowska M. Rodzajnik francuski w ujęciu funkcjonalnym. Tom 2. Kraków. Collegium Columbinum.

Łozińska M., Przestaszewski L. 1995. O francuskim rodzajniku i jego ekwiwalentach. Warszawa. Wiedza Powszechna.

2. LA DIDACTIQUE DE LA GRAMMAIRE

Komorowska H. 2009. Metodyka nauczania języków obcych. Warszawa. Fraszka Edukacyjna.

Wilczyńska W. 2005. Introduction à la didactique du français langue étrangère. Kraków. FLAIR.

LITERATURA UZUPELNIAJACA

1. LA GRAMMAIRE

Bérard, E., Lavenne Ch. 1991. Modes d’emploi. Grammaire utile du français. Paris. Hatier/Didier.

Cadiot-Cueilleron, J. et all. 1992. Grammaire. Cours de Civilisation de la Sorbonne. 350 exercices. Niveau supérieur I. Paris. Hachette.

Grzegorczykowa R. i in. (red.) 1998. Gramatyka współczesnego języka polskiego. Morfologia. Warszawa. PWN.

Maingueneau, D. 2014. Précis de grammaire pour les concours. 4e éd. Paris. Armand Colin.

Mauger, G. 1989. Grammaire pratique du français d’aujourd’hui. Hachette. Paris

Riegel, M., et alli. 2014. Grammaire méthodique du français. Paris. PUF.

Rudawska J., Przestaszewski, L. 2005. Gramatyka języka francuskiego. Warszawa. Ex Libris.

2. LA LINGUISTIQUE, LA DIDACTIQUE DE LA GRAMMAIRE

Beacco, J.-C., Castellotti, V., Chiss, J.-L. 2010. La didactique de la grammaire dans l’enseignement du français et des langues, coll. Langues.

Conseil de l’Europe. 2000. Cadre européen commun de référence pour les langues. Strasbourg.& didactique. Paris. Didier.

Bartmiński J. (red). 2001. Współczesny język polski. Lublin. Wyd. UMCS.

Bartmiński, J. 2009. Językowe podstawy obrazu świata. Lublin. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.

Braud M., 1993. Les difficultés du français ; Podręczny słownik trudności języka francuskiego. C&D. Kraków.

Cuq, J.-P., Gruca I. 2002. Cours de didactique du français langue étrangère. PUG. Grenoble.

De Salins, Geneviève-Dominique. 1996. Grammaire pour l’enseignement/apprentissage du FLE. Paris. Didier/Hatier.

Dubois J. i in. 1994. Dictionnaire de linguistique et des sciences du langage. Paris, Larousse.

Dufeu B. 1998. Les approches non conventionnelles des langues étrangeres. Paris, Hachette.

Gajewska E. 2011. Techniki nauczania języka obcego. Tarnów. Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Tarnowie.

Gniadek S., 1979. Grammaire contrastive franco-polonaise. Warszawa PWN.

Grzegorczykowa, R. 2007. Wstęp do językoznawstwa. Warszawa. Wydawnictwo Naukowe PWN.

Kielski B., 1957-1960. Struktura języków francuskiego i polskiego w świetle analizy porównawczej, cz. 1-2. Łódź. Wrocław. Zakład im. Ossolińskich we Wrocławiu.

Lamy, A. 1989. La grammaire, partie intégrale de l’acquisition. Études de Linguistique Appliquée, n° 74.

Łozińska M., Przestaszewski L., 1972. O francuskim rodzajniku i jego ekwiwalentach. Warszawa.

Martinez P. 2002. La didactique des langues étrangeres. Paris. PUF.

Puren Ch. 1988. Histoire des méthodologies de l`enseignement des langues. Paris, Nathan.

Robert J.-P. 2002. Dictionnaire pratique de didactique du FLE. Paris. Ophrys.

Po ukończeniu zajęć poświęconych wybranym problemom gramatyki pedagogicznej absolwent:

Wiedza

K_W01 - zna i rozumie wiedzę podstawową z zakresu gramatyki opisowej i jej znaczenia dla gramatyki pedagogicznej w zakresie nauczania języka w przedszkolu i na pierwszym i drugim etapie edukacyjnym. (Obszary kształcenia: obszar nauk humanistycznych - dalej: H oraz obszar nauk społecznych - dalej: S)

K_W02 - zna i rozumie funkcjonowanie podstawowego zakresu gramatyki opisowej oraz jej zastosowanie praktyczne w dziedzinie nauczania języka francuskiego. (Obszary kształcenia H i S)

K_W03 - zna podstawową terminologię z zakresu gramatyki opisowej w języku pierwszym i w języku docelowym. (Obszary kształcenia H i S)

Umiejętności

K_U01 - potrafi wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i użytkować informację dotyczącą funkcjonowania form językowych. (Obszar kształcenia H)

K_U02 - potrafi samodzielnie planować dyskurs w klasie językowej: konstruuje polecenia dla uczniów dotyczące odkrywania funkcji form językowych, wykorzystuje wiedze z zakresu gramatyki kontrastywnej w procesie nauczania komponentu gramatycznego. (Obszar kształcenia H i S)

K_U03 - potrafi w sposób podstawowy dokonać oceny jakości w nauczaniu języków obcych. (Obszar kształcenia H i S)

K_U06 - potrafi ocenić przydatność różnorodnych metod, procedur, dobrych praktyk do realizacji zadań i rozwiązywania problemów dotyczących nauczania języków obcych. (Obszar kształcenia H i S)

K_U14 - potrafi dokonać analizy własnych działań i wskazać ewentualne obszary wymagające modyfikacji w przyszłym działaniu. (Obszar kształcenia S)

K_U18 - potrafi przygotować typowe prace pisemne w języku polskim i języku obcym, uznawanym za podstawowy dla dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwe dla studiowanego kierunku studiów, dotyczące zagadnień szczegółowych, z wykorzystaniem podstawowych ujęć teoretycznych, a także różnych źródeł. (Obszar kształcenia H)

K_U19 - potrafi przygotować wystąpienia ustne, w języku polskim i języku obcym, dotyczące zagadnień szczegółowych, z wykorzystaniem podstawowych ujęć teoretycznych, a także różnych źródeł. (Obszar kształcenia H)

K_U22 - Absolwent potrafi prezentować własne pomysły, wątpliwości i sugestie popierając je argumentacją w kontekście wybranych perspektyw teoretycznych, poglądów różnych autorów. (Obszar kształcenia H)

K_U23 - Absolwent potrafi posługiwać się językiem kierunkowym dla specjalności głównej i dodatkowej na poziomie C1 ESOKJ. (Obszar kształcenia H)

Kompetencje społeczne

Absolwent jest gotów do:

K_K01 uczenia się przez całe życie. (Obszar kształcenia H)

K_K02 refleksji nad poziomem swojej wiedzy i umiejętności, ciągłego dokształcania się zawodowego i rozwoju osobistego, dokonywania samooceny własnych kompetencji i doskonalenia umiejętności, wyznaczania kierunków własnego rozwoju i kształcenia. (Obszar kształcenia H i S)

K_K06 współdziałania i pracy w grupie, przyjmując w niej różne role. (Obszar kształcenia H i S)

K_K07 odpowiedniego określenia priorytetów służących realizacji określonego przez siebie lub innych zadania. (Obszar kształcenia H i S)

K_K11 dostrzegania wagi zachowania się w sposób profesjonalny, refleksji na tematy etyczne i przestrzegania zasad etyki zawodu nauczyciela. (Obszar kształcenia H i S)

Student zna podstawową terminologię z zakresu dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla nauczania języków obcych (K_W03)

Warunki zaliczenia:

1. 40% - test pisemny, zawierający zadania zamknięte, półotwarte i otwarte

Punktacja dla testu pisemnego:

60% - 69% : 3

70% - 79% : 3,5

80% - 89% : 4

90% - 95%: 4,5

96% - 100%: 5

2. 20% - udział w zajęciach – ocena ciągła

3. 30% - przedstawienie projektu grupowego:

- realizacja celu komunikacyjnego przez dobór odpowiednich środków językowych (np. przedstawienie biografii znanej osoby, tekst reklamowy itp.) z zastosowaniem określonych form językowych omawianych podczas zajęć (40%)

- precyzja i zwięzłość wypowiedzi (30%)

- poprawność językowa (30%)

4. 10% - podanie funkcji dyskursywnej określonej formy językowej (określanie celu gramatycznego lekcji języka francuskiego, na potrzeby konspektu lekcji)

5. Kontrola obecności