Socjologia organizacji 2200-8S04S
Wykład specjalizacyjny (WYK-SPE) Semestr letni 2021/22

1. Geert Hofstede, Gert Jan Hofstede, Kultury i organizacje, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2007.

2. Mary Jo Hatch, Teoria organizacji, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002.

3. Garetch Morgan, Obrazy organizacji, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1997.

4. Sławomir Pilipiec, Piotr Szreniawski, Socjologia administracji – zarys wykładu, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2013.

5. Barbara Szacka, Wprowadzenie do socjologii, Oficyna Naukowa, Warszawa 2003 (lub wydanie nowsze).

Po zakończeniu zajęć student potrafi:

• określić zakres zainteresowań socjologii organizacji i wyodrębnić ją spośród dziedzin pokrewnych;

• zaprezentować podstawowe kierunki zainteresowań socjologii organizacji;

• przedstawić podstawowe założenia weberowskiego ujęcia biurokracji i koncepcji wobec tego ujęcia krytycznych;

• zaprezentować efekty swojej pracy, koncepcje i pomysły badawcze;

• przedstawić rozwiązania pozwalające na unikanie konfliktów w organizacji;

• rozpoznawać zjawiska nieetyczne pochodne wobec władzy, kontroli i współdziałania w obrębie organizacji;

• scharakteryzować administrację jako formę organizacyjną;

• przedstawić postulaty poprawnego działania w różnych typach organizacji formalnych.

Obecność na zajęciach - 10%

Sprawdzian testowy przeprowadzony na ostatnim wykładzie - 90%

1. Podstawowe informacje o socjologii jako nauce społecznej

a. Geneza socjologii i jej odrębność.

b. Przedmiot socjologii.

c. Społeczeństwo jako rodzaj rzeczywistości i jako interpretacja rzeczywistości.

d. Socjologia wobec innych nauk społecznych.

e. Metoda socjologiczna.

f. Naukowość socjologii.

g. Struktura socjologii.

h. Funkcje socjologii.

2. Socjologia organizacji: od więzi społecznej do organizacji formalnej

a. Więź społeczna.

b. Grupy i inne zbiorowości społeczne.

c. Organizacje – celowe grupy formalne.

d. Organizacja jako przedmiot zainteresowania socjologii.

e. Definicja socjologii organizacji.

f. pokrewne dyscypliny naukowe

3. Metafora maszyny – ujęcia klasyczne

a. Tayloryzm

b. Biurokracja

c. Max Weber jako socjolog

d. Socjologia panowania Maxa Webera

e. Cechy biurokracji według Maxa Webera

f. Biurokracja jako racjonalizacja or¬ganizacji społecznej

g. biurokracja jako technicznie sprawny instrument sprawowania władzy

4. Biurokratyzacja – patologie biurokracji

a. Kontrola w organizacjach biurokratycznych

b. Problemy dotyczące kontroli, władzy i więzi

c. Krytyczny charakter postweberowskich ujęć biurokracji

d. Podstawowe ujęcia krytyczne: Robert King Merton, Paul Selznick, Alwin Ward Gouldner, Charles Fox i Hugh Miller,Michel Crozier

e. Biurokratyzacjacja jako efekt nieprzystosowania organizacji do jej otoczenia

f. Zalety, wady i zastosowania metafory maszyny

g. Metafora dominacji, jako kontrapunkt

5. Organizacje a kultura

a. Socjologiczne rozumienie kultury

b. Kulturowe spojrzenie na organizacje

c. Opresyjny charakter kultury i kulturowe ograniczenia rozwoju organizacji

d. Homogeniczność kontra zróżnicowanie kulturowe

e. cechy organizacyjnych kultur narodowych

f. kontakty międzykulturowe i problem globalizacji

6. Normy, kontrola i władza w organizacji

a. Normy społeczne

b. Rodzaje norm społecznych w organizacji

c. Prawo oficjalne i prawo nieoficjalne

d. Prawo pozytywne i prawo intuicyjne

e. normy etyczne i normy estetyczne

f. Pojęcie kontroli społecznej

g. Kontrola formalna i nieformalna w organizacji

h. kontrola i przywództwo

i. Przywództwo a władza

j. Kontrola społeczna 3 stopnia

k. Zachowania nieetyczne w organizacji

7. Spory i konflikty w organizacji

a. Współpraca, rywalizacja, konflikt

b. Rodzaje i charakter konfliktów

c. Rozwiązywanie konfliktów

d. Patologie i dewiacje w organizacji

e. Dominacja w organizacji i organizacje totalne

8. Działania socjotechniczne w organizacji

a. Nauki teoretyczne i nauki praktyczne

b. Pojęcie socjotechniki

c. Zasady postępowania socjotechnicznego

d. Ograniczenia socjotechniki

e. Socjotechnika a manipulacja

Wykład z elementami interakcji