Podstawy ichnologii

fakultatywne

Przed udziałem w zajęciach student powinien opanować podstawową wiedzę z zakresu sedymentologii i środowisk sedymentacji.

w sali

Zajęcia wprowadzają studentów w podstawowe zagadnienia z zakresu ichnologii (nauki o skamieniałości śladowych), przedstawiają najważniejsze koncepcje i narzędzia oraz uczą wykorzystania skamieniałości śladowych w interpretacji środowisk sedymentacji. Zajęcia łączą aspekty teoretyczne (prezentowane w formie krótkich wykładów) i praktyczne (realizowane w formie ćwiczeń graficznych, pracy z okazami oraz ćwiczeń eksperymentalnych).

Celem zajęć jest wprowadzenie studentów w koncepcje, narzędzia i wykorzystanie nowoczesnej ichnologii.

W pierwszej części zajęć zaprezentowane zostaną podstawowe koncepcje ichnologii, cechy charakterystyczne skamieniałości śladowych, sposoby ich zachowania w stanie kopalnym (w tym ich klasyfikacje) i etologia. Przedstawione zostaną podstawowe założenia taksonomii ichnoskamieniałości. Efektem pracy na zajęciach będzie tabela zbiorcza ichnoskamieniałości rozpoznawanych na zajęciach na podstawie okazów, uwzględniająca wszystkie cechy charakterystyczne, etologię i sposób zachowania.

W drugiej części zajęć omówione zostaną zasady analizy zespołów skamieniałości śladowych i wyróżniane na tej podstawie ichnofacje oraz podstawy analizy ichnofabric (tekstur bioturbacyjnych). Zespoły ichnoskamieniałości oraz ichnofabric zostaną wykorzystane do interpretacji parametrów środowiska sedymentacji, takich jak: zasolenie wody w zbiorniku, natlenienie wód przydennych i osadu, charakter podłoża, tempo sedymentacji i dynamika środowiska. Efektem analizy tych parametrów będzie pięć załączników.

Na koniec zajęć na wybranych przykładach zaprezentowane będą interpretacje paleobiologiczne twórców śladów, wynikające z analizy powstałych przy ich udziale skamieniałości śladowych. Przedstawione będą także próby zastosowania ichnoskamieniałości w stratygrafii.

Zajęcia łączą aspekty teoretyczne (prezentowane w formie krótkich wykładów) i praktyczne (realizowane w formie ćwiczeń graficznych, pracy z okazami oraz ćwiczeń eksperymentalnych).

Bromley R.G. 1996. Trace Fossils. Biology, Taphonomy and Applications. 2nd Edition. 361 str. Chapman and Hall, London

Buatois L.., Mangano M.G. 2011. Ichnology. Organism-Substrate Interactions in Space and Time. 358 str. Cambridge University Press

Knaust D. 2017. Atlas of Trace Fossils in Well Core. 209 str. Springer International Publishing.

Seilacher A. 2007. Trace fossil analysis. 226 str. Springer.

Po ukończeniu praktikum student:

- rozumie założenia ichnologii oraz klasyfikacji i taksonomii skamieniałości śladowych;

- potrafi rozpoznawać podstawowe rodzaje skamieniałości śladowych;

- potrafi zinterpretować sposób powstawania podstawowych skamieniałości śladowych;

- potrafi wskazać potencjalnych twórców skamieniałości śladowych;

- rozumie zasady analizy zespołu skamieniałości śladowych, potrafi wyróżniać ichnofacje oraz zinterpretować sposób powstania ichnofabric;

- na podstawie analizy zespołu skamieniałości śladowych potrafi samodzielnie zinterpretować środowisko sedymentacji oraz zmienność jego parametrów w czasie;

- umie przedyskutować potencjał stratygraficzny skamieniałości śladowych.

K_W01 - ma wiedzę na temat procesów i czynników kształtujących Ziemię w zakresie geologii czwartorzędu, geomorfologii, stratygrafii, sedymentologii, paleontologii, geochemii, mineralogii, petrologii, geologii złóż

K_W05 - ma wiedzę na temat modeli środowiska geologicznego i geograficznego, baz geoprzestrzennych danych geologicznych i środowiskowych, posiada znajomość specjalistycznego oprogramowania, wprowadzania, przetwarzania i sposobów wizualizacji danych w programach opartych na bazach danych geologicznych

K_W10 - ma wiedzę na temat doboru i wykonania specjalistycznych badań laboratoryjnych i dokumentacyjnych w badaniach różnych typów skał; ma wiedzę o procesach sedymentacyjnych, tektonicznych i diagenetycznych zachodzących w różnych typach skał

K_W12 - zna podstawy metod pozwalających na prezentację wyników badań w ujęciu statystycznym. Zna metody referowania wyników badań oraz referowania stanu wiedzy odnoszącej się do tych badań na podstawie istniejącej literatury krajowej i obcej; zna i prawidłowo stosuje terminy w języku obcym (j. angielskim) w zakresie geologii, ze szczególnym uwzględnieniem terminologii związanej z wdrażaniem europejskich norm

K_W13 - posiada wiedzę nt. zasad planowania badań z wykorzystaniem technik i narzędzi badawczych dostępnych w jednostce a także poza nią. zna również zasady bezpieczeństwa jakie obowiązują w trakcie prac w laboratorium oraz w trakcie pobytu w terenie

K_U01 - stosuje zaawansowane techniki badań laboratoryjnych, umie posługiwać się sprzętem laboratoryjnym, podstawową i zaawansowaną aparaturą badawczą

K_U04 - umie samodzielnie zanalizować zgromadzony materiał naukowy, zinterpretować otrzymane wyniki badań i wyciągnąć stosowne wnioski w oparciu o własne doświadczenia i najnowsze dane literaturowe

K_U08 - potrafi samodzielnie interpretować wyniki badań i mieć własne zdanie na temat różnic w poglądach; potrafi sprawnie korzystać z różnorodnej literatury fachowej polskiej i zagranicznej i krytycznie oceniać jej zawartość; potrafi referować wyniki badań oraz stan wiedzy odnoszącej się do tych badań na podstawie istniejącej literatury polskiej i obcej za pomocą technik multimedialnych; umie napisać pracę badawczą w języku polskim

K_U10 - planuje empiryczne badania terenowe (rodzaj badań, kolejność, terenowa weryfikacja wyników) i kwerendę archiwów terenowych w celu pozyskania materiałów do osiągnięcia zamierzonego efektu naukowego lub praktycznego, wybiera punkty badawcze, pobiera próbki (wody, gruntu, skały) lub okazy wg odpowiednich technik

K_U11 - ma umiejętność studiowania fachowej literatury polskiej i światowej oraz materiałów niepublikowanych, posiada umiejętności językowe na poziomie B2+, zdobyte poprzez korzystanie z anglojęzycznej literatury podczas przygotowywania się do seminariów oraz pisania pracy magisterskiej; ma umiejętność samodzielnego wyciągania wniosków i wykorzystania w pracy badawczej

K_K01 - Absolwent jest gotów do ciągłego podnoszenia swoich zawodowych kompetencji oraz znajdowania nowych technologii w celu rozwiązywania problemów badawczych poprzez zapoznawanie się z literaturą fachową i aktami prawnymi

K_K02 - współdziała w grupach tematycznych na zajęciach terenowych oraz podczas grupowych zajęć kameralnych

K_K04 - realizując geologiczne zadania badawcze umie zidentyfikować problemy i zaproponować właściwe sposoby ich rozwiązania

K_K06 - skutecznie komunikuje się ze specjalistami oraz społeczeństwem w mowie, na piśmie i poprzez prezentację multimedialną wyników badań

K_K09 - jest przygotowany do podjęcia pracy zawodowej związanej z wybranym kierunkiem

Warunkiem zaliczenia ćwiczeń jest:

- obecność na zajęciach (dopuszczalne są 2 nieobecności);

- zaliczenie na ocenę pozytywną pisemnego kolokwium końcowego;

- zaliczenie projektu wykonanego w podgrupach.

Ocena końcowa to średnia ważona z ocen uzyskanych z pisemnego kolokwium (60%) i projektu (40%).

Poprawa będzie miała formę pisemnego kolokwium z pytaniami otwartymi i okazami do rozpoznania.

nie są wymagane