Statistics

Przedmiot stanowi wprowadzenie do statystyki dla studentów biologii. Są omawiane zagadnienia podstawowe związane z opisem statystycznym, testami istotności, przedziałami ufności i badaniem związku pomiędzy cechami. Na zajęciach są prezentowane najbardziej popularne i podstawowe testy statystyczne używane w doświadczalnictwie i badaniach z różnych dziedzin biologii. Na podstawie prostych testów statystycznych jest omawiana ich konstrukcja i sposób interpretacji wyników. Studenci są wprowadzani w podstawowe techniki analizy danych i ich opracowania za pomocą programów komputerowych. Są poruszane takie zagadnienia jak dobór odpowiedniego testu do schematu doświadczalnego, oraz istotność statystyczna a znaczenie merytoryczne wyników testowania.

Przedmiot obejmuje następujące zagadnienia:

- Elementarne pojęcia rachunku prawdopodobieństwa: zdarzenia i ich prawdopodobieństwa.

- Zmienne losowe, rozkłady prawdopodobieństwa, rozkład dwumianowy, rozkład normalny, standardyzacja zmiennej.

- Populacje i próby. Charakterystyki prób i odpowiadające im statystyki: średnia, wariancja, odchylenie standardowe, kwantyle.

- Podstawowe pojęcia związane ze statystycznymi testami istotności: hipoteza zerowa i alternatywna, statystyka testu, wartości krytyczne, poziom istotności, p-wartość, błędy I i II rodzaju. Znaczenie liczebności próby, istotność statystyczna a znaczenie merytoryczne wyników testowania.

- Test dla frakcji i dla różnicy frakcji wraz z odpowiadającymi przedziałami ufności.

- Parametryczne i nieparametryczne testy dla miar położenia. Test znaków, test t dla prób połączonych, test t dla prób niezależnych, test sumy rang. Znaczenie założeń testów parametrycznych.

- Przedziały ufności: cel ich wyznaczania, współczynnik ufności. Związek przedziałów ufności z odpowiednimi testami istotności.

- Problem wielokrotnego testowania, poziom istotności w skali pojedynczego testu (porównania) i w skali rodziny testów (całego doświadczenia).

- Zmienność między grupami a zmienność wewnątrz grup: analiza wariancji (ANOVA) w klasyfikacji pojedynczej. Efekty ustalone (model I), testy porównań wielokrotnych. Efekty losowe (model II).

- Analiza frekwencji: testy zgodności chi-kwadrat.

- Analiza związku pomiędzy cechami: test niezależności chi-kwadrat, korelacja liniowa Pearsona, korelacja rangowa Spearmana. Testy istotności i przedziały ufności w analizie korelacji.

- Obliczenia statystyczne z wykorzystaniem komputera: Postać zbioru danych wymagana przez programy statystyczne, postać uzyskiwanych wyników. Proste analizy za pomocą oprogramowania komputerowego: opis statystyczny; testy dla dwóch prób - t, rangowe, permutacyjne; analiza wariancji i porównania wielokrotne, testy niezależności, korelacje.

Literatura zalecana :

Aczel A. D. 2006. Statystyka w zarządzaniu. PWN

Koronacki J., Mielniczuk J. 2006. Statystyka dla studentów kierunków technicznych i przyrodnicznych. WNT.

Łomnicki A. 2003. Wprowadzenie do statystyki dla przyrodników. PWN.

Petrie A., Sabin C. 2006. Statystyka medyczna w zarysie. Wydawnictwo Lekarskie PZWL.

Watała C. 2002. Biostatystyka - wykorzystanie metod statystycznych w pracy badawczej w naukach biomedycznych. a-medica Press.

Po ukończeniu przedmiotu student:

- przedstawia podstawowe charakterystyki populacji

- dostosowuje odpowiedni z poznanych testów statystycznych do schematu doświadczalnego

- formułuje hipotezy statystyczne do badanych problemów

- oblicza statystyki poznanych testów

- interpretuje uzyskane wyniki testów istotności i przedziałów ufności

- określa merytoryczne znaczenie uzyskanych wyników

- przeprowadza analizy statystyczne przy pomocy komputera

3 sprawdziany śródsemestralne oceniane na punkty. Przedmiot zaliczają studenci, którzy zdobyli przynajmniej 60% maksymalnej sumy punków ze wszystkich sprawdzianów.