Hydrologia i klimatologia

obowiązkowe

Student powinien mieć podstawową wiedzę geograficzną.

w sali

Celem hydrologicznej części wykładu jest zaznajomienie studentów ze składowymi cyklu hydrologicznego, przedstawienie podstawowych metod pomiarowych i badawczych, rozwinięcie umiejętności oceny zasobów wodnych i ich zagrożeń.

Celem klimatologicznej części wykładu jest zapoznanie studentów z elementami meteorologii najważniejszymi w ochronie środowiska, przedstawienie możliwości melioracji klimatu lokalnego, a także przedstawienie globalnych problemów środowiskowych związanych z atmosferą.

Hydrologia:

1. Hydrologia jako nauka i jej praktyczne znaczenie.

2. Cykl hydrologiczny i procesy hydrologiczne. Antropogeniczne przekształcenia obiegu wody.

3. Rzeki: Stany i przepływy charakterystyczne. Miary odpływu. Przepływy naturalne, obserwowane, nienaruszalne i dyspozycyjne.

4. Ekstremalne zjawiska hydrologiczne: niżówki, wezbrania i powodzie.

Retencja naturalna i sztuczna.

5. Bilans wodny i jego składowe; bilans wodny Ziemi, bilans wodny zlewni, bilans wodny zbiorników wodnych.

6. Wody podziemne w strefie aeracji i saturacji; znaczenie, monitoring, zagrożenia.

7. Bagna, jeziora i zbiorniki wodne; znaczenie, monitoring, zagrożenia.

Termika wód rzecznych i wód jeziornych.

Klimatologia:

1. Przyczyny i przejawy odrębności klimatu miasta na tle klimatu jego otoczenia.

2. Możliwości poprawy niekorzystnych cech klimatu miejskiego przez melioracje z wykorzystaniem terenów i obiektów zieleni (w tym zielonych torowisk tramwajowych, ogrodów deszczowych, zielonych dachów, fasad).

3. Prawidłowości czasowych zmian stężenia najważniejszych zanieczyszczeń powietrza. Zależność stężenia zanieczyszczeń od warunków pogodowych.

4. Zanieczyszczenie powietrza w Polsce – stan obecny i działania służące jego poprawie.

5. Hałas i światło jako specyficzne rodzaje zanieczyszczenia środowiska.

6. Współczesne zmiany klimatu oraz ich skutki w przyrodzie i gospodarce.

Nakład pracy studenta: 2 ECTS = 2 x 25 h = 50 h (w bezpośrednim kontakcie 1,5 ECTS)

(N) – praca w bezpośrednim kontakcie z nauczycielem,

(S) – praca własna (samodzielna) studenta.

Zajęcia (wykład) = 30 h (N)

Konsultacje = 5 h (N)

Przygotowanie (samodzielne) do egzaminu = 10-15 h (S)

Egzamin = 1 h (N)

RAZEM = ok. 50 h

Literatura hydrologiczna:

Bajkiewicz-Grabowska E., Mikulski Z., 2006, Hydrologia ogólna, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa.

Chełmicki W., 2001,Woda. Zasoby, degradacja, ochrona. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa.

Pociask-Karteczka J., 2010, Zlewnia. Właściwości i procesy. Wyd. UJ, Kraków.

Literatura klimatologiczna:

Błażejczyk K. i inni, 2014, Miejska wyspa ciepła w Warszawie, uwarunkowania klimatyczne i urbanistyczne, SEDNO Wydawnictwo Akademickie, Warszawa

Czarnecka M., Koźmiński C., 2006, Meteorologia a zanieczyszczenie atmosfery, Akademia Rolnicza w Szczecinie, Uniwersytet Szczeciński, Szczecin.

Juda-Rezler K., 2000, Oddziaływanie zanieczyszczeń powietrza na środowisko, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa.

Lewińska J., 2000, Klimat miasta. zasoby. Zagrożenia. Kształtowanie, IGPiK

Olszewski K., 1995, Meteorologia zanieczyszczeń. Wybrane zagadnienia, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego

Wpływ zmian klimatu na środowisko, gospodarkę i społeczeństwo, 2012, Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej – Państwowy Instytut Badawczy, Warszawa.

Po ukończeniu przedmiotu student osiąga następujące efekty:

WIEDZA

1/ zna prawidłowości cyklu hydrologicznego w skali zlewni;

2/ zna podstawowe metody pomiarowe i metody badawcze hydrologii;

3/ zna zastosowania hydrologii w ochronie środowiska;

4/ zna procesy kształtujące warunki meteorologiczne i aerosanitarne;

5/ zna najważniejsze problemy środowiskowe związane z atmosferą;

6/ zna sposoby łagodzenia problemów środowiskowych w miastach;

7/ rozumie wpływ zmian klimatu na przyrodę i działalność człowieka;

UMIEJĘTNOŚCI

1/ umie wyjaśnić przyczyny ekstremalnych zjawisk hydrologicznych;

2/ umie przedstawić elementy bilansu wodnego w skali globu i zlewni;

3/ potrafi obserwować zmiany warunków meteorologicznych oraz rozumie ich wpływ na warunki aerosanitarne;

4/ potrafi identyfikować w swoim otoczeniu sytuacje prowadzące do korzystnych lub niekorzystnych zmian klimatu lokalnego;

KOMPETENCJE

1/ rozumie znaczenie hydrologii i meteorologii w ochronie środowiska;

2/ rozumie potrzebę ochrony wód i ochrony atmosfery;

3/ rozumie znaczenie obserwacji długoterminowych w badaniach środowiska wodnego i atmosferycznego.

Kryteria oceniania

Przedmiot kończy się egzaminem pisemnym. Jest to test, za którego rozwiązanie można uzyskać do 60 punktów (30 z części hydrologicznej i 30 z części klimatologicznej). Aby uzyskać ocenę pozytywną należy zdobyć do najmniej 31 punktów, przy czym z każdej z dwóch części testu należy zdobyć co najmniej 10 punktów.

Sprawy organizacyjne

Obecność na wykładach nie jest bezwzględnie wymagana, jednak student opuszczający bez usprawiedliwienia zajęcia nie może liczyć na indywidualne rozszerzone konsultacje służące tym samym celom, którym służył pominięty przez niego wykład (może na to liczyć student, który usprawiedliwił swą nieobecność). Usprawiedliwienie powinno być przedstawione bezpośrednio po wykładzie, na którym student był nieobecny.

Brak