Dawna Litwa (XIV-XVIII): prawo

Informacje ogólne

Kod przedmiotu:	2200-1CWHP49
Kod Erasmus / ISCED:	10.9 Kod klasyfikacyjny przedmiotu składa się z trzech do pięciu cyfr, przy czym trzy pierwsze oznaczają klasyfikację dziedziny wg. Listy kodów dziedzin obowiązującej w programie Socrates/Erasmus, czwarta (dotąd na ogół 0) – ewentualne uszczegółowienie informacji o dyscyplinie, piąta – stopień zaawansowania przedmiotu ustalony na podstawie roku studiów, dla którego przedmiot jest przeznaczony. / (0421) Prawo Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu:	Dawna Litwa (XIV-XVIII): prawo
Jednostka:	Wydział Prawa i Administracji
Grupy:	Wykłady specjalizacyjne i konwersatoria dla III roku studiów prawniczych Wykłady specjalizacyjne i konwersatoria dla IV roku studiów prawniczych Wykłady specjalizacyjne i konwersatoria dla V roku studiów prawniczych
Punkty ECTS i inne:	(brak) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS: roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS; tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h; 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się; tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS; nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta. zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia:	polski
Rodzaj przedmiotu:	fakultatywne nieobowiązkowe ogólnouniwersyteckie
Założenia (opisowo):	Celem przedmiotu jest ukazanie prawa Wielkiego Księstwa Litewskiego - systemu doskonałego jak na epokę, w miarę zupełnego, nowoczesnego (stosunkowo humanitarnego, z występująca niekiedy równością stron procesowych - bez względu na przynależność stanową). Ukazanie genezy tworzenia "uczonego prawa", jego źródeł, samych twórców (pochodzących zarówno z Wielkiego Księstwa Litewskiego, jaki i Korony, dobrze wykształconych w uczelniach europejskich) oraz inspiracji wynikającej ze Statutów dla Korony i Moskwy ma m.in. ukazać przepływ zasad i konstrukcji prawnych w ówczesnej Europie, przez to - ukazać niedorzeczność "nacjonalizmu prawniczego" zauważalnego nawet w ustawodawstwie.
Skrócony opis:	Przedmiot ma ukazać: a) przemiany prawa Litwy historycznej od początków XV do końca XVIII wieku b) czynniki (społeczne, ekonomiczne i polityczne kształtujące prawo c) przyczyny większej trwałości prawa niż ustroju: ustrój - zasadniczo - skończył się wraz z rozbiorami, prawo przetrwało dłużej (uchylone w "guberniach zachodnich" w 1840 r., przetrwało w prawie partykularnych guberni czernihowskiej i siewierskiej do rewolucji 1917 r., w zwyczaju zaś - funkcjonowało jeszcze wśród włościan i w dużych majątkach ziemskich w latach dwudziestych w II Rzeczypospolitej)
Pełny opis:	Konwersatorium dla I, II, III, IV, V roku. Liczba godzin: 30 Zajęcia prowadzone są - zasadniczo - w porządku rzeczowym, jednak punkty 4-7 ułożone są w porządku chronologicznym. 1. Stan badań. 2. Periodyzacja dziejów prawa 3. Źródła poznania prawa 4. Źródła prawa: zwyczaj, sudiebnik Kazimierza Jagiellończyka 5. I i II Statut litewski 6. III Statut, jego stosowanie w Koronie, wpływ na prawo rosyjskie 7. Partykularyzmy prawne i ich geneza 8. Sądy hospodarskie i królewskie. Sądownictwo okresu bezkrólewia 9. Trybunał WXL, Trybunał Skarbowy, Trybunał compositi iudicii 10. Sądy miejskie, dominialne i wiejskie 11. Proces 12. Prawo osobowe: zdolność prawna, zdolność do czynności prawnych, ograniczenia 13. Prawo rzeczowe; zobowiązania; małżeństwo - prawo spadkowe 14. Prawo karne: przestępstwa, kary 15. Podsumowanie
Literatura:	1. J. Adamus, O wstępnych aktach procesu litewskiego (do II Statutu), "Ateneum Wileńskie" XII:1937, s. 205-281; 2. J. Bardach, Studia z ustroju i prawa Wielkiego Księstwa Litewskiego XIV - XVII w., Warszawa 1970; idem, O dawnej i niedawnej Litwie, Poznań 1988, cz. I: Dawne prawo; 3. W. Kulisiewicz, Zaruka (vadium) w prawie litewskim XV-XVII wieku, Warszawa 1993. 4.U. Ernst, Eheauflösung im multikonfessionellen Staat der frühen Neuzeit. Kapitel 5 Artikel 20 des Dritten Statuts des Grossfürstentums Litauen von 1588. Forum Historiae Iuris http://www.forhistiur.de/zitat/0510ernst.htm 5. S. Godek, Elementy prawa rzymskiego w III Statucie litewskim (1588), Warszawa 2005, idem, III Statut litewski w dobie porozbiorowej, Warszawa 2012. 6. D. Frick, Separation, Divorce, Bigamy: Stories of the Breakdown of Marriage in Seventeenth-Century Vilnius, in: Lithuanien und Ruthenien, Hrsg. S. Rohdewald, D. Frick, S. Wiederkehr, Wiesbaden 2007, s. 111-136. 7. I. Valikonyte, The Venets of Noblewomen in the Grand Duchy of Lithuania, Lithuanian Historical Studies 2: 2001, s. 97-107. oraz literatura przedmiotu podawana w czasie zajęć.
Efekty uczenia się:	WIEDZA 1. Poznanie historii prawa obowiązującego na 2/3 terytorium dawnej Rzeczypospolitej 2. Poznanie zasady tworzenia "uczonego prawa" w epoce Odrodzenia 3. Poznanie podstawowych instytucji dawnego prawa politycznego i - zwłaszcza - sądowego UMIEJĘTNOŚCI 1. Dostrzeganie zależności między potrzebami społecznymi a rozwojem prawa w różnych epokach 2. Uzasadnianie poglądów w dyskusji w grupie, przy zastosowaniu terminologii fachowej (przynajmniej na poziomie podstawowym) 3. Zidentyfikowanie problemu prawnego i zaproponowanie jego rozwiązania lub - wariantowo - rozwiązań. POSTAWY 1. Krytyczny stosunek do prezentowanych rozwiązań prawnych, i możliwość ukazania ich zalet a także słabości. 2. Zrozumienie, że krytyczna postawa wobec zjawisk jest podstawą pracy naukowej; 3. Dostrzeżenie różnicy między rozumowaniem naukowym i potocznym 4. Dopuszczenie pluralizmu opinii w naukowej dyskusji .
Metody i kryteria oceniania:	Przedmiot zalicza nieprzekroczenie limitu nieobecności (2), praca zaliczeniowa (wedle wyboru zainteresowanej/go: referat wygłoszony na zajęciach, esej) oraz aktywność podczas samych zajęć.
Praktyki zawodowe:	nie ma

Przedmiot nie jest oferowany w żadnym z aktualnych cykli dydaktycznych.

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.