Międzynarodowe postępowanie cywilne

Wykład specjalizacyjny jest otwarty dla studentów III, IV i V roku studiów prawniczych. Zajęcia umożliwiają pogłębienie wiedzy z zakresu postępowania cywilnego, poznanie tych zagadnień z szerszej perspektywy oraz sprecyzowanie zainteresowań naukowych związanych z międzynarodowym postępowaniem cywilnym, a także prawem prywatnym międzynarodowym. Przydatna będzie znajomość jednego z języków obcych: angielskiego, niemieckiego lub francuskiego.

w sali

Celem przedmiotu jest prezentacja zagadnień postępowania cywilnego związanych z obrotem prawnym z zagranicą (m.in. jurysdykcja krajowa, zawisłość sprawy, uznawanie i wykonywanie orzeczeń, międzynarodowa pomoc prawna). Intensyfikacja transgranicznego obrotu prawnego sprawia, że znajomość międzynarodowego prawa procesowego cywilnego staje się współcześnie niezbędnym uzupełnieniem wiedzy z zakresu prawa i postępowania cywilnego. Celem wykładu specjalizacyjnego jest zapewnienie studentom orientacji w tej dziedzinie i umiejętności samodzielnej analizy problemów z tego zakresu.

1. Pojęcie, przedmiot i zakres międzynarodowego postępowania cywilnego oraz stosunek międzynarodowego prawa postępowania cywilnego do innych działów prawa.

2. Historia i nauka międzynarodowego prawa postępowania cywilnego; źródła tego prawa.

3. Problem kwalifikacji; zasady międzynarodowego prawa postępowania cywilnego.

4. Zagadnienie władzy jurysdykcyjnej i jej ograniczenia – immunitet dyplomatyczny i immunitet państw obcych w postępowaniu rozpoznawczym i egzekucyjnym.

5. Jurysdykcja krajowa – pojęcie i rodzaje; łączniki jurysdykcyjne; problematyka forum non conveniens i forum shopping.

6. Międzynarodowe konflikty jurysdykcyjne; skutki zagranicznej zawisłości sprawy.

7. Jurysdykcja krajowa jako przesłanka procesowa.

8. Jurysdykcja krajowa w poszczególnych sprawach według kodeksu postępowania cywilnego. Jurysdykcja krajowa w procesie i w postępowaniu nieprocesowym.

9. Wpływ woli stron na jurysdykcję krajową – umowy jurysdykcyjne (prorogacyjne i derogacyjne) oraz ustanowienie jurysdykcji wskutek wdania się w spór.

10. Zdolność sądowa i procesowa cudzoziemców; sytuacja procesowa cudzoziemców.

11. Międzynarodowa pomoc prawna (doręczenia i przeprowadzenie dowodów).

12. Prawo obce w sądowym postępowaniu cywilnym.

13. Uznawanie zagranicznych orzeczeń – istota instytucji; zakres przedmiotowy uznania; modele uznania (uznanie automatyczne i uznanie w postępowaniu delibacyjnym); przesłanki uznawania orzeczeń i skutki uznania.

14. Istota, zakres przedmiotowy i przesłanki stwierdzenia wykonalności; postępowanie o stwierdzenie wykonalności.

15. Wykonywanie zagranicznych tytułów egzekucyjnych; postępowanie egzekucyjne z udziałem cudzoziemców; międzynarodowe postępowanie upadłościowe.

16. Wpływ Brexitu na sprawy cywilne z elementem transgranicznym.

A. Literatura krajowa:

1. T. Ereciński, J. Ciszewski, Międzynarodowe postępowanie cywilne, Warszawa 2000

2. T. Ereciński, J. Ciszewski, P. Grzegorczyk, K. Weitz, Komentarz do kodeksu postępowania cywilnego, t. VI. Międzynarodowe postępowanie cywilne. Sąd polubowny (arbitrażowy), Warszawa 2017

3. T. Ereciński, Prawo obce w sądowym postępowaniu cywilnym, Warszawa 1981

4. K. Weitz, Jurysdykcja krajowa w postępowaniu cywilnym, Warszawa 2005

5. P. Grzegorczyk, Immunitet państwa w postępowaniu cywilnym, Warszawa 2010

6. A. Torbus, Umowa jurysdykcyjna w systemie międzynarodowego postępowania cywilnego, Toruń 2012

7. A. Marciniak (red.), Egzekucja sądowa w świetle przepisów z zakresu międzynarodowego postępowania cywilnego, Sopot 2016

B. Literatura zagraniczna (fakultatywna):

1. R. Geimer, Internationales Zivilprozessrecht, Köln 2020.

2. H. Linke, W. Hau, Internationales Zivilverfahrensrecht, Köln 2021.

3. H. Schack, Internationales Zivilverfahrensrecht, München 2021.

4. O. Cachard, Droit international privé, Bruxelles 2021.

- student potrafi wyjaśnić pojęcie międzynarodowego prawa procesowego cywilnego i umiejscowić je na tle postępowania cywilnego w ogólności

- student potrafi scharakteryzować genezę międzynarodowego prawa procesowego cywilnego, wskazać źródła tego prawa i organy stanowiące normy prawne w tym zakresie oraz podstawę kompetencyjną ich działania

- student potrafi wskazać i zastosować w praktyce metody wykładni międzynarodowego prawa procesowego cywilnego

- student potrafi wyjaśnić zasady uznawania zagranicznych orzeczeń sadowych, wskazać właściwy model uznania i przeprowadzić go w praktyce

- student potrafi wyjaśnić zasady wykonywania zagranicznych orzeczeń w krajowej przestrzeni prawnej, wskazać właściwy tryb wykonania orzeczenia i przeprowadzić go w praktyce

- student potrafi podjąć obronę procesową lub merytoryczną przed egzekucją prowadzoną na podstawie zagranicznego orzeczenia sądowego wydanego przez sąd państwa obcego

- student potrafi przedstawić zasady doręczania pism procesowych za granicą i przeprowadzania dowodów z wykorzystaniem środków dowodowych na terytorium państwa obcego.

Zaliczenie na podstawie obecności. Dopuszczalne dwie nieobecności w semestrze. Podwyższenie oceny na podstawie zaliczenia w formie pisemnej lub ustnej