Etyka urzędnicza

obowiązkowe

Wykład jest dostępny dla studentów wszystkich lat studiów, zakłada więc podstawowe umiejętności uczenia się wymagane od wszystkich studentów. Wskazane, lecz nie konieczne jest również posiadanie wiedzy z zakresu filozoficznych problemów etyki.

w sali

„Etyka urzędnicza” jest przedmiotem poszerzającym wiedzę humanistyczną o interdyscyplinarnym charakterze. Celem zajęć jest zapoznanie studentów z podstawowymi pojęciami etyki, modelami etyki urzędniczej, konstrukcją infrastruktury etycznej administracji publicznej, podstawowymi zasadami etyki urzędniczej oraz obowiązkami zawodowymi urzędników, a także sposobami rozwiązywania dylematów etycznych związanych z ich wykonywaniem.

„Etyka urzędnicza” jest przedmiotem obejmującym zagadnienia wynikającego z jego interdyscyplinarnego charakteru. Studenci zostaną poznają następujące grupy zagadnień teoretycznych i praktycznych.

W pierwszej grupie zagadnień omówione zostaną problemy różnych teorii etycznych (etyka cnót, etyka obowiązków, etyka utylitarna) oraz charakter etyki stosowanej, a także związane z tym problemy wyodrębnienia etyki urzędnika i etyki służby publicznej oraz problem kodeksów etyki i związane z nim stanowisko kodeksowe (etyka kodeksowa) oraz stanowisko antykodeksowe (etyka sytuacyjna).

W drugiej grupie zagadnień omówione zostaną problemy infrastruktury etycznej administracji publicznej. Słuchacze dowiedzą się o genezie tego pojęcia, w tym o dokumentach będących efektem prac brytyjskiej Komisji Lorda Nolana oraz Komitetu Zarządzania Publicznego OECD, a także o zagrożeniach dla infrastruktury etycznej administracji publicznej takich jak formalizm i populizm. Scharakteryzowane zostaną również elementy infrastruktury etycznej administracji publicznej w Polsce w zakresie normowania (Konstytucja RP, ustawodawstwo obejmujące przepisy ustrojowe, proceduralne i materialnoprawne, kodeksy etyczne takie jak Europejski kodeks dobrej administracji, Kodeks etyki służby cywilnej, kodeksy urzędów centralnych, kodeksy samorządów terytorialnych), w zakresie propagowania (edukacja etyczna i doradztwo etyczne) oraz w zakresie egzekwowania (nadzór i kontrola).

W trzeciej grupie zagadnień omówione zostaną podstawowe wartości (zasady) etyki urzędniczej, takie jak profesjonalizm, rzetelność, bezstronność oraz polityczna neutralność. W szczególności zaprezentowana zostanie problematyka konfliktu interesów, a w jej ramach kwestie standardów konfliktu interesów, rozróżnienie potencjalnego i aktualnego konfliktu interesów, badania konfliktu interesów oraz zarządzania konfliktem interesów.

W czwartej grupie zagadnień omówione zostaną pozostałe szczegółowe obowiązki etyczne urzędników, w szczególności studenci dowiedzą się o zaangażowaniu w wykonywanie zadań publicznych, dbałości o środki publiczne, przestrzeganiu prawa, udzielaniu informacji obywatelom, dochowaniu tajemnicy oraz poszanowaniu prywatności, zachowaniu odpowiedniej formy kontaktów z innymi podmiotami, godnym zachowaniu oraz doskonaleniu.

W piątej grupie zagadnień omówiona zostanie problematyka odpowiedzialności prawnej i moralnej oraz ich funkcji w etyce urzędniczej. W szczególności zaprezentowane zostanie wielość rodzajów odpowiedzialności prawnej mających zastosowanie w odniesieniu do urzędników (odpowiedzialność karna, dyscyplinarna, porządkowa, pracownicza, cywilna) oraz zagadnienie moralnej odpowiedzialności urzędnika za realizację podstawowych zasad etyki urzędnika oraz przestrzeganie obowiązków zawodowych i jej roli w rozstrzyganiu dylematów etycznych związanych z ich wykonywaniem.

T. Barankiewicz, Etyczne standardy administracji publicznej w Unii Europejskiej w: H. Izdebski, P. Skuczyński, Etyka prawnicza. Stanowiska i perspektywy, Warszawa 2008

T. Barankiewicz, W poszukiwaniu modelu standardów etycznych administracji publicznej w Polsce, Lublin 2013

I. Bogucka, T. Pietrzykowski, Etyka w administracji publicznej, Warszawa 2010

Dobro wspólne – władza – korupcja. Konflikt interesów w życiu publicznym pod red. E. Popławskiej, Warszawa 1997

H. Izdebski, M. Kulesza, Administracja publiczna. Zagadnienia ogólne, Warszawa 2004

H. Izdebski, Kodyfikacja etyki w służbie publicznej – doświadczenia Kodeksu Etyki Służby Cywilnej, Diametros 25/2010

B. Kudrycka, Dylematy urzędników administracji publicznej (zagadnienia administracyjno-prawne), Białystok 1995

B. Kudrycka, Neutralność polityczna urzędników, Warszawa 1998

M. Kulesza, M. Nizołek, Etyka służby publicznej, Warszawa 2010

Nauka administracji pod red. B. Kudryckiej, B. Guy Petersa i P.J. Suwaj, Warszawa 2009 - Dział X

P.J. Suwaj, Konflikt interesów w administracji publicznej, Warszawa 2009

Zapobieganie konfliktowi interesów w III RP pod red. M. Zubika, Warszawa 2003

Studenci powinni nabyć wiedzę dotyczącą filozoficznych podstaw etyki urzędniczej, infrastruktury etycznej administracji publicznej, podstawowych zasad etyki urzędniczej oraz obowiązków zawodowych urzędnika administracji publicznej.

Studenci powinni również nabyć umiejętności rozpoznawania oraz dyskutowania podstawowych dylematów towarzyszących pełnieniu stanowisk urzędniczych, a także wynajdywania oraz interpretacji aktów normatywnych je regulujących.

Studenci powinni także nabyć świadomość w odniesieniu do postaw niezbędnych do pełnienia stanowisk urzędniczych zgodne z zasadami etyki urzędniczej i obowiązkami zawodowymi.

W ramach wykładu studenci przygotowują pisemne prace zaliczeniowe na wybrany temat z zakresu etyki urzędniczej. Prace oceniane są z punktu widzenia umiejętności zrozumienia tematu, analizy podstawowych stanowisk i argumentów w tym zakresie, wynajdywania i interpretacji aktów normatywach w tym zakresie, a także formalnej poprawności tekstu.

Brak