Historia wychowania. Kobiety w pedagogice

W dziejach pedagogiki możemy odnaleźć sylwetki kobiet, które wniosły swój wkład w rozwój teorii i praktyki wychowania. Podczas zajęć fakultatywnych skupimy się na ukazaniu działalności oświatowej kobiet polskich w okresie XVIII-XX wieku.

lektura monograficzna
w sali

Celem zajęć będzie zapoznanie z możliwościami kształcenia dziewcząt, a także dorobkiem kobiet w tworzeniu zrębów polskiej i europejskiej myśli pedagogicznej i pedagogiki na przestrzeni XVIII-XX wieku.

Zadaniem zajęć fakultatywnych będzie analiza tekstów źródłowych pod kątem trzech zasadniczych obszarów tematycznych: kształcenia dziewcząt, udziału kobiet w tworzeniu zrębów pedagogiki i myśli pedagogicznej oraz poznanie sylwetek kobiet związanych z pedagogiką i działalnością oświatową

Uwaga będzie skupiona na ukazaniu form kształcenia dziewcząt w XVIII wieku, przygotowania zawodowego kobiet – w tym kształcenia nauczycielek w Polsce pod zaborami (Księstwo Warszawskie, Królestwo Polskie, Galicja i Prusy), a także ukazanie dążeń do kształcenia uniwersyteckiego.

Ponadto rozważane będą formy tajne i jawne kształcenia kobiet w Polsce pod zaborami: Wyższe Kursy Naukowe dla Kobiet -"Uniwersytet Latający" w Warszawie: organizatorzy, słuchacze, wykładowcy.

Ważnym wątkiem będzie także ukazanie kobiet w pedagogice i działalności oświatowej XVIII i XX wieku (m.in. Klementyna z Tańskich Hoffmanowa, Narcyza Żmichowska, Eleonora Ziemięcka, Aniela Szycówna, Stefania Sempołowska, Antonina Machczyńska, Kazimiera Bujwidowa, Maria Grzegorzewska).

Kamilla Mrozowska, Sto lat działalności kobiet polskich w oświacie i nauce, Warszawa 1971.

Kazimierz Szmyd, Twórcy nauk o wychowaniu w środowisku akademickim Lwowa (1860-1939), Rzeszów 2003, Rozdziały: VI i VII.

Kalina Bartnicka, Irena Szybiak, Zarys historii wychowania, Warszawa 2001.

Rola i miejsce kobiet w edukacji i kulturze polskiej, red. Wiesław Jamrożek, Dorota Żołądź - Strzelczyk, 2001.

Joanna E. Dąbrowska, Klementyna, Białystok 2008.

Słynne kobiety w Rzeczypospolitej XVIII wieku, red. Agata Roćko, Magdalena Górska, Warszawa 2017.

Joanna Falkowska, Ambasadorki wychowania, Toruń 2018.

Ponadto teksty źródłowe przekazane grupie przez prowadzącą.

Wiedza

1. Zna problemy życia i edukacji kobiet od XVIII do XX w. w świetle przemian społecznych i oświatowych

2. Zna społeczne, ekonomiczne i polityczne podłoże przemian oświatowych od XVIII w. do pierwszej połowy XX w (do II wojny światowej).

3. Zna ewolucję celów, treści i form edukacji kobiet na ziemiach polskich i w Polsce (na tle europejskim) od XVIII do XX w.

4. Zna dorobek kobiet w zakresie badań pedagogicznych i praktyki edukacyjnej.

Umiejętności:

1. Potrafi krytycznie odnieść się do przekazów monograficznych i źródłowych.

2. Potrafi samodzielnie poszukiwać wiedzy wykorzystując do tego odpowiednie źródła.

3. Potrafi wykorzystać różne techniki komunikacyjne.

Kompetencje społeczne:

1. Ma świadomość odpowiedzialności za zachowanie dziedzictwa kulturowego społeczności lokalnej i globalnej.

2. Krytycznie odnosi się do przemian edukacyjnych w Polsce i w Europie od XVIII do XX w.

3. Ma świadomość znaczenia nauk pedagogicznych i ich zastosowania w działaniach społecznych i zawodowych.

Zaliczenie na ocenę. Ocena będzie ustalona na podstawie:

- Obecności na zajęciach - dopuszczalne 2 nieobecności.

- Przygotowania referatu/prezentacji.

- Zaliczenia testu końcowego – pytania zamknięte.

Nie są przewidziane.