MS4 - Migracje i ich konsekwencje

Celem zajęć jest zapoznanie studentek i studentów z szeroko rozumianymi procesami migracji w kontekście, historycznym, społecznym, prawnym, edukacyjnym i psychologicznym oraz przedstawienie różnorodnych polskich i zagranicznych rozwiązań w pracy z dzieckiem i rodziną w procesie migracji oraz ze społeczeństwem przyjmującym na rzecz obopólnej integracji. Zajęcia mają również za zadanie wyposażyć studentów i studentki w podstawowe kompetencje międzykulturowe.

Celem zajęć jest zapoznanie studentek i studentów z szeroko rozumianymi procesami migracji w kontekście, historycznym, społecznym, prawnym, edukacyjnym i psychologicznym oraz przedstawienie różnorodnych polskich i zagranicznych rozwiązań w pracy z dzieckiem i rodziną w procesie migracji oraz ze społeczeństwem przyjmującym na rzecz obopólnej integracji. Zajęcia mają również za zadanie wyposażyć studentów i studentki w podstawowe kompetencje międzykulturowe.

Tematyka poruszana podczas kolejnych spotkań:

1. Podstawowe pojęcia i definicje (migranci, emigranci, uchodźcy, repatrianci). Migracje i ich konsekwencje w ujęciu społeczno-pedagogicznym i psychologicznym (topografia migracji)

2. Migracje - historia oraz współczesność – wprowadzenie

3. Migracje i ich konsekwencje w ujęciu społeczno-pedagogicznym i psychologicznym (topografia migracji)

4. Prawne uwarunkowania migracji w Polsce i Unii Europejskiej

5. Psychologiczne i społeczne konsekwencje migracji

6. Migracja a procesy adaptacji, integracji, inkluzji i wykluczenia w krajach przyjmujących (programy w krajach UE i ich krytyczna analiza)

7. Migracje i ich konsekwencje w Polsce

8. Programy adaptacji i integracji migrantów w Polsce i ich krytyczna analiza

9. Migracje i ich konsekwencje dla rodziny

10. Migracje i ich konsekwencje dla dzieci i młodzieży (m.in. dzieci w drodze, dzieci bez miejsca; dzieci z doświadczeniem migracyjnym, dzieci z rodzin wielokulturowych)

11. Problemy i potrzeby dorosłych i dzieci w sytuacji migracji, emigracji, uchodźstwa

12 Pozarządowa praca z migrantami – wizyta studyjna w organizacji

13. Warsztat wiedzy i kompetencji międzykulturowych

Schmidt, Jacek. "„INTERAKTYWNA MAPA CUDZOZIEMCÓW”–NOWA BAZA WIEDZY O ZJAWISKU IMIGRACJI W POLSCE." Studia Migracyjne-Przeglad Polonijny 43.2 (164) (2017): 9-22.

Okólski, Marek. "Nowa, krucha mapa europejskich migracji." Studia Migracyjne-Przeglad Polonijny 43.1 (163) (2017): 5-28.

Isański, Jakub. Migracje i transfery kapitału społecznego. Wydawnictwo Naukowe UAM, 2015. (rozdział: Migracje i mobilność społeczna – historia oraz współczesność)

Pawlak, Mikołaj. "Polityki publiczne wobec migracji." (2018).

Kubicki, Paweł, Mikołaj Pawlak, Adriana Mica, Anna Horolets (2017) Wyjście z cienia: Polityka uchodźcza w sytuacji kryzysu, „Polityka Społeczna” 9(522): 22–28.

Barbara Pasamonik „MALOWANIE STRASZNEGO DIABŁA” – METAMORFOZA OBRAZU UCHODŹCY W POLSCE w: Pasamonik Barbara, Markowska-Manista Urszula (red.) (2017): Kryzys migracyjny. Perspektywa społeczno-kulturowa, vol. 1, APS

Adamczyk, Anita, Andrzej Sakson, and Cezary Trosiak, eds. Między tolerancją a niechęcią: polityka współczesnych państw europejskich wobec migrantów i mniejszości. Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, 2017.

Ustawa z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach wraz z nowelizacjami Konwencja genewska o ochronie osób cywilnych podczas wojny (IV konwencja genewska), Genewa, 12 sierpnia 1949 r

Slany, Krystyna, Magdalena Ślusarczyk, Łukasz Krzyżowski. "Wpływ współczesnych migracji Polaków na przemiany więzi społecznych, relacje w rodzinie i relacje międzygeneracyjne." Warszawa: Komitet Badań nad Migracjami PAN (2014).

Ślusarczyk, Magdalena, and Paula Pustułka. "Transnarodowość w przestrzeni domowej polskich rodzin migracyjnych w Norwegii." Studia Humanistyczne AGH 16.1 (2017).

Rozporządzenie Rady (WE) nr 343/2003 z dnia 18 lutego 2003 r. ustanawiające kryteria i mechanizmy określania Państwa Członkowskiego właściwego dla rozpatrywania wniosku o azyl, wniesionego w jednym z Państw Członkowskich przez obywatela państwa trzeciego

Łodziński, Sławomir, and Aleksandra Grzymala-Kazlowska. "Koncepcje, badania i praktyki integracji imigrantów. Doświadczenia polskie w europejskim kontekście." Studia Migracyjne-Przeglad Polonijny 37.2 (140) (2011): 11-39.

Pawlak, Mikołaj. "Polityki publiczne wobec migracji." (2018)

Heffner, Krystian, and Brygida Solga. "MIGRACJE ZAGRANICZNE JAKO CZYNNIK SPRAWCZY ROZWOJU REGIONÓW W POLSCE." Studia Migracyjne-Przeglad Polonijny 42.3 (161) (2016): 149-164.

Markowska-Manista Urszula (2016): Walka ze stereotypami odmiennosci kulturowej –szkolne i pozaszkolne pola bitewne, w: Twierdza. Szkoła w metaforze militarnej. Co w zamian? / Dudzikowa Maria, Jaskulska Sylwia (red.), Wolters Kluwer SA, ss. 315-339.

Andrejuk, Katarzyna. "CZY ISTNIEJE ZJAWISKO LIFESTYLE MIGRATION DO POLSKI? O BADANIU PRZYCZYN MOBILNOŚCI MIGRANTÓW WEWNĄTRZUNIJNYCH MIESZKAJĄCYCH W RP." Studia Migracyjne-Przeglad Polonijny43.1 (163) (2017): 259-284.

Pawlak, Mikołaj, Patrycja Matusz-Protasiewicz (2015) Organizacje pozarządowe wobec cudzoziemców w Polsce: Od pomocy doraźnej do upowszechniania europejskiej ramy polityki integracji, „Trzeci Sektor” 35(2): 11–21.

Matusz-Protasiewicz, Patrycja (2014) Wielopoziomowe zarządzanie migracjami. Rola Europejskiego Funduszu na rzecz Integracji Obywateli Państw Trzecich w kształtowaniu polityki integracyjnej w Polsce,Wrocław: Prawnicza i Ekonomiczna Biblioteka Cyfrowa

Slany, Krystyna, Magdalena Ślusarczyk, and Paulina Pustułka. "Polskie rodziny transnarodowe: dzieci, rodzice, instytucje i więzi z krajem." (2017).

Plewko, Jadwiga. "Obraz polskiej rodziny migranckiej. O potrzebie badań nad poakcesyjnymi migracjami polskich rodzin." Roczniki Nauk Społecznych 44.2 (2017): 43-66.

Ślusarczyk, Magdalena. "Migracje rodziców, migracje dzieci–wyzwania dla instytucji opiekuńczych, pomocowych oraz edukacyjnych." Zeszyty Pracy Socjalnej 2014.Numer 3 (2014): 7589.

Walczak, B. "Dziecko, rodzina i szkoła wobec migracji rodzicielskich: 10 lat po akcesji do Unii Europejskiej." Realizowane na zlecenie Rzecznika Praw Dziecka, Warszawa(2014).

Osękowska, Edyta. "FUNKCJONOWANIE DZIECI MIGRANTÓW WAHADŁOWYCH—ANALIZA PROBLEMU." Rocznik Komisji Nauk Pedagogicznych.

Ziad Abou Saleh, IDENTYFIKACJA KULTUROWA POKOLEŃ POSTMIGRACYJNYCH – MŁODZIEŻ POCHODZENIA ARABSKIEGO W WYBRANYCH KRAJACH EUROPEJSKICH, w: Pasamonik Barbara, Markowska-Manista Urszula (red.) (2017): Kryzys migracyjny. Perspektywa społeczno-kulturowa, vol. 1, APS

Albański, Łukasz, and Małgorzata Krywult-Albańska. "Adopcje międzynarodowe jako zaniedbany obszar badań nad migracjami." Studia Migracyjne-Przeglad Polonijny 42.3 (161) (2016).

Romaniszyn, Krystyna. "Wpływ migracji zagranicznych na formę organizacji rodziny." Studia Polonijne 21 (2017): 7-40.

wiedza: student/ studentka zna i poprawnie stosuje podstawowe pojęcia i terminy z zakresu procesów migracyjnych; rozumie mechanizmy i uwarunkowania problemów psychospołecznych towarzyszących zjawisku migracji; zna podstawy formalno-prawne rozwiązań w zakresie polityki państwa wobec cudzoziemców ze szczególnym uwzględnieniem systemu pomocy społecznej oraz działań III sektora;

umiejętności: student/ studentka: potrafi rzeczowo dyskutować i argumentować swoje stanowisko na temat problemów związanych z migracjami;

postawy: student/ studentka deklaruje zrozumienie i wsparcie dla osób odmiennych kulturowo; jest otwarty na odmienność z tym związaną; wykazuje gotowość do rozwiązywania problemów społecznych wynikających z migracji, jest świadomy/ świadoma dwustronności procesu integracji

Zaliczenie przedmiotu:

- obecność i aktywność na zajęciach w oparciu o przeczytaną literaturę przedmiotu (możliwe 2 nieobecności na studiach stacjonarnych, jedna na studiach niestacjonarnych)

- badawczo-analityczna praca pisemna (wywiady w zespołach 2-3 osobowych): diagnoza sytuacji wybranej grupy migrantów w Polsce i omówienie konsekwencji związanych z migracją do Polski dla grupy migrującej i społeczeństwa większościowego (aspekty społeczne, kulturowe, pedagogiczne, psychologiczne) (60% oceny)

- prezentacja wyników opisanych w pracy zaliczeniowej na forum grupy (40% oceny)