Uniwersytet Warszawski - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Wprowadzenie do językoznawstwa diachronicznego

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 3003-11A2JD
Kod Erasmus / ISCED: 09.302 Kod klasyfikacyjny przedmiotu składa się z trzech do pięciu cyfr, przy czym trzy pierwsze oznaczają klasyfikację dziedziny wg. Listy kodów dziedzin obowiązującej w programie Socrates/Erasmus, czwarta (dotąd na ogół 0) – ewentualne uszczegółowienie informacji o dyscyplinie, piąta – stopień zaawansowania przedmiotu ustalony na podstawie roku studiów, dla którego przedmiot jest przeznaczony. / (0232) Literatura i językoznawstwo Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Wprowadzenie do językoznawstwa diachronicznego
Jednostka: Instytut Języka Polskiego
Grupy: Harmonogram zajęć - filologia polska, st. stacjonarne, pierwszego stopnia
Harmonogram zajęć - filologia polska, st. stacjonarne, pierwszego stopnia, II rok
Polonistyczne minimum programowe
Przedmioty obowiązkowe dla II roku filologii polskiej - stacjonarne 1-go stopnia
Wszystkie przedmioty polonistyczne - oferta ILP (3001...) , IJP (3003...) i IPS (3007...)
Punkty ECTS i inne: 3.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Rodzaj przedmiotu:

obowiązkowe

Założenia (opisowo):

Student posługuje się podstawową terminologią dotyczącą gramatyki opisowej języka polskiego.

Tryb prowadzenia:

w sali

Skrócony opis:

Przedmiot na ma celu wykształcenie umiejętności interpretacji procesów i zmian językowych z zastosowaniem metod językoznawstwa diachronicznego, pokazanie podstawowych tendencji rozwojowych w językach indoeuropejskich, zwłaszcza słowiańskich. Założeniem przedmiotu są: praktyczne ćwiczenia procesów i zmian językowych w prasłowiańszczyźnie, interpretacja tekstu staro-cerkiewno-słowiańskiego i staropolskiego oraz kształcenie umiejętności rekonstrukcji wyrazów poświadczających zmiany językowe, a także samodzielna praca z różnorodnymi typami słowników.

Pełny opis:

Wprowadzenie do językoznawstwa diachronicznego ma za zadanie zapoznanie (na dwóch typach powiązanych ze sobą zajęć: wykładzie i ćwiczeniach) studentów z podstawowymi zagadnieniami i pojęciami, użytecznymi w dalszym poznawaniu diachronii podczas zajęć z dialektologii, gramatyki historycznej języka polskiego, historii języka polskiego, jak również na seminariach licencjackich i magisterskich poświęconych dialektologii, ewolucji słownictwa czy onomastyce.

Tematyka zajęć ćwiczeniowych:

1. Ewolucja języka. Metody badawcze językoznawstwa historycznego, chronologizacja zmian językowych (chronologia względna i bezwzględna). Analiza porównawcza kontynuantów wybranych rdzeni pie. we współczesnych językach indoeuropejskich (językach pokrewnych).

2-3. Praca ze słownikami historycznymi i słownikami polszczyzny historycznej oraz ze słownikami etymologicznymi. Omówienie etymologii i dziejów wybranych wyrazów.

4-7. Nazwy własne w kulturze polskiej. Słowniki onomastyczne (słowniki nazwisk, imion, nazw miejscowych, nazw wodnych i innych typów nazw własnych). Mapy frekwencyjne nazwisk. Analiza wybranych imion, nazwisk i nazw miejscowych oraz innych typów nazw własnych. Polskie nazewnictwo miejskie (na przykładzie Warszawy).

8. Język praindoeuropejski. System wokaliczny języka praindoeuropejskiego a system języka prasłowiańskiego. Główne tendencje rozwojowe w języku prasłowiańskim. Prawo zastępowania różnic ilościowych różnicami jakościowymi w wymowie samogłosek.

9-10. Prawo sylaby otwartej i procesy nimi spowodowane. Rozwój dyftongów (monoftongizacja i konsonantyzacja dyftongów), powstanie samogłosek nosowych, metateza, zanik spółgłosek wygłosowych, uproszczenia grup spółgłoskowych.

11-12. Prawo korelacji palatalności oraz zmiany językowe nimi warunkowane. Palatalizacje przez samogłoski przednie, jotacyzacje spółgłosek i grup spółgłoskowych.

13. Zapoznanie się z alfabetami języka staro-cerkiewno-słowiańskiego, czytanie wybranego tekstu zapisanego cyrylicą. Transkrypcja wybranego tekstu scs.

14. Cyrylica i łacinka – alfabety Słowian. Współczesne alfabety wywodzące się z cyrylicy. Krótko o adaptacji alfabetu łacińskiego do zapisu wybranych języków słowiańskich (na przykładzie polszczyzny i czeszczyzny).

15. Sprawdzian pisemny.

Na wykładzie student zdobywa wiedzę teoretyczną dotyczącą następujących zagadnień:

1. Przedmiot językoznawstwa historycznego. Pokrewieństwo i powinowactwo językowe. Rodziny językowe, ligi językowe. Teorie zmian językowych. Podstawowe dziedziny językoznawstwa diachronicznego.

2. Wprowadzenie do leksykografii historycznej.

3. Etymologia jako dyscyplina językoznawcza.

4. Onomastyka jako dyscyplina językoznawcza. Przedmiot i działy onomastyki.

5. Antroponimia – typy antroponimów. Polskie imiona. Dzieje polskiego imiennictwa.

6. Kształtowanie się nazwisk Polaków. Klasyfikacje nazwisk.

7. Polskie nazwy miejscowe, ich geneza i klasyfikacje.

8-9. Ile jest języków w świecie? „Życie” i „śmierć” języków. Język praindoeuropejski i jego rozpad. Języki satemowe i kentumowe (centralne i peryferyczne). Rodziny języków indoeuropejskich. Współczesny zasięg języków wywodzących się z języka praindoeuropejskiego. Języki Europy dziś – indo- i nieindoeuropejskie.

10. Wspólnota bałtosłowiańska. Wspólnota Prasłowian – chronologia, lokalizacja. Język prasłowiański jako źródło wszystkich języków słowiańskich. Rozpad prasłowiańszczyzny. Pochodzenie nazwy „Słowianie”.

11. Język staro-cerkiewno-słowiański – najstarszy język literacki Słowian i okoliczności jego powstania (misja cyrylometodejska na Morawach); dwa alfabety: głagolica i cyrylica.

12-13. Słowiańska rodzina językowa dziś. Trzy słowiańskie zespoły językowe. Językowe wyznaczniki podziałów Słowiańszczyzny. Kształtowanie się literackich języków słowiańskich. Nowe języki słowiańskie.

14. Język kaszubski i język łemkowski w Polsce – ich sytuacja i najważniejsze cechy.

15. Pisemne zaliczenie wykładów.

Wykład jest częściowo związany z ćwiczeniami, ponieważ student wykorzystuje na ćwiczeniach wiedzę teoretyczną zdobytą na wykładach, w szczególności tych, które są poświęcone leksykografii historycznej, etymologii, onomastyce, językowi staro-cerkiewno-słowiańskiemu.

Część zagadnień jest natomiast omawiana wyłącznie na ćwiczeniach, dotyczy to zwłaszcza procesów językowych zachodzących w języku prasłowiańskim.

Literatura:

Literatura obowiązkowa:

Antroponimia Polski od XVI do końca XVIII wieku, t. I-VI, Kraków 2007-2016.

Bartula Czesław, Podstawowe wiadomości z gramatyki staro-cerkiewno-słowiańskiej na tle porównawczym, Warszawa 1981.

Boryś Wiesław, Słownik etymologiczny języka polskiego, Kraków 2005.

Brückner Aleksander, Słownik etymologiczny języka polskiego, Warszawa 1927 (lub inne wyd.).

Bubak Józef, Księga naszych imion, Wrocław 1993.

Bystroń Jan S., Nazwiska polskie, Warszawa 1993.

Cienkowski Witold, Tajemnice imion własnych, Warszawa 1992, cz. 4: Nazwy geograficzne, s. 122–154.

Derwojedowa Magdalena, Gałczyńska Alicja, Gruszczyński Włodzimierz, Kopcińska Dorota, Linde-Usiekniewicz Jadwiga, Winiarska-Górska Izabela, Język polski. Kompendium, red. M. Derwojedowa, H. Karaś, D. Kopcińska, Warszawa 2005, rozdz. X. Historia języka polskiego, s. 651-812.

Dąbrowska Anna, Język polski. A to Polska właśnie, Wrocław 2005.

Długosz-Kurczabowa Krystyna, Dubisz Stanisław, Gramatyka historyczna języka polskiego. Podręcznik dla studentów polonistyki, Warszawa 1998 (lub wyd. nast.).

Dubisz Stanisław, Język, historia, kultura, t. 1. (wykłady, studia, analizy), t. 2. (wykłady, studia, szkice), t. 3. (wykłady, rozprawy, rozważania), Warszawa 2002, 2007, 2012 (wybrane fragmenty).

Encyklopedia języka polskiego, red. S. Urbańczyk, Wrocław 1991 (wybrane hasła).

Języki indoeuropejskie, red. L. Bednarczuk, t. II, Warszawa 1988.

Karaś H. (opr. i wybór), Gramatyka języka staro-cerkiewno-słowiańskiego, Warszawa 2001.

Krygier Łączkowska Agnieszka, Europejczycy, Słowianie, Polacy. Na czym polega pokrewieństwo językowe? (propozycja rozdziału podręcznika do nauczania treści historycznojęzykowych na studiach I stopnia), „Kwartalnik Językoznawczy” 2011/1 (5) , s. 88-120, http://www.kwartjez.amu.edu.pl/teksty/teksty2011_1_5/Krygier.pdf

Majewicz Alfred F., Języki świata i ich klasyfikowanie, Warszawa 1989.

Malec Maria, Imiona i nazwiska w kulturze polskiej: tradycja i współczesność, Kraków 1996.

Mańczak Witold, Wieża Babel, Wrocław 1999.

Moszyński Leszek, Wstęp do filologii słowiańskiej, Warszawa 1984.

Nazwy miejscowe Polski. Historia, pochodzenie, zmiany, pod red. K. Rymuta, Kraków 1996-2005, t. 1. A-B – t. 6. L-Ma.

Polskie nazwy własne: encyklopedia, red. E. Rzetelska-Feleszko, Warszawa 1998 (wybrane artykuły)

Popowska-Taborska Hanna, Wczesne dzieje Słowian w świetle ich języka, Wrocław 1991 (wybrane fragmenty).

Rospond Stanisław, Mówią nazwy, Warszawa 1974.

Rymut Kazimierz, Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny, t. I-II, Kraków 1999-2001.

Siatkowska Ewa, Szkice z dziejów literackich języków słowiańskich, Warszawa 2004.

Sławski Franciszek, Słownik etymologiczny języka polskiego, Kraków t. 1-5, Kraków 1952-1982.

Słowiańskie języki literackie. Rys historyczny, red. B. Oczkowa i E. Szczepańska przy współpracy T. Kwoki, Kraków 2011.

Słowniki dawne i współczesne. Internetowy przewodnik edukacyjny, red. Mirosław Bańko, Magdalena Majdak, Maciej Czeszewski, Warszawa 2011, www.leksykografia.uw.edu.pl

Steinke Klaus, Aktualna dyskusja o praojczyźnie Słowian (Sławski vs. Mańczak), [w:] Dzieje Słowian w świetle leksyki, red. J. Rusek, W. Boryś, L. Bednarczuk, Kraków 2002, s. 199-203.

Szymański Tadeusz, Język prasłowiański w ujęciu Franciszka Sławskiego, [w:] Prasłowiańszczyzna i jej rozpad, red. J. Rusek i W. Boryś, Warszawa 1998, s. 337-341.

Wicherkiewicz Tomasz, Języki mniejszościowe i regionalne w Europie – problemy typologii, [w:] Języki mniejszości i języki regionalne, red. E. Wrocławski, J. Zieniukowa, Warszawa 2003, s. 73-78.

Literatura dodatkowa:

Apostołowie Słowian. Żywoty Konstantyna i Metodego. Przekład ze staro-cerkiewno-słowiańskiego. Wstęp i objaśnienia T. Lehr-Spławiński, uzupełnienia, komentarz i posłowie L. Moszyński, Warszawa 1988.

Atlas języków. Pochodzenie i rozwój języków świata, red. B. Comrie, S. Matthews, M. Polinsky, Poznań 1998.

Austin P. K., 1000 języków, Wydawnictwo Bosz 2009.

Bańkowski Andrzej, Etymologiczny słownik języka polskiego, t. 1-2, Warszawa 2000.

Bańkowski Andrzej, Etymologiczny słownik mowy polskiej, t. 3. R, Częstochowa 2014.

Bednarczuk Leszek, Rozpad języka prasłowiańskiego w świetle badań Tadeusza Milewskiego i nowszych hipotez etnogenetycznych, [w:] Prasłowiańszczyzna i jej rozpad, red. J. Rusek i W. Boryś, Warszawa 1998, s. 329-336.

Bobrowski Ireneusz, Zaproszenie do językoznawstwa, Kraków 1998.

Bogusławski Andrzej, Drzazgowska Ewa, Język w refleksji teoretycznej. Przekroje historyczne, t. 2, Warszawa 2016, rozdz. 4. Różnorodność i zmienność języków, zwłaszcza podrozdz. 1. Różnorodność języków. Pokrewieństwo języków i ich zróżnicowanie genealogiczne, s. 703-728, oraz podrozdz. 3. Zmiany w języku, s. 744-768.

Brajerski Tadeusz, Język staro-cerkiewno-słowiański, Lublin 1990 (lub inne wyd.)

Brzozowska Małgorzata, Etymologia i konotacja słowa. Studia semantyczne, Lublin 2009.

Dalewska-Greń Hanna, Języki słowiańskie, Warszawa 2002 (rozdz. V. Języki literackie i pisownia, s. 560-606).

Długosz-Kurczabowa Krystyna, Nowy słownik etymologiczny języka polskiego, Warszawa 2003 (wstęp, wybrane hasła).

Długosz-Kurczabowa Krystyna, Wielki słownik etymologiczno-historyczny języka polskiego, Warszawa 2008 (wybrane hasła).

Dubisz Stanisław, Między dawnymi a nowymi laty. Eseje o języku, Warszawa 1988 (wybrane fragmenty).

Dzieje Słowian w świetle leksyki, red. J. Rusek, W. Boryś, L. Bednarczuk, Kraków 2002.

Fross Henryk, Franciszek Sowa, Twoje imię. Przewodnik onomastyczno-hagiograficzny, Kraków 1995.

Garczyńska Justyna, Najdawniejsze podziały Słowiańszczyzny w świetle danych językowych i archeologicznych, „Prace Filologiczne” 2000, XLV, s. 187-194.

Grzegorczykowa Renata, Wstęp do językoznawstwa, Warszawa 2007.

Jakubowicz Mariola, Dzieje Słowian w świetle rekonstruowanej leksyki prasłowiańskiej, [w:] Dzieje Słowian w świetle leksyki, red. J. Rusek, W. Boryś, L. Bednarczuk, Kraków 2002, s. 125-131.

Jakubowicz Mariola, Z warsztatu badań etymologicznych – od Pokornego do Borysia, „Poradnik Językowy” 2010, nr 7, s. 38-49.

Kaleta Zofia, Nazwisko w kulturze polskiej, Warszawa 1998.

Karłowicz Jan, Słownik gwar polskich, t. I-VI, Kraków 1900-1911.

Karłowicz J., Kryński A., Niedźwiedzki W. , Słownik języka polskiego, t. 1-8, Warszawa 1900-1927 (również: http://poliqarp.wbl.klf.uw.edu.pl/slownik-warszawski/).

Kupiszewski Władysław, Dlaczego Agnieszka a nie Ines?, Warszawa 1991.

Leśny Jan, Konstantyn i Metody. Apostołowie Słowian – dzieło i jego losy, Poznań 1987.

Linde Samuel Bogumił, Słownik języka polskiego,Warszawa 1951 (również: http://poliqarp.wbl.klf.uw.edu.pl/slownik-lindego/).

Lisowski Tomasz, Pisownia polska. Główne fazy rozwoju (propozycja rozdziału podręcznika do nauczania treści historycznojęzykowych na studiach I stopnia), „Kwartalnik Językoznawczy” 2010/3-4 (3-4), s. 117-131, http://www.kwartjez.amu.edu.pl/kwartalnik_numer_3-4.html

Łuczyński Edward, Maćkiewicz Jolanta, Językoznawstwo ogólne. Wybrane zagadnienia, Gdańsk 2009.

Mańczak Witold, Polski słownik etymologiczny, Kraków 2017.

Mareš Franciszek, Pierwszy słowiański język literacki i początki piśmiennictwa słowiańskiego, „Nauka dla Wszystkich” 1994, nr 461.

Oczkowa Barbara, Kilka uwag o współczesnych słowiańskich standardach językowych, [w:] Zrozumieć słowiańszczyznę, red. M. Dąbrowska-Partyka, Kraków 2010, s. 19-27.

Piotrowski Tadeusz, Słowniki języka polskiego, [w:] Współczesny język polski, red. J. Bartmiński, Wrocław 1993, s. 571-588.

Piotrowski Tadeusz, Zrozumieć leksykografię, Warszawa 2002.

Prasłowiańszczyzna i jej rozpad, red. J. Rusek i W. Boryś, Warszawa 1998.

Rojszczak-Robińska Dorota, Język a Kościół (propozycja rozdziału podręcznika do nauczania treści historycznojęzykowych na studiach I stopnia), „Kwartalnik Językoznawczy” 2010/2 (2), s. 76-91, http://www.kwartjez.amu.edu.pl/teksty/teksty2010_2_2/Rojszczak.pdf

Rospond Stanisław, Słownik etymologiczny miast i gmin PRL, Wrocław... 1984.

Rymut Kazimierz, Nazwy miast Polski, Wrocław... 1987.

Siatkowska Ewa, Miejsce języka staro-cerkiewno-słowiańskiego wśród literackich języków słowiańskich, w: Językowy świat Słowian, red. J. Mindak-Zawadzka,, I. Doliński, Warszawa 2009, s. 175-184.

Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych, red. A. Cieślikowa, t. 1-6, Kraków 2000-2002.

Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, red. F. Sulimierski, B. Chlebowski, W. Walewski, Warszawa 1880-1895 (również: http://poliqarp.wbl.klf.uw.edu.pl/slownik-geograficzny).

Słownik gwar polskich, oprac. Pracownia Dialektologii Polskiej PAN w Krakowie, t. 1-7, Kraków 1979-2007.

Słownik języka polskiego, wyd. staraniem M. Orgelbranda, t. I-II, Warszawa 1861.

Słownik języka polskiego, red. W. Doroszewski, Warszawa 1958-1969.

Słownik polszczyzny XVI wieku, red. R. Mayenowa, F. Pepłowski, Wrocław 1966-2010 (również: http://poliqarp.wbl.klf.uw.edu.pl/slownik-polszczyzny-xvi-wieku).

Słownik polszczyzny XVII i 1. poł. XVIII wieku: http://sxvii.pl/.

Słownik staropolski, red. S. Urbańczyk Kraków 1953-2002.

Słownik staropolskich nazw osobowych, red. W. Taszycki, t. 1-7, Wrocław 1965-1984.

Sobotka Piotr, Etymologizowanie i etymologia: od semantyki ontologicznej do etymologii hermeneutycznej, Warszawa 2015.

Spis miejscowości w Polsce, red. G. Strycharz, Katowice 2005.

Strzelczyk Jerzy, Apostołowie Europy, Warszawa 1997; rozdz. VIII. Współpatroni Europy. Konstantyn/Cyryl i Metody – apostołowie Słowian, s. 141-175.

Taszycki Witold, Najdawniejsze zabytki języka polskiego, Kraków 1927 i wyd. nast.

Urbańczyk Stanisław, Słowniki i encyklopedie, ich rodzaje i użyteczność, wyd. 3 poszerz., Kraków 1991 lub wydania wcześniejsze; pierwsze: Wrocław 1967.

Walczak Bogdan, Język polski wśród języków świata u progu trzeciego tysiąclecia, w: Literatura, kultura i język polski w kontekstach i kontaktach światowych, pod red. K. Meller, M. Czermińskiej, P. Flicińskiego, Poznań 2007, s. 89–99.

Walczak Bogdan, Z zagadnień warsztatu badań etymologicznych (teoria i metodologia w najnowszych słownikach etymologicznych języka polskiego), „Studia Językoznawcze” USz, t. 7, 2008, s. 179-190.

Tokarz Emil, Powstawanie nowych standardów językowych u Słowian, [w:] Słowiańszczyzna w kontekście przemian Europy końca XX wieku. Język – tradycja – kultura, red. Emil Tokarz, Katowic 2001, s. 157-164.

Żmigrodzki Piotr, Słowo – słownik – rzeczywistość, Kraków 2008.

Żmigrodzki Piotr, Wprowadzenie do leksykografii polskiej, Katowice 2003.

Efekty uczenia się:

Student:

WIEDZA

1. Zna i rozumie na poziomie podstawowym rolę refleksji literaturoznawczej i językoznawczej w kształtowaniu kultury;

2. Ma podstawową wiedzę o miejscu i znaczeniu filologii polskiej w relacji do innych nauk oraz o specyfice przedmiotowej i metodologicznej filologii polskiej, w szczególności metod badawczych językoznawstwa diachronicznego.

3. Zna podstawową terminologię językoznawczą w języku polskim, w szczególności tę dotyczącą językoznawstwa diachronicznego.

4. Ma podstawową wiedzę o powiązaniach filologii polskiej z innymi dziedzinami nauki i dyscyplinami naukowymi, w szczególności wiedzę dotyczącą interdyscyplinarności dialektologii, onomastyki itp.;

5. Zna zależności między głównymi subdyscyplinami filologii polskiej;

6. Ma uporządkowaną wiedzę ogólną i szczegółową obejmującą terminologię, teorie i metodologie z zakresu językoznawstwa diachronicznego;

7. Zna i rozumie główne kierunki rozwoju i stanowiska współczesnych teorii i językoznawczych;

8. Zna i rozumie diachroniczny charakter kształtowania się koncepcji badań językoznawczych;

9. Ma świadomość kompleksowej natury języka polskiego oraz jego złożoności i historycznej zmienności znaczeń, w szczególności definiuje najważniejsze zmiany w systemie językowym wynikające z ewolucji języka

10. Zna podstawowe metody badawcze właściwe dla językoznawstwa diachronicznego i synchronicznego;

11. Wykorzystuje narzędzia wyszukiwawcze właściwe dla filologii polskiej, w szczególności nowoczesne narzędzia badawcze – kwerendy słownikowe (słowniki elektroniczne);

12. Wymienia prasłowiańskie prawa głosowe.

13. Rozpoznaje najważniejsze zjawiska językowe, które zaszły we wskazanych wyrazach.

UMIEJĘTNOŚCI

1. Wyszukuje, analizuje, ocenia, selekcjonuje i wykorzystuje informacje ze źródeł pisanych i elektronicznych, w szczególności sprawnie posługuje się różnego rodzaju słownikami.

2. Pisząc pracę zaliczeniową, samodzielnie zdobywa wiedzę i rozwija umiejętności badawcze, kierując się wskazówkami opiekuna naukowego;

3. Umie posługiwać się podstawowymi ujęciami teoretycznymi, paradygmatami badawczymi i pojęciami właściwymi dla filologii polskiej;

4. Czyta, interpretuje i analizuje teksty o charakterze naukowym i poprawnie stosuje poznaną terminologię językoznawczą;

5. Ma umiejętność właściwego doboru argumentów, z wykorzystaniem poglądów innych autorów, oraz umiejętność poprawnego formułowania wniosków, które wykorzystuje przy pisaniu pracy zaliczeniowej.

6. Przytacza główne tezy badaczy językoznawstwa, stosownie do ich istotności.

7. Formułuje w mowie i na piśmie problemy badawcze właściwe dla filologii polskiej, stawia tezy oraz artykułuje własne poglądy w sprawach językoznawczych;

8. Dobiera strategie argumentacyjne, na poziomie elementarnym konstruuje krytyczne argumenty, formułuje odpowiedzi na krytykę;

9. Prowadzi na poziomie podstawowym pracę badawczą pod kierunkiem opiekuna naukowego lub kierownika zespołu badawczego;

10. Klasyfikuje języki do konkretnych rodzin językowych.

11. Rekonstruuje formy wyrazowe, w których zaszły poznane przez niego zjawiska.

12. Sprawnie posługuje się różnego rodzaju słownikami.

13. Opisuje zabytek charakterystyczny dla języka ssc.

14. Wskazuje najważniejsze różnice i podobieństwa między różnymi językami słowiańskimi.

15. Wiąże fakty językowe z faktami kulturowymi.

16. Formułuje hipotezy dotyczące etymologii wybranych wyrazów pospolitych i nazw własnych.

KOMPETENCJE SPOŁECZNE

1. Jest świadomy posiadanej przez siebie wiedzy i zna zakres nabytych umiejętności, rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się i rozwoju;

2. Umie współpracować w grupie i jest otwarty na nowe idee i gotów do zmiany opinii w świetle dostępnych danych i argumentów;

3. Pisząc pracę, samodzielnie podejmuje i inicjuje proste działania badawcze;

4. Pisząc pracę, efektywnie organizuje własną pracę i krytycznie ocenia jej stopień zaawansowania;

5. Rozumie problematykę etyczną związaną z odpowiedzialnością za trafność przekazywanej wiedzy, z uczciwością naukową oraz rzetelnością i uczciwością w sytuacji prowadzenia sporów naukowych i ideowych;

6. Wykazuje motywację do zaangażowanego uczestnictwa w życiu naukowym i kulturalnym;

7. Ma świadomość znaczenia europejskiego i narodowego dziedzictwa kulturowego dla rozumienia wydarzeń społecznych i kulturalnych;

8. Ma świadomość znaczenia refleksji humanistycznej dla kształtowania się więzi społecznych;

9. Traktuje język jako integralną część kultury danego narodu.

10. Postrzega języki słowiańskie jako należące do jednej rodziny językowej;

11. Docenia piękno języka polskiego i jego różnorodność w porównaniu z innymi językami słowiańskimi i indoeuropejskimi.

Metody i kryteria oceniania:

Metody nauczania: wykład, ćwiczenia przedmiotowe, pokaz, praca z tekstem, pogadanka i in.

Warunki zaliczenia wykładu:

Zaliczenie sprawdzianu na ocenę (40% oceny końcowej)

Warunki zaliczenia ćwiczeń (na ocenę)

1. Napisanie pracy rocznej z dowolnego, samodzielnie wybranego tematu na ok. 7-10 stron (30% oceny końcowej)

2. Praca na zajęciach i zaliczenie sprawdzianu końcowego bądź sprawdzianów cząstkowych (30% oceny końcowej).

W wypadkach uzasadnionych - po konsultacji z kierownikiem jednostki dydaktycznej - jednorazowo zajęcia mogą być przeprowadzone zdalnie z wykorzystaniem platform uniwersyteckich.

Praktyki zawodowe:

Nie.

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2023/24" (w trakcie)

Okres: 2024-02-19 - 2024-06-16
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 30 godzin, 160 miejsc więcej informacji
Wykład, 30 godzin, 160 miejsc więcej informacji
Koordynatorzy: Iwona Burkacka, Justyna Garczyńska, Aleksandra Żurek-Huszcz
Prowadzący grup: Halina Karaś, Alina Kępińska, Agnieszka Piotrowska, Aleksandra Żurek-Huszcz
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Zaliczenie na ocenę
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę
Uwagi:

Jeśli nauka w semestrze letnim odbywać się będzie zdalnie, zajęcia będą prowadzone za pomocą narzędzi Google, w tym Google Meet do prowadzenia zajęć w formie synchronicznej (ćwiczenia) i Zoom (wykład).

Dodatkowo prowadzący mogą wykorzystywać narzędzia dostępne w ramach ogólnouniwersyteckiej platformy e-learningowej „Kampus”.

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2024/25" (jeszcze nie rozpoczęty)

Okres: 2025-02-17 - 2025-06-08
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 30 godzin, 160 miejsc więcej informacji
Wykład, 30 godzin, 160 miejsc więcej informacji
Koordynatorzy: Iwona Burkacka, Justyna Garczyńska, Aleksandra Żurek-Huszcz
Prowadzący grup: (brak danych)
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Zaliczenie na ocenę
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę
Uwagi:

Jeśli nauka w semestrze letnim odbywać się będzie zdalnie, zajęcia będą prowadzone za pomocą narzędzi Google, w tym Google Meet do prowadzenia zajęć w formie synchronicznej (ćwiczenia) i Zoom (wykład).

Dodatkowo prowadzący mogą wykorzystywać narzędzia dostępne w ramach ogólnouniwersyteckiej platformy e-learningowej „Kampus”.

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.
Krakowskie Przedmieście 26/28
00-927 Warszawa
tel: +48 22 55 20 000 https://uw.edu.pl/
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.2.0-1 (2024-03-12)