Śladami Karola Lanckorońskiego w Pamfilii i Pizydii

uzupełniające

w sali i w terenie

Jednymi z licznych zainteresowań wybitnego polskiego kolekcjonera, mecenasa sztuki

i podróżnika, hrabiego Karola Lanckorońskiego (1848–1933) były antyczne pozostałości na

terenach południowo-wschodniej Azji Mniejszej. Celem dwóch przedsięwziętych

i sfinansowanych przez niego wypraw badawczych była (nowatorska jak na tamte czasy)

rejestracja i dokumentacja zabytków, przede wszystkim rzymskich, z terenów Pamfilii

i Pizydii.

Zajęcia przygotowawcze skupią się na omówieniu działalności Karola Lanckorońskiego, obu

ekspedycji archeologicznych oraz wybranych kontekstów oraz zabytków. Podczas objazdu

uczestnicy odwiedzą stanowiska w Pamfilii oraz Pizydii, a także zapoznają się z rzymskimi

zabytkami w kolekcjach muzealnych w Antalyi, Side oraz Burdur.

Wśród licznych zainteresowań wybitnego polskiego kolekcjonera, mecenasa sztuki

i podróżnika, hrabiego Karola Lanckorońskiego (1848–1933) znalazły się antyczne

pozostałości na terenach południowo-wschodniej Azji Mniejszej. Celem dwóch

przedsięwziętych i sfinansowanych przez Lanckorońskiego wypraw badawczych (do udziału

w których zaprosił austriackich i polskich badaczy i artystów m.in. Jacka Malczewskiego)

była rejestracja i dokumentacja zabytków, przede wszystkim rzymskich, z terenów Pamfilii i

Pizydii. Rezultatem obu kampanii była wydana w latach 1890 i 1899 trójjęzyczna (po

niemiecku, francusku i polsku) publikacja pt. „Miasta Pamfilii i Pizydii”, która do dziś

stanowi podstawową pozycję dotyczącą archeologii obu regionów.

Podczas stacjonarnych zajęć przygotowawczych, które odbywać się będą w 1 semestrze,

uczestnicy zapoznają się dogłębnie z działalnością hrabiego Karola Lanckorońskiego,

przebiegiem obu ekspedycji w kontekście rozwoju metodologii archeologicznej, jak również

recepcją wypraw w ówczesnych mediach. Omówione zostaną wybrane stanowiska

archeologiczne w Pamfilii i Pizydii, ich topografia, historia i stan zachowania, jak również

wybrane zabytki z kolekcji muzealnych w Antalyi, Side oraz Burdur. Podczas zajęć

uczestnicy zobowiązani są do przygotowania referatów, jak również uczestnictwa w

dyskusjach.

Podczas objazdu naukowego uczestnicy podążą „śladami Karola Lanckorońskiego”

po stanowiskach, które przebadane zostały w ramach obu misji – w Pamfilii (Antalya, Perge,

Sillyon, Aspendos, Side) oraz Pizydii (Sagalassos, Termessos, Selge, Kremna, Kretopolis).

Wspólnie zwiedzane i omawiane będą pozostałości architektoniczne oraz wybrane zabytki

znajdujące się w słynnych kolekcjach archeologicznych muzeów w Antalyi, Side oraz Burdur.

UWAGA! Zajęcia są rozliczane semestralnie tj. można uzyskać zaliczenie zajęć w sali (1

semestr), bez konieczności udziału w objeździe.

Podstawowa literatura tematu poniżej. Bibliografia dotycząca poszczególnych zabytków i

stanowisk zostanie podana w trakcie zajęć, po ustaleniu poszczególnych tematów referatów.

Biernacka-Lubańska M., Ekspedycja Karola Lanckorońskiego do Azji Mniejszej, Meander

41, 1986, p. 97-103

Grainger J., The Cities of Pamphylia, Oxford 2009

Jones A., The Cities of the Eastern Roman Provinces, Oxford 1937 [124-147]

Lanckoroński K., Miasta Pamfilii i Pizydii, v. 1 Pamfilia, Kraków 1890

Lanckoroński K., Miasta Pamfilii i Pizydii, v. 2 Pizydia, Kraków 1896

Levick B., Roman Colonies in Southern Asia Minor, Oxford 1967

Oenbrink W., Rzeźby Antyczne ze Zbioru Karola Lanckorońskiego w Wiedniu w 150

rocznicę urodzin wybitnego opiekuna sztuki i kultury Polski i Austrii, Śliwa J. (trad.) Folia

Historiae Artium Seria Nowa 4, 1998, p. 91-102

Ostrowski J., Śladami hrabiego Karola Lanckorońskiego po Pamfilii i Pizydii, Alma Mater

99, 2008, p. 148-155

Woolf G., The Roman Urbanisation of the East, [in:] Alcock S., (ed.) The Early Roman

Empire in the East, Oxford 1997, p. 1-14

Słuchacze zdobędą wiedzę o wybranym obszarze Azji Mniejsze, regionie bardzo istotnym dla

świata antycznego (greckiego, hellenistycznego i rzymskiego) jak i ważkiego dla historii

badań archeologicznych i kształtowania się archeologii jako nauki.

Nabiorą umiejętności oceniającego spojrzenia na pozostałości Pamfilii i Pizydii.

Rozwiną umiejętność formułowania wniosków i wyrażania z uzasadnieniem

(argumentowanie z wykorzystaniem poglądów innych autorów) własnej opinii.

Aktywna obecność (udział w dyskusjach), prezentacja w sali (1 semestr), referat w terenie (2

semestr).