Podstawy przekładu pisemnego języka C-angielski, poz.1

obowiązkowe

Zaliczenie KKK w semestrze I

Znajomość języka polskiego (A) na poziomie C2, a obcego (C) przynajmniej na poziomie C1.

w sali

Celem zajęć jest zdobycie przez studentów podstawowych umiejętności z zakresu przekładu nieliterackich tekstów niespecjalistycznych (głównie o tematyce polityczno-ekonomiczno-społecznej, kulturowej i krajoznawczej). Kierunek tłumaczenia: C–A.

Główne treści: podstawowe elementy warsztatu tłumacza, etapy tłumaczenia, różnorodne techniki i strategie tłumaczeniowe w odniesieniu do podstawowych typów tekstów, podstawowe umiejętności z zakresu pragmatyki przekładu, wybrane szczegółowe problemy polsko-anglojęzycznej konfrontacji przekładowej, organizacja pracy.

Studenci samodzielnie i w grupach wykonują tłumaczenia z języka C na A tekstów o wskazanej tematyce oraz inne ćwiczenia służące rozwijaniu kompetencji translatorskich, np. poszukują optymalnych odpowiedników, redagują teksty docelowe w jęz. polskim, co pozwala im opanować umiejętność dostrzegania i korekty błędów językowych i tłumaczeniowych. Celem kursu jest równocześnie kształtowanie postaw zgodnych z etyką zawodową tłumacza.

Nakład pracy studenta:

Ćwiczenia: 30 godz.

Kierunek tłumaczenia: C–A.

Samodzielne przygotowanie do zajęć: ok. 30 godz.

Razem: ok. 60 godz., co odpowiada 2 pkt ECTS

Celem zajęć jest zdobycie przez studentów podstawowych umiejętności z zakresu przekładu nieliterackich tekstów niespecjalistycznych w zakresie wyżej wymienionej tematyki.

GŁÓWNE TREŚCI NAUCZANIA:

1. Organizacja pracy, etapy produkcji tłumaczenia, higiena pracy.

2. Etapy tłumaczenia ze szczególnym uwzględnieniem produkcji i weryfikacji tekstu docelowego;

3. Podstawowe elementy warsztatu tłumacza (ocena przydatności informacji i zasady korzystania ze słowników, encyklopedii itp.; poszukiwanie informacji i ocena ich wiarygodności i wartości; korzystanie z tekstów paralelnych);

4. Podstawowe techniki i strategie tłumaczenia (parafrazowanie, transformacje składniowe na poziomie zdania i akapitu, operowanie szykiem jako wykładnikiem struktury tematyczno-rematycznej oraz adekwatnymi środkami spójności);

5. Weryfikacja łączliwości, korzystanie z tekstów paralelnych, dostępnych korpusów, itd.;

6. Sposoby oddania w tłumaczeniu różnych rodzajów tekstów, rejestru, stylu i jego wykładników – ujęcie praktyczne;

7. Podstawowe problemy pragmatyki przekładu – definiowanie odbiorcy, odbiorcy projektowanego i jego potrzeb w odniesieniu do konkretnej sytuacji tłumaczeniowej;

8. Wybrane szczegółowe problemy polsko-angielskiej konfrontacji przekładowej, np. leksyka bezekwiwalentowa, nazwy własne w języku A i C, formy grzecznościowe, transliteracja i transkrypcja, odmiana imion własnych, elementy trzeciego języka i trzeciej kultury w przekładzie.

9. Weryfikacja i korekta tekstów;

10. Wymogi edytorskie.

FORMY PRACY:

Przykładowo: samodzielne wykonanie przekładu (w domu lub na zajęciach) i jego omówienie; praca z tekstem paralelnym i innymi materiałami źródłowymi; identyfikacja i korekta błędów w pracach własnych; ćwiczenia zapobiegające interferencji, ćwiczenia mające na celu uzyskanie kohezji i koherencji tekstu; przygotowanie glosariusza; praca projektowa (zespołowa).

METODY PRACY:

dyskusja, praca w grupach, praca własna, prezentacje, projekty, inne.

TEMATYKA TEKSTÓW:

społeczno-ekonomiczna, kulturowa, krajoznawczo-geograficzna, popularno-naukowa

WYMAGANIA NA ZALICZENIE:

Obecność i zadowalająca praca na zajęciach, systematyczne przygotowywanie przekładów na zajęcia, terminowe wykonanie zadowalających przekładów wskazanych tekstów oraz innych zadań, w tym – przekładu semestralnego lub udział w pracy zespołowej; zaliczenie śródsemestralnych testów kontrolnych i sprawdzianu końcowego.

Zajęcia mają charakter warsztatowy i do zaliczenia przedmiotu nie jest wymagana literatura obowiązkowa.

Na zajęciach korzystamy ze słowników jedno- i dwujęzycznych, słowników jęz. polskiego, leksykonów i encyklopedii, tekstów paralelnych i analogicznych, korpusów językowych.

Literatura zalecana:

1. Belczyk, A. (2014). Poradnik tłumacza. Bielsko-Biała: Wydawnictwo dla szkoły.

2. Douglas-Kozłowska Ch., 2006, Difficult Words in Polish-English Translation, Warszawa.

3. Douglas-Kozłowska Ch., 2007, The Articles in Polish-English Translation. Warszawa.

4. Duff A., 1989, Translation, Oxford: Oxford University Press.

5. Hejwowski, K. (2004a). Kognitywno-komunikacyjna teoria przekładu. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

6. Hejwowski, K. (2004b). Translation: A cognitive-communicative approach. Olecko: Wydawnictwo Wszechnicy Mazurskiej.

7. Huddleston, R. D., & Pullum, G. K. (2005). A student’s introduction to English grammar. Cambridge, UK: Cambridge University Press.

8. Janicki, K. (1977). Elements of British and American English. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

9. Korzeniowska A., Kuhiwczak P., 1998, Successful Polish-English Translation. Tricks of the trade. Warszawa.

10. Peters, P. (2004). The Cambridge guide to English usage. Cambridge: Cambridge University Press.

11. Trask, R. L. (1997). The Penguin guide to punctuation. London: Penguin Books.

12. Wojtasiewicz, O. (1957). Wstęp do teorii tłumaczenia. Warszawa: Zakład im. Ossolińskich – Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk.

Teksty anglojęzyczne: prasa, Internet, itd.

WIEDZA:

Po ukończeniu zajęć przedmiotu studenci:

- znają podstawową terminologię z zakresu translatoryki,

- znają i rozumie zasady etyki zawodu tłumacza,

- znają podstawowe rodzaje przekładu pisemnego, ma wiedzę o tłumaczeniu pisemnym jako procesie, znają i potrafi rozpoznać rolę tłumacza w akcie komunikacji,

- znają i rozumie podstawy warsztatu tłumacza pisemnego, znają strategie i techniki tłumaczeniowe, rozumie ich specyfikę,

- rozumieją konieczność samokształcenia i pogłębiania wiedzy translatorycznej.

UMIEJĘTNOŚCI:

- potrafią praktycznie zastosować wiedzę z zakresu metodyki tłumaczenia poprzez samodzielne wykonanie przekładu prostego tekstu niespecjalistycznego,

- potrafią stosować różnorodne techniki i strategie tłumaczenia,

- posiadają umiejętność refleksji metatranslacyjnej, potrafią ocenić zastosowane przez siebie i innych rozwiązania translatorskie, potrafią docenić przejawy kreatywności translatorskiej,

- potrafią korzystać ze źródeł, słowników, tekstów paralelnych, dokonując adekwatnej oceny ich przydatności w poszukiwaniu ekwiwalentów przekładowych,

- potrafią określić odbiorcę przekładu i zastosować techniki przekładu stosownie do jego potrzeb oraz do wymagań zleceniodawcy,

- potrafią wyszukiwać, analizować, oceniać i selekcjonować autentyczne teksty w języku obcym,

- znają w zaawansowanym stopniu zasady poprawnej polszczyzny i stosują je w praktyce przekładowej,

- uwzględniają w pracy tłumacza różnice międzykulturowe,

- potrafią zaplanować swoją pracę oraz stanowisko do jej wykonywania,

- znają podstawowe skróty klawiszowe i narzędzia systemowe (np. podział ekranu, używanie drugiego ekranu bądź ekranu wirtualnego) oraz operatory logiczne przydatne przy wyszukiwaniu.

KOMPETENCJE SPOŁECZNE:

- są gotów do adekwatnego identyfikowania i rozstrzygania dylematów komunikacji międzyjęzykowej, spowodowanych asymetrią systemów językowych i różnicami kulturowymi,

- doceniają znaczenie argumentacji merytorycznej w rozwiązywaniu problemów praktycznych (w sytuacjach zawodowych tłumacza),

- są gotowi do współdziałania i pracy w grupie, przyjmuje w niej różne role,

- jest gotowi zaplanować projekt tłumaczeniowy indywidualny lub zbiorowy,

- jest gotowi do kierowania grupą i przyjmuje odpowiedzialność za efekty jej pracy,

- dbają o przestrzeganie zasad etyki zawodowej tłumacza i dobrych praktyk profesjonalnych,

- potrafią krytycznie ocenić własne umiejętności translacyjne, zwrócić się do eksperta merytorycznego,

- potrafią efektywnie wyszukiwać potrzebne informacje i krytycznie oceniać ich wartość merytoryczną.

Oceny z prac cząstkowych; ocena ciągła (podstawa: kontrola obecności, bieżące przygotowanie do zajęć i aktywność oraz wykonywane samodzielnie tłumaczenia pisemne, śródsemestralne pisemne testy kontrolne, końcowy sprawdzian pisemny, tłumaczenie semestralne). Każdy z ewentualnych wymogów musi zostać spełniony z osobna, dlatego nie określa się ich udziału w ocenie.

W przypadku zaliczenia poprawkowego wymagania są takie same jak w pierwszym terminie.

Kryteria oceny tłumaczeń pisemnych:

99% – 100 – 5!

98% – 91% – 5

90% – 86% – 4,5

85% – 76% – 4

75% – 71% – 3,5

70% – 60% – 3

poniżej – 2 (nzal).

Dopuszczalne dwie nieobecności (w przypadku przekroczenia dopuszczalnego limitu dwóch nieobecności student powinien zwrócić się do wykładowcy z prośbą o wyznaczenie formy zaliczenia materiału z zajęć; jeśli nieobecności jest więcej niż 50%, stanowi to podstawę do niezaliczenia przedmiotu w świetle Regulaminu Studiów).