Przekład z zastosowaniem technologii cyfrowych jęz. C - angielski

obowiązkowe

Zaliczenie PPP poz. 1 i PPP poz. 2, DaP, Komputer w pracy

tłumacza.

Znajomość języka polskiego (A) na poziomie C2, a obcego

(C) przynajmniej na poziomie B2+.

w sali

Celem zajęć jest kształcenie kompetencji tłumaczeniowych z użyciem nowoczesnych technologii cyfrowych – począwszy od zaawansowanej edycji tekstu, poprzez korzystanie ze słowników dostępnych online i w formie elektronicznej (CD-ROM), po wykorzystanie korpusów internetowych, zarówno pojedyńczych (np. NKJP, PWN), jak i równoległych (np. Linguee, Glosbe) jako źródła potencjalnych ekwiwalentów.

Istotnym komponentem zajęć jest kształtowanie umiejętności ewaluacji różnorakich zasobów internetowych w celu zastosowania ich w praktyce tłumaczeniowej, a także doskonalenie umiejętności analizy tekstu oryginalnego, tłumaczenia oraz weryfikacji i oceny przekładu.

Celem zajęć jest kształcenie kompetencji tłumaczeniowych z wykorzystaniem nowoczesnych technologii cyfrowych oraz rozwijanie umiejętności analizy tekstu oryginalnego, tłumaczenia, weryfikacji i oceny przekładu.

Nakład pracy studenta:

30 godzin zajęć kontaktowych i 30 godzin pracy własnej, w sumie: 60h

W przypadku braku możliwości prowadzenia zajęć w formie stacjonarnej zajęcia będą się odbywać przy użyciu narzędzi komunikacji na odległość zalecanych przez Uniwersytet Warszawski.

Główne treści nauczania:

1. Praca terminologiczna i tłumaczeniowa z korpusem: rodzaje i funkcje korpusów, ocena ich przydatności, weryfikacja łączliwości;

2. Praca terminologiczna i tłumaczeniowa ze słownikami internetowymi: rodzaje i zastosowania słowników internetowych, ich porównanie ze słownikami tradycyjnymi, umiejętność krytycznej oceny rezultatów kwerendy słownikowej oraz ograniczenia słowników, poszukiwanie ekwiwalentów w języku docelowym i ich ocena;

3. Program Word jako podstawowe narzędzie pracy tłumacza: pogłębienie umiejętności używania programu w pracy nad tłumaczeniem, formatowaniem, weryfikowaniem i redagowaniem tekstu tłumaczenia, wymogi edytorskie i korekta tekstów;

4. Programy do tłumaczenia maszynowego jako narzędzie pracy tłumacza: ich funkcjonowanie, zastosowanie i ograniczenia, praca z tekstem przełożonym maszynowo, postedycja;

5. Tekst cyfrowy jako przedmiot tłumaczenia: hiperlinki i znaczniki jako problem tłumaczeniowy;

6. Internet jako źródło tekstów paralelnych i analogicznych: ich poszukiwanie, ocena i wykorzystanie;

7. Techniki i strategie tłumaczenia (parafrazowanie, transformacje składniowe na poziomie zdania i akapitu, operowanie szykiem jako wykładnikiem struktury tematyczno-rematycznej oraz adekwatnymi środkami spójności; techniki stosowane w odniesieniu do leksyki bezekwiwalentnej, problem odmienności realiów kulturowych) – kontynuacja;

8. Typy i rodzaje tekstów, identyfikacja rejestru, stylu i jego wykładników oraz sposoby ich oddania w tłumaczeniu – kontynuacja;

9. Problemy pragmatyki przekładu specyficzne dla tematyki, odbiorcy, funkcji i typu tekstów – kontynuacja.

Formy pracy:

Analiza tekstów (wyjściowych, przekładów, paralelnych, analogicznych), analizowanie błędów w tekstach oryginałów i tłumaczeń (własnych i cudzych); praca z internetowymi materiałami źródłowymi różnych typów; ćwiczenia mające na celu sformatowanie adekwatnego tekstu tłumaczenia w Wordzie, ćwiczenia mające na celu weryfikację i redakcję tekstu w Wordzie, ćwiczenia mające na celu sformułowanie adekwatnego tekstu przekładu; przygotowywanie analiz w domu i omawianie na zajęciach, przygotowywanie na zajęciach krótkich propozycji tłumaczeń; ćwiczenia ze słownikami internetowymi, ćwiczenia z korpusami, samodzielne wykonanie przekładu (w domu, na zajęciach) i jego omówienie; ćwiczenia przeciwdziałające interferencji, ćwiczenia mające na celu uzyskanie kohezji i koherencji tekstu; przygotowanie glosariusza; praca projektowa (zespołowa).

Metody pracy:

Dyskusja grupowa, praca w małych grupach, praca indywidualna, prezentacje, samodzielne wykonywanie przekładów, identyfikacja i korekta błędów (praca w parach), przygotowanie glosariusza, projekty i in.

Tematyka i rodzaje tekstów:

Teksty niespecjalistyczne o dowolnej tematyce i możliwie zróżnicowanej formie i funkcji: przewodniki, foldery, strony internetowe, reklamy, teksty prasowe, ulotki, recenzje, publicystyka, przemówienia, wywiady itp., teksty z elementami języka specjalistycznego.

Kierunek tłumaczenia:

A-C i C-A.

Wymagania na zaliczenie:

Obecność i zadowalająca praca na zajęciach, systematyczne i terminowe przygotowywanie w domu ćwiczeń na zajęcia, rzetelne wykonanie wskazanych zadań w czasie zajęć, w tym – ćwiczeń ze słownikami, korpusami i źródłami internetowymi, ćwiczeń przekładowych i ćwiczeń weryfikacyjno-redakcyjnych; zaliczenie śródsemestralnych testów kontrolnych i/lub sprawdzianu końcowego.

Zaliczenie poprawkowe odbywa się w tej samej formie i na takich samych warunkach, jak zaliczenie w zwykłym terminie, chyba że nie jest to możliwe ze względów organizacyjnych (wówczas forma zaliczenia może ulec zmianie).

Literatura ogólna (przekładoznawcza, z uwzględnieniem wykorzystania w przekładzie narzędzi informatycznych):

Bogucki, Ł. (2009): Przekład wspomagany komputerowo. Warszawa: Wyd. Nauk. PWN. <KH, BUW, WLS>

Cronin, M. (2013): Translation in the Digital Age, London & New York: Routledge <KH, BUW>; wyd. pol.: Cronin, M. (2016): Przekład w epoce cyfrowej. Kraków: Wyd. UJ (przeł. M. Błaszkowska, M. Heydel et al.). <BUW, WLS>

Hejwowski, K. (red.) (2005): Kulturowe i językowe źródła nieprzekładalności. Olecko: Wszechnica Mazurska. <KH, BUW>,

Hejwowski, K. (2015): Iluzja przekładu. Przekładoznawstwo w ujęciu konstruktywnym. Katowice: Śląsk [szczególnie Rozdział II: „Proces tłumaczenia” i IX: „Błędy tłumaczeniowe”]. <KH, BUW, WLS>

Kozłowska, Z.; Szczęsny, A. (2018): Tłumaczenie pisemne na język polski. Kompendium. Warszawa: Wyd. Nauk. PWN [zwłaszcza Rozdział I: „Podstawy tłumaczenia pisemnego”]. <BUW, WLS>

Walczyński, M. (2013): „Editorial errors in translation: Translators’ computer skills and the implications for translators’ training”. W: Piotrowski, T.; Grabowski, Ł. (eds.) The Translator and the Computer. Wrocław: Wyd. Wyższej Szkoły Filologicznej, s. 123-138. <BUW>

Piwko, Ł. (2012): Komputer w pracy tłumacza. Warszawa: Instytut Rusycystyki UW. <BUW, WLS>

Somers, H. (ed.) (2003): Computers and Translation. A Translator’s Guide. Amsterdam & Philadelphia: John Benjamins. <BUW, WLS>

W nawiasach ostrokątnych podano dostępność pozycji w wybranych bibliotekach UW (KH = Katedra Hungarystyki, zbiory byłej biblioteki ILS).

Literaturę szczegółową, w tym zalecane słowniki i korpusy obcojęzyczne, określa prowadzący zajęcia w konkretnym cyklu kształcenia.

Po ukończeniu kursu student:

wiedza:

• zna podstawowe rodzaje przekładu pisemnego, ma wiedzę o tłumaczeniu pisemnym jako procesie, zna i potrafi rozpoznać role tłumacza w akcie komunikacji

• zna i rozumie podstawy warsztatu tłumacza pisemnego, zna strategie i techniki tłumaczeniowe (w ujęciu różnych koncepcji translatorycznych), rozumie ich specyfikę

• ma wiedzę o technologiach informacyjnych i współczesnych technologiach wspomagających tłumaczenie, zna zastosowania komputera w pracy językoznawcy i tłumacza pisemnego oraz ustnego

• ma wiedzę o korpusach językowych, w tym równoległych, rozumie ich zastosowanie w pracy badawczej oraz w praktyce translatorskiej

• zna zasady etyki profesjonalnej tłumacza pisemnego i ustnego

• zna podstawowe zasady funkcjonowania tłumacza w ramach różnych form przedsiębiorczości (freelance, biura tłumaczy itp.) na rynku krajowym i międzynarodowym, zna podstawowe zasady współpracy z instytucjami (wydawnictwami)

umiejętności

• potrafi korzystać ze źródeł, słowników, tekstów paralelnych, dokonując adekwatnej oceny ich przydatności w poszukiwaniu ekwiwalentów przekładowych

• potrafi przeprowadzić wieloaspektową analizę tekstu wyjściowego, określając najważniejsze problemy przekładowe

• potrafi dokonać spełniającego wymogi jakości profesjonalnej tłumaczenia pisemnego tekstu z języka obcego na język polski oraz z polskiego na język obcy (dotyczy to dwóch studiowanych języków),

• zna i stosuje w jak największym stopniu współczesne technologie informacyjne w pracy badawczej, w tłumaczeniu i edycji tekstów

• stosuje dane korpusowe w pracy badawczej oraz w poszukiwaniu odpowiedników i w przygotowaniu tłumaczenia pisemnego,

• posiada podstawowe umiejętności pozwalające specjalizować się w dziedzinie tłumaczenia pisemnego oraz w dziedzinie tłumaczenia ustnego z wykorzystaniem współczesnych technologii tłumaczeniowych,

kompetencje społeczne

• jest gotów zaplanować projekt tłumaczeniowy indywidualny lub zbiorowy, określając swoją rolę stosownie do etapu przekładu,

• jest gotów kierować miniprojektem tłumaczeniowym - symulacją projektu w warunkach dydaktycznych, pod opieką nauczyciela,

• potrafi współdziałać w grupie, w tym pracując na odległość i stosując nowoczesne technologie tłumaczeniowe,

• potrafi być mediatorem w sytuacji komunikacji międzykulturowej, uwzględnia w pracy tłumacza różnice kulturowe,

• wykonuje swoje zadania, stosując standardy etyki zawodowej tłumacza i dobre praktyki profesjonalne

• jest gotów do myślenia i działania w sposób przedsiębiorczy w projektach tłumaczeniowych, do których się włącza jako uczestnik lub organizator, potrafi negocjować z instytucjami prowadzącymi działalność tłumaczeniową, ma gotowość podjęcia działalności indywidualnej na rynku tłumaczeniowym (krajowym i międzynarodowym).

Szczegółowe wymagania oraz kryteria oceny określa każdy prowadzący zajęcia w konkretnym cyklu kształcenia.

Oceny z prac cząstkowych; ocena ciągła (podstawa: kontrola obecności, bieżące przygotowanie do zajęć i aktywność oraz wykonywane samodzielnie tłumaczenia pisemne, śródsemestralne pisemne testy kontrolne, końcowy sprawdzian pisemny, tłumaczenie semestralne). Każdy z ewentualnych wymogów musi zostać spełniony z osobna, dlatego nie określa się ich udziału w ocenie.

Skala:

99% – 100 – 5!

98% – 91% – 5

90% – 86% – 4,5

85% – 76% – 4

75% – 71% – 3,5

70% – 60% – 3

poniżej – 2

Dopuszczalna liczba nieobecności: 2 nieobecności na semestr (w przypadku przekroczenia dopuszczalnego limitu dwóch nieobecności student powinien zwrócić się do wykładowcy z prośbą o wyznaczenie formy zaliczenia materiału z zajęć; jeśli nieobecności jest więcej niż 50%, stanowi to podstawę do niezaliczenia przedmiotu w świetle Regulaminu Studiów).