Wstęp do językoznawstwa

obowiązkowe

w sali

Celem zajęć jest wprowadzenie ogólnej wiedzy o systemie języka naturalnego i procesie komunikacji. Omawiane są z jednej strony podstawowe pojęcia językoznawcze, budowa i typologia języków, a z drugiej zagadnienia semiotyczne, kognitywne i pragmatyczne. Nadrzędnym celem zajęć jest przekazanie wiedzy językoznawczej, wymaganej do studiowania i prowadzenia badań w ramach dyscypliny Literaturoznawstwo i Nauki o kulturze i religii.

Celem zajęć jest wprowadzenie ogólnej wiedzy o systemie języka naturalnego i procesie komunikacji.

Omawiane będą następujące zagadnienia:

- językoznawstwo jako dyscyplina wiedzy,

- definicja i funkcje języka,

- teoria znaku językowego (w ujęciu F. de Saussure’a),

- pojęcie języka naturalnego (cechy języka naturalnego, typologia genetyczna i morfologiczna języków, języki mieszane),

- społeczność językowa i odmiany języka w ujęciu socjolingwistycznym (repertuar językowy i praktyki językowe; norma językowa i jej wariantywność; dialekt - gwara - język regionalny; socjolekt; język zawodowy),

- system morfo-syntaktyczny (morfem, wyraz, syntagma zdanie),

- system semantyczny (znaczenie jako denotacja i konotacja, trójkąt semiotyczny, relacje semantyczne, metonimia i metafora pojęciowa),

- pragmatyka aktów mowy.

1. Austin, J. L., „Performatywy i wypowiedzi konstatujące”, [w:] J. Bartmiński, S. Niebrzegowska-Bartmińska, J. Szadura (red.), Akty i gatunki mowy, Lublin: Wydawnictwo UMCS, s. 16-23.

2. Bartmiński, J. (red.) (2001), Współczesny język polski, Lublin: Wydawnictwo UMCS.

3. Grzegorczykowa, R. (2007), Wstęp do językoznawstwa, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

4. Hlibowicka-Węglarz, B. (2017), Pidżyny i inne języki wehikularne, „LingVaria” XII, 1(23), s. 25-41.

5. Hlibowicka-Węglarz, B. (2018), O cudownych formacjach, czyli rzecz o językach kreolskich, „LingVaria” XIII, 1(25), s. 21-36.

6. Jakobson, R. (1960), Poetyka w świetle językoznawstwa, „Pamiętnik Literacki”, 51(2), s. 134-141.

7. Łuczyński, E., Maćkiewicz, J. (2006), Językoznawstwo ogólne. Wybrane zagadnienia, Gdańsk: Wydawnictwo UG.

8. Milewski, T. (2004), Językoznawstwo, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

9. Polański, K. (red.) (1993), Encyklopedia językoznawstwa ogólnego, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.

10. Przybylska, R. (2003), Wstęp do nauki o języku polskim, Kraków:

11. Saussure, F. (de), (1961), Kurs językoznawstwa ogólnego, PWN, Warszawa.

12. Tabakowska, E. (2001), Kognitywne podstawy językoznawstwa, Kraków: Universitas.

K_W01 Student/studentka zna i rozumie miejsce i znaczenie językoznawstwa jako dyscypliny nauk humanistycznych.

K_W03 Student/studentka zna i rozumie specjalistyczną terminologię, metodologię, przedmiot i kierunki badań właściwe dla językoznawstwa.

K_W10 Student/studentka zna i rozumie funkcje języka w złożonych procesach komunikacji społecznej i międzykulturowej.

K_U01 Student/studentka potrafi zastosować podstawowe ujęcia teoretyczne właściwe dla językoznawstwa.

K_U08 Student/studentka potrafi porozumiewać się z wykorzystaniem różnych kanałów i technik komunikacyjnych ze specjalistami w zakresie językoznawstwa.

K_K05 Student/studentka jest gotów do dbałości o zachowanie dziedzictwa kulturowego ze szczególnym uwzględnieniem różnorodności językowej.

Kryteria zaliczenia przedmiotu:

- obecność na zajęciach: dopuszczalne 2 nieobecności,

- zaliczone dwa testy pisemne – śródsemestralny i na koniec semestru.

Testy mają formę pytań jedno- lub wielokrotnego wyboru oraz krótkich pytań otwartych dotyczących zagadnień teoretycznych l analizy przykładów z wykorzystaniem poznanych pojęć językoznawczych. Ocena na koniec semestru jest średnią ocen z obydwu testów.

Przewidziana jest także bieżąca autoewaluacja wiedzy i umiejętności w ramach kart pracy wykonywanych samodzielnie lub w zespołach oraz poprzez udział w dyskusji na zajęciach.