PROBAD: Wyzwania etyczne w badaniach uchodźców
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 3500-PROBAD-EBJ |
Kod Erasmus / ISCED: |
14.2
|
Nazwa przedmiotu: | PROBAD: Wyzwania etyczne w badaniach uchodźców |
Jednostka: | Wydział Socjologii |
Grupy: | |
Punkty ECTS i inne: |
6.00
|
Język prowadzenia: | polski |
Rodzaj przedmiotu: | fakultatywne |
Założenia (opisowo): | Student/ka ma podstawowe umiejętności z zakresu: prowadzenia metod badań jakościowych, m.in. projektowania badań, konstruowania scenariusza wywiadu jakościowego, nawiązywania kontaktów i prowadzenia wywiadu pogłębionego, opracowywania raportów jakościowych zna i respektuje zasady etyki badawczej bliskie mu są wysokie standardy współpracy w grupie (zaangażowanie w pracę zespołu; okazywanie innym szacunku, wsparcia i troski) interesuje się zagadnieniami migracyjnymi i problematyką uchodźczą |
Tryb prowadzenia: | w sali |
Skrócony opis: |
Jednym z największych wyzwań społeczno-politycznych ostatnich lat w Polsce i na świecie są migracje uchodźcze. W Polsce fenomeny te wybrzmiały szczególnie na granicy polsko-białoruskiej oraz w związku z przyjęciem kilku milionów uchodźców z Ukrainy tuż po jej zaatakowaniu przez Rosję. Konieczność rozpoznania tych zjawisk zainicjowało szereg badań społecznych, jak i różnego typu inicjatyw związanych z tworzeniem archiwów społecznych (m.in. Badacze i Badaczki na granicy). Celem warsztatów będzie rozpoznanie oraz systematyzacja podstawowych wyzwań etycznych doświadczanych w aktualnie realizowanych w Polsce projektach badawczych. Uczestnicy zajęć zaprojektują i przeprowadzą wywiady jakościowe z badaczkami i badaczami fenomenów uchodźstwa, opracują raport systematyzujący problematykę metodologii badań tego obszaru, jak i rekomendacje dla przyszłych badaczy i komisji etycznych. |
Pełny opis: |
Jednym z największych wyzwań społeczno-politycznych ostatnich lat w Polsce i na świecie są migracje uchodźcze. W Polsce fenomeny te wybrzmiały szczególnie na granicy polsko-białoruskiej oraz w związku z przyjęciem kilku milionów uchodźców z Ukrainy tuż po jej zaatakowaniu przez Rosję. Konieczność rozpoznania tych zjawisk zainicjowało szereg badań społecznych, jak i różnego typu inicjatyw związanych z tworzeniem archiwów społecznych (m.in. Badacze i Badaczki na granicy). Celem warsztatów będzie rozpoznanie oraz systematyzacja podstawowych wyzwań etycznych doświadczanych w aktualnie realizowanych w Polsce projektach badawczych. Uczestnicy zajęć zaprojektują i przeprowadzą wywiady jakościowe z badaczkami i badaczami fenomenów uchodźstwa z obu granic (polsko-białoruskiej oraz polsko-ukraińskiej). Opracują raport systematyzujący problematykę metodologii badań tego obszaru ze szczególnym uwzględnieniem dylematów etycznych i sposobów ich rozwiązywania. Porównanie podobieństw i różnic doświadczeń badaczek i badaczy problematyki uchodźstwa w Polsce daje szansę dla przygotowania praktycznych rekomendacji dla przyszłych badaczy i komisji etycznych. Warsztaty mają na celu pogłębienie kompetencji badawczych z obszaru etyki stosowanej i metod jakościowych oraz rozwijanie umiejętności planowania i realizowania badań w zespole. |
Literatura: |
Kodeks etyki socjologa. (2012) Polskie Towarzystwo Socjologiczne. https://pts.org.pl/wp-content/uploads/2016/04/kodeks.pdf American Anthropological Association. (2012) Statement on ethics: principles of professional responsibilities. https://ethics.americananthro.org/category/statement/ Jaworska Dorota, Khedi Alieva, Marcin Boryczko. 2019. „Badania wśród uchodźców i przymusowych migrantów – rozważania metodologiczne i etyczne”. Przegląd Socjologii Jakościowej 15(2): 202–227. Golczyńska-Grondas Agnieszka. 2019. „Wywiady biograficzne z osobami ze środowisk wykluczenia społecznego – refleksja nad wybranymi problemami metodologicznymi i etycznymi”. Przegląd Socjologii Jakościowej 15(2): 178–201. Ślęzak Izabela. 2018. „Praca nad zaufaniem. Etyczne, praktyczne i metodologiczne wyzwania w relacjach badacz–badani na przykładzie etnografii agencji towarzyskich”. Przegląd Socjologii Jakościowej 14(1): 138–162. Sadura P., Urbańska S. (17.09.2021) „Obcy w naszym kraju. Gniew, żal i strach podlaskiego pogranicza”, Krytyka Polityczna [https://krytykapolityczna.pl/kraj/obcy-w-naszym-kraju-podlasie-uchodzcy-stan-wyjatkowy-reportaz-badanie/] Sadura P., Urbańska S. (5.11.2021) „Tam, gdzie ich zbierają i „gonią” z powrotem”, Krytyka Polityczna [https://krytykapolityczna.pl/kraj/reportaz-badawczy-sadura-urbanska-granica-uchodzcy-wojsko-polisja-straz-graniczna/] Surmiak (2020) Pisemna zgoda? Argumenty badaczy jakościowych za i przeciw pisemnej zgodzie. Przegląd socjologiczny. 2020 69(3): 37–58. Wiles Rose (2013) Informed consent (3), Anonymity and Confidentiality (4), in: What are Qualitative Research Ethics?, Bloomsbury Academic, p. 25-55. Wojnicka, K. (2020) Sex and the Fieldwork: Gender, Sexuality, Nationality, and Social Class in Research on European (Heterosexual) Men, International Journal of Qualitative Methods, Volume 19: 1–10. Bielenin-Lenczowska Karolina (2015) Rozdział II. Metoda: kobieta, badaczka, cudzoziemka, matka – kwestie etyki i relacje władzy. W: Spaghetti z ajwarem. Translokalna codzienność muzułmanów w Macedonii i we Włoszech. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, s. 24-35 Surmiak, A. (2019) „Komisje etyczne dla badań społecznych w Polsce. Perspektywa socjologów i antropologów społeczno-kulturowych”. Studia Socjologiczne 4(235): 157–182. Kaźmierska, K. (2014). Autobiograficzny wywiad narracyjny – kwestie etyczne i metodologiczne w kontekście archiwizacji narracji. Studia Socjologiczne, 3(214): 221-238. Maciejewska-Mroczek Ewa, Maria Reimann. 2016. „Jak zgadzają i nie zgadzają się dzieci.O (nie)równowadze sił i świadomej zgodzie w badaniach z dziećmi”. Przegląd Socjologii Jakościowej 12(4): 42–55. Bielska Beata. 2016. „Praktyki ukrywania. O pułapkach, pokusach i pożytkach z badań niejawnych”. Przegląd Socjologii Jakościowej 12(3): 70–87. |
Efekty uczenia się: |
K_W07 posiada pogłębioną wiedzę na temat wybranych metod i technik badań społecznych, ich ograniczeń, specyfiki i obszarów zastosowania K_W08 jest świadomy znaczenia refleksyjnego i krytycznego podejścia do wyników badań społecznych, analiz i procedur badawczych K_W09 wie jak zaplanować i zrealizować złożone ilościowe i jakościowe badania empiryczne; ma świadomość konsekwencji metodologicznych wyborów K_U01 potrafi zidentyfikować przyczyny i przewidzieć potencjalne skutki przeszłych i bieżących wydarzeń społecznych. Potrafi formułować krytyczne sądy na temat bieżących i przeszłych wydarzeń społecznych K_U02 potrafi krytycznie selekcjonować informacje i materiały niezbędne do pracy naukowej, korzystając z różnych źródeł (w języku rodzimym i obcym) oraz posługując się nowoczesnymi technologiami K_U03 potrafi samodzielnie formułować i weryfikować sądy na temat przyczyn wybranych procesów i zjawisk społecznych K_U04 potrafi posługiwać się kategoriami teoretycznymi oraz metodami badawczymi do opisu i analizy zmian społecznych i kulturowych we współczesnych społeczeństwach oraz ich konsekwencji K_U05 potrafi zaplanować i zrealizować badanie społeczne przy użyciu zaawansowanych ilościowych i jakościowych metod i technik badań socjologicznych K_U10 potrafi przygotować prezentację wybranego zagadnienia lub badania w języku polskim i w języku obcym K_K01 potrafi inicjować, planować, organizować i zarządzać pracą zespołu zadaniowego K_K03 potrafi gromadzić, wyszukiwać, syntetyzować, a także krytycznie oceniać informacje na temat zjawisk społecznych K_K04 potrafi argumentować stawiane tezy posługując się dowodami naukowymi K_K05 potrafi podejmować samodzielną działalność w interesie publicznym lub własnym K_K06 poszukuje nowych metod i źródeł w celu uzupełnienia swojej wiedzy i doskonalenia umiejętności zawodowych K_K08 jest świadomy istnienia dylematów etycznych związanych z pracą socjologa K_K09 jest otwarty na różne perspektywy teoretyczne i metodologiczne badań społecznych K_K10 bierze odpowiedzialność za projektowane i wykonywane zadania |
Metody i kryteria oceniania: |
Udział w poszczególnych fazach prac badawczych zespołu, opracowanie części raportu finalnego, prezentacja wyników badań. Dopuszczalna liczba nieobecności podlegających usprawiedliwieniu: 2 Zasady zaliczania poprawkowego są takie same, jak w pierwszym terminie |
Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2023/24" (w trakcie)
Okres: | 2024-02-19 - 2024-06-16 |
Przejdź do planu
PN WAR
WT ŚR CZ PT |
Typ zajęć: |
Warsztaty, 45 godzin, 10 miejsc
|
|
Koordynatorzy: | Sylwia Urbańska | |
Prowadzący grup: | Sylwia Urbańska | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Zaliczenie na ocenę
Warsztaty - Zaliczenie na ocenę |
Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2024/25" (jeszcze nie rozpoczęty)
Okres: | 2025-02-17 - 2025-06-08 |
Przejdź do planu
PN WT ŚR CZ PT |
Typ zajęć: |
Warsztaty, 45 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Sylwia Urbańska | |
Prowadzący grup: | Sylwia Urbańska | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Zaliczenie na ocenę
Warsztaty - Zaliczenie na ocenę |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.