Estetyczne badania nowej wrażliwości. Studia nad obrazem

fakultatywne
nieobowiązkowe
ogólnouniwersyteckie
seminaria doktoranckie
seminaria magisterskie
seminaria monograficzne

Seminarium dla doktorantów i studentów studiów magisterskich zainteresowanych problematyką estetyki filozoficznej i sztuki.

w sali

W trakcie seminarium podjęte zostaną badania estetyczne nad różnymi formami nowej wrażliwości. Dyskusje będą ogniskowały się wokół kategorii obrazu. Interesować nas będą współczesne koncepcje obrazu: fenomenologiczne i hermeneutyczne badania nad obrazem, analizy formalne, antropologia obrazu, rekonfiguracja tej kategorii w estetyce wirtualności, dowartościowanie materii obrazu, detal. Podejmiemy dyskusję nad współczesną waloryzację haptyczności w sztuce, materialnością i (im)materialnością dzieł oraz immersyjną odmianą doświadczenia estetycznego.

W trakcie seminarium podjęte zostaną badania estetyczne nad różnymi formami nowej wrażliwości. Dyskusje będą ogniskowały się wokół kategorii obrazu. Interesować nas będą współczesne koncepcje obrazu: fenomenologiczne i hermeneutyczne badania nad obrazem, analizy formalne, antropologia obrazu, rekonfiguracja tej kategorii w estetyce wirtualności, dowartościowanie materii obrazu, detal. Podejmiemy dyskusję nad współczesną waloryzację haptyczności w sztuce, materialnością i (im)materialnością dzieł oraz immersyjną odmianą doświadczenia estetycznego.

Problematyka spotkań seminaryjnych obejmować między innymi tematy takiej jak:

1. Władza obrazów – obrazy jako źródła historycznej wiedzy, tworzenie wizerunku.

2. Widzialne – wizualne; figuralne – figuratywne.

3. Powierzchnia – kolor – głębia.

4. Porządek natury i świat możliwy, „niepokój i zerwanie”– obrazy fantastyczne.

5. Fascynacja obrazem.

6. Kontur w obrazie – od ontologii do fenomenologii obrazu.

7. „Siatka” – bezinteresowność przetransformowana w obraz.

8. Odśrodkowo-dośrodkowa dynamika uwagi w stanie „zawieszenia” percepcji. „Zwrot haptyczny” i synestetyczność w sztuce współczesnej.

9. Współczesna waloryzacja materii czy (im)materialności sztuki?

10. Antropologiczne badania nad obrazem.

11. Post-obraz w estetyce intermedialnej (wirtualnej).

12. Współczesna dewaloryzacja obrazu.

13. Antylogocentryczna estetyka wrażenia.

14. Performatywność obrazu.

15. Obraz i tekst, obraz poza modelem reprezentacji.

Szczegółowy wykaz tematów kolejnych spotkań seminaryjnych dookreślony zostanie po konfrontacji naszych propozycji problemowych i lekturowych z zainteresowaniami uczestników seminarium i będzie uwzględniał rozpoczęte przez nich indywidualne projekty badawcze.

L. Wiesing, Widzialność obrazu. Historia i perspektywy estetyki formalnej, Warszawa 2008.

L. Wiesing, Sztuczna obecność. Studia z filozofii obrazu, Warszawa 2012.

A. Friedberg, Wirtualne oko. Od Albertiego do Microsoftu, Warszawa 2012.

G. Boehm, O obrazach i widzeniu. Antologia tekstów, Kraków 2006.

G. Didi-Huberman, Obrazy mimo wszystko, Kraków 2008.

G. Didi-Huberman, Strategia obrazów. Oko historii 1, Kraków 2011.

J. Crary, Zawieszenie percepcji. Uwaga, spektakl i kultura nowoczesna, Warszawa 2009.

H. Belting, Antropologia obrazu. Szkice do nauki o obrazie, Kraków 2007.

V. Flusser, Ku filozofii fotografii, Warszawa 2015.

M. Merleau-Ponty, Oko i umysł. Szkice o malarstwie, Gdańsk 1996.

J. Derrida, Prawda w malarstwie, Gdańsk 2003.

H. Damisch, Teoria obłoku. W stronę historii malarstwa, Gdańsk 2011.

H. Damisch, Oko w żółci kadmowej albo o tym, co kryje się pod spodem malarstwa, Gdańsk 2006.

J. Ruskin, Niewinne oko. Szkice o sztuce, Gdańsk 2011.

M. Poprzędzka, Inne obrazy. Oko, widzenie, sztuka. Od Albertiego do Duchampa, Gdańsk 2008.

L. Marin, O przedstawieniu, Gdańsk 2011.

M. P. Markowski, Pragnienie obecności. Filozofie reprezentacji od Platona do Kartezjusza, Gdańsk 1999.

P. Demianowicz Uspieński, Czwarty wymiar. Przegląd ważniejszych teorii i prób zbadania niemierzalnego, Gdańsk 2001.

E. H. Gombrich, Zmysł porządku. O psychologii sztuki dekoracyjnej, Kraków 2009.

R. Arnheim, Sztuka i percepcja wzrokowa. Psychologia twórczego oka, Gdańsk 2004.

J. Jarman, Chroma księga kolorów, Katowice 2017.

J. V. Kulvicki, On Images. Their Structure and Content, Oxford 2009.

J. Baudrilard, Spisek sztuli. Iluzje i deziluzje estetyczne…, Warszawa 2006.

J. Baudrilard, Symulakry i symulacja, Warszawa 2005.

L. Manovich, Język nowych mediów, Warszawa 2006.

Nabyta wiedza:

Po ukończeniu zajęć student:

-posiada wiedzę na temat nowoczesnych i ponowoczesnych modyfikacji wrażliwości estetycznej spowodowanych zapośredniczeniem medialnym;

-zyskuje pełniejszą znajomość najnowszych zjawisk artystycznych odwołujących się do różnych zmysłów i synestetycznych oddziaływań między nimi,

- zyskuje świadomość performatywnego oddziaływania środków artystycznych,

-zapoznaje się ze współczesnym stanem badań na temat materialności dzieł sztuki i tzn.sensu zmysłowego

Nabyte umiejętności:

- student rozwija na seminarium umiejętność problematyzacji aktualnych zjawisk obserwowanych w kulturze, sztuce i praktykach codzienności (związanych m. in. z zapośredniczeniem medialnym)

- potrafi konfrontować własne doświadczenia estetyczne z aktualnym stanem badań dotyczących wrażliwości zmysłowej, synestezji, hermeneutycznej interpretacji..

-rozwija umiejętności krytycznej analizy tekstów i argumentacji w dyskusji,

- rozwija sprawność jasnego formułowania swoich poglądów i żywego reagowania na krytyczne głosy w dyskusji

Nabyte kompetencje społeczne:

-podejmuje indywidualną pracę badawczą, prowadzi kwerendę, kompletuje bibliografię i zdobywa umiejętności warsztatowe konieczne do napisania rozprawy naukowej,

- zyskuje umiejętność rozpoznawania manipulacyjnych praktyk zmysłowością stosowanych w życiu społecznym i zdolność krytycznego na nie reagowania

Ocena udziału aktywności studenta w dyskusjach seminaryjnych i stopnia zaangażowania w pracę badawczą na zajęciach; ocena jakości przygotowania i wygłoszenia referatu zdającego sprawę z indywidualnych badań lub prezentacji poszerzającej zakres problematyki omawianej na zajęciach.

---