Wstęp do afrykanistyki2

obowiązkowe

Poznanie przedmiotu i zakresu badań afrykanistyki jako nauki o językach i komunikowaniu językowym, a także zróżnicowanych kulturach afrykańskich. Przedstawienie sytuacji językowej i etnicznej w Afryce. Zaznajomienie studentów z historią badań afrykanistycznych i ważniejszymi ich centrami w Polsce i na świecie, a także seriami wydawniczymi naukowo zajmującymi się Afryką.

1. Przedstawienie sytuacji językowej w Afryce, dynamiki jej zmian, ze szczególnym uwzględnieniem wielojęzyczności w jej aspektach kulturowych, społecznych i politycznych a także wpływu kontaktu międzyjęzykowego na same języki.

2. Poznanie przedmiotu, zakresu badań afrykanistyki jako nauki o językach i komunikowaniu językowym, jej historii i stanu aktualnego, propedeutycznej literatury naukowej i zasobów dokumentujacych języki i piśmiennictwo Afryki; aparatu pojęciowego socjolingwistyki, genetycznego i typologicznego klasyfikowania języków.

3. Przysposobienie do podejmowania kwerend afrykanistycznych z wykorzystaniem zasobów internetowych.

4. Historia badań afrykanistycznych i ośrodki afrykanistyczne w Polsce i na świecie.

5. Ważniejsze zbiory afrykanistyczne w Polsce.

6. Serie wydawnicze i czasopisma afrykanistyczne.

7. Języki Afryki jako tworzywo literackie, specyfika afrykańskiej twórczości literackiej, przekłady literatury afrykańskiej na język polski.

Literatura podstawowa:

Piłaszewicz, S. i E. Rzewuski. 2004. Wstęp do afrykanistyki. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.

Childs, G. T. 2004. An introduction to African linguistics. John Benjamins Publishing Co.(online).

Heine, B. i D. Nurse. 2000. African languages.An introduction. Cambridge University Press.

Komorowski, Z., Hanczka-Wrzosek, B. i A. Rybiński. 1985. Ludy Afryki: przegląd regionalny. WUW.

Łaziński, M. 2007. 'Murzyn zrobił swoje. Czy Murzyn może odejść? Historia i przeszłość słowa Murzyn w polszczyźnie'. Poradnik Językowy 4: 47-56.

Ohly, R. 2001. ‘Śmierć języka w Afryce’. W: Afryka. Biuletyn Polskiego Towarzystwa Afrykanistycznego, nr 13, s. 17-33.

Pawlak, N. 2010. Języki afrykańskie. Warszawa: WUW.

Średziński, P. 2016. Africa and its people in the Polish media. Report on the Polish media monitoring. Available from: https://afryka.org/download/varia/media2016.pdf

Wolff, E. H. 2000. ‘Language and Society’. W: Heine B., Nurse D. (red.). African Languages. An Introduction. s. 298-347.

Literatura dodatkowa:

Mantel-Niećko, J. 1966. 'Języki Afryki'. W: M. Tymowski (red.) Historia Afryki od początku XIX wieku.

Ohly, R. 1974. Języki Afryki. Warszawa: PWN

Rovenchak, A. i J. Glavy. 2011. African Writing Systems of the Modern Age. The Sub-Saharan Region. Athinkra.

Siwierska, E. 2008. 'Afrykańskie tradycje rękopiśmienne w alfabecie arabskim'. W: N. Pawlak (red.) Języki Azji i Afryki w komunikacji międzykulturowej. Warszawa: WUW.

Wołk, E. 2008. 'Sylabiczne pismo języków semickich Etiopii'. W: N. Pawlak (red.) Języki Azji i Afryki w komunikacji międzykulturowej. Warszawa: WUW.

Ząbek, M. 2007. Biali i Czarni. Postawy Polaków wobec Afryki i Afrykanów. Studia Ethnologica. Warszawa, Wydawnictwo DiG.

Zins, H. 2001. Afryka i Europa. Warszawa: Dialog.

Zasoby internetowe:

Lewis, M. Paul (ed.), 2009. Ethnologue: Languages of the World, Sixteenth edition.Dallas, Tex.: SIL International. http://www.ethnologue.com/

Student po ukończeniu kursu przewidzianego programem:

WIEDZA

-posiada podstawową wiedzę o miejscu i znaczeniu afrykanistyki w systemie nauk humanistycznych, jej dziejach, jej specyfice przedmiotowej i metodologicznej, obiegu i dostępności zasobów i wyników badawczych, stanie badań afrykanistycznych o charakterze inter- i wielodyscyplinarnym [K_W01, K_W17]

-ma wiedzę ogólną w zakresie wybranych aspektów lingwistycznych teorii i klasyfikacji dot. pokrewieństwa językowego, oraz socjolingwistyki niezbędnych dla rozumienia problematyki wielojęzyczności i bilingwizmu na kontynencie afrykańskim [K_W04, K_W14]

-ma wiedzę szczegółową nt. pozalingwistycznych aspektów kształtowania się głównych rodzimych języków wehikularnych Afryki i wariantów europejskich języków pokolonialnych [K_W14]

-ma wiedzę ogólną nt. systemów pisma, tradycji i roli piśmiennictwa w przekazie wiedzy i kultury wybranych regionów Afryki – na poziomie propedeutycznym i zgodnie ze specjalizacją regionalną [K_W05]

-ma wiedzę ogólną o implikacjach i konsekwencjach współzależności między językiem, procesami kognitywnymi, tożsamością, stratyfikacją społeczną, kulturą – w ich przejawach w realiach afrykańskich [K_W02]

-ma wiedzę szczegółową w zakresie celów i metod realizacji oraz analizy polityki językowej i planowania językowego w Afryce [ K_W14], z ich historycznym usytuowaniem w odniesieniu do tradycji rodzimej, kolonizacji oraz wyzwań dekolonizacji, modernizacji, integracji regionalnej, globalizacji i praw człowieka [K_W19]

UMIEJĘTNOŚCI

potrafi wyszukiwać, analizować, oceniać i wykorzystywać informacje z różnych źródeł , w tym mapy, statystyki, diagramy dot. sytuacji językowej [K_U01, K_U22]

potrafi prawidłowo usytuować wybrany region specjalizacji i w nim konkretny kraj Afryki w kontekście jego wewnętrznego zróżnicowania językowego i powiązań zagranicznych i/lub transgranicznych zdeterminowanych uwarunkowaniami środowiska naturalnego, historycznymi i współczesnymi czynnikami politycznymi i gospodarczymi [K_U05]

potrafi rozpoznać ze zrozumieniem podstawowe terminy i pojęcia teoretyczne socjolingwistyki wielojęzyczności w konsultowanych opracowaniach naukowych w języku polskim, angielskim (ew. także innych j. obcych) a także odnieść się do tych pojęć w poznawanej faktografii [K_U20]

potrafi , w merytorycznej dyskusji, odnieść zjawiska i fakty poznawane w kontekście afrykańskim do rzeczywistości językowej Europy i odwrotnie [K_U23]

KOMPETENCJE SPOŁECZNE

rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie [K_K01]

zyskuje i docenia pozytywne doświadczenia z pracy w zespole [K_K02]

stara się nawiązywać kontakty z Afrykanami i afrykanistami, budować relacje społeczne [K_K03]

ma świadomość odmienności i zróżnicowania kulturowego społeczeństw afrykańskich przejawiające się m.in. w dziedzinie komunikowania językowego oraz cech uniwersalnych w tym zakresie ważnych w rozumieniu współczesnego świata; wystrzega się stereotypów percepcyjnych w tym zakresie i je koryguje angażując się w dialog międzykulturowy [K_K05], [K_K06]

ma świadomość znaczenia dziedzictwa kulturowego i językowego Afryki dla kultury światowej i dla naukowego pogłębiania wiedzy o języku, komunikowaniu i jego roli w przekazie kultury [K_K07]

skłonny jest działać na rzecz udostępniania i promowania spuścizny kulturowej Afryki, ochrony społeczności językowych i emigrantów zagrożonych utratą tożsamości lub wykluczeniem społecznym [K_K08]

Obecność na zajęciach, aktywne uczestnictwo w ich częściach konwersatoryjnych.

Egzamin pisemny.

Brak.