Geofizyka otworowa

obowiązkowe

Student przed rozpoczęciem nauki Geofizyki otworowej powinien uczestniczyć w zajęciach z Geologii Dynamicznej (zarówno w ćwiczeniach, jak i wykładzie), Geologii Strukturalnej oraz Wstępu do geofizyki.

Przedmiot, o charakterze praktikum, obejmuje zagadnienia związane z zastosowaniem otworowych profilowań geofizycznych w analizie strukturalnej i sedymentologicznej basenów sedymentacyjnych. Przedstawia zagadnienia związane z analogowymi oraz cyfrowymi profilowaniami geofizycznymi i petrofizycznymi. W interpretacji profilowań analogowych uwzględnia jakościową i półilościową analizę profilowań. Wykorzystuje nabytą wiedzę studenta, zwłaszcza w zakresie Analizy basenów sedymentacyjnych oraz Geologii złóż.

Praktikum obejmuje zagadnienia związane z zastosowaniem otworowych profilowań geofizycznych w analizie strukturalnej i sedymentologicznej basenów sedymentacyjnych. Przedstawia zagadnienia związane z analogowymi oraz cyfrowymi profilowaniami geofizycznymi i petrofizycznymi. W interpretacji profilowań analogowych uwzględnia jakościową i półilościową analizę profilowań. Przedstawia właściwości petrofizyczne skał i ich zapis w profilowaniach geofizycznych: porowatość i przepuszczalność; gęstość minerałów, skał i fluidów; właściwości radioaktywne skał (natężenie naturalnego profilowania gamma, zawartość pierwiastków radioaktywnych); elektryczne właściwości ośrodków skalnych; termiczne właściwości skał; oraz akustyczne właściwości fal. Omawia rodzaje profilowań geofizycznych z uwzględnieniem ich kompleksowej klasyfikacji w oparciu o kryteria metodyczne, techniczne, fizyczne i matematyczne, oraz geologiczne. Szczególny nacisk położony jest na geologiczne cele pomiarów, tj.: określenie wykształcenia litologicznego, wielkości i typu zailenia, rodzaju minerałów ilastych, porowatość, wydzielanie litofacji, wydzielanie struktur sedymentacyjnych i interpretacja środowisk sedymentacji, określanie geometrii i stopnia nasycenia poziomów zbiornikowych, wydzielanie stref uskokowych, identyfikacja fałdów, określanie kompakcji, wyróżnianie i charakteryzowanie poziomów szczelinowatych, jak również obliczanie parametrów mechanicznych skał. Aby osiągnąć wyżej wymienione cele geologiczne, w sposób szczegółowy omówione zostaną: profilowanie potencjałów samoistnych [PS], profilowanie gamma [PG], spektrometryczne profilowanie gamma [PGs], profilowanie gamma-gamma selektywne [PGGs], profilowanie gamma-gamma gęstościowe [PGGg], profilowanie akustyczne [PA],profilowania upadu warstw [PUW-4, PUW-6], skaningowe profilowania akustyczne [SPA], skaningowe i mikroskaningowe profilowania geofizyczne [SPG i mSPG], stratygraficzne mikroopornościowe profilowanie upadu warstw [SPUW-6], stratygraficzne mikroakustyczne profilowanie upadu warstw [SAPUW-6]. W każdym z wymienionych typów profilowań zanalizowane zostaną metody procesingu i interpretacji, jak również ograniczenia poszczególnych profilowań oraz sposoby graficznej prezentacji wyników.

Część praktyczna Praktikum z Geofizyki otworowej poświęcona jest praktycznym aspektom interpretacji profilowań geofizycznych, zwłaszcza w kontekście analizy basenów sedymentacyjnych. Jest skorelowany z kolejnymi wykładami i stanowi uzupełnienie praktyczne wiedzy teoretycznej. Obejmuje następujące zagadnienia: wydzielanie jednostek litofizycznych i określanie ich granic; wydzielanie upadu strukturalnego, wydzielanie niezgodności, uskoków i fałdów; określanie struktur sedymentacyjnych; określanie tekstury skał; określanie głównych środowisk sedymentacji; oraz interpretacja stopnia diagenezy.

1. Kiełt, M. 2009. Geofizyka wiertnicza w poszukiwaniu węglowodorów. (t. 1 i 2); Toruń.

2. Prosser, J., Buck, S., Saddler, S., Hilton, V. 1999. Methodologies for multi-well sequence analysis using borehole image and dipmeter data. Geological Society, London, Special Publications, 159(1): 91 - 121.

3. Brigaud, F., Chapman, D.S., Le Dowaron, S. 1990. Estimating thermal conductivity in sedimentary basins using lithological data and geophysical well logs. AAPG Bull., 74 (9).

4. Hocker, C.K. 1980. Use of dipmeter data in clastic sedimentological studies. AAPG Bull., 64.

5. Hurley, N.F. 1994. Recognition of faults, unconformity and sequence boundaries using cumulative dip plots. AAPG Bull., 78 (8), 1137-1185.

6. Prensky, S.E. 1999. Advances in borehole imaging technology and applications. Geological Society, London, Special Publications, 159(1): 1 - 43.

7. Hesthammer, J., Fossen, H., 2003. From seismic data to core data: an integrated approach to enhance reservoir characterization. Geological Society, London, Special Publications, 209(1): 39 - 54.

Po ukończeniu praktikum, student poprawnie analizuje i interpretuje zapis różnych otworowych profilowań geofizycznych. Wykorzystując dane otworowe potrafi interpretować i korelować wybrane elementy strukturalne i sedymentologiczne.

K_W13 - zna całokształt procesów i przeobrażeń chemicznych i fizycznych, którym podlega osad w czasie pogrzebania w przypowierzchniowej części skorupy ziemskiej

K_U15 - rozumie procesy diagenetyczne oraz potrafi rozpoznawać i opisywać produkty tych procesów widoczne w zapisie kopalnym w skałach osadowych

K_U20 - potrafi sprawnie korzystać z różnorodnej literatury fachowej polskiej i zagranicznej

K_U22 - umie krytycznie oceniać wyniki własnych badań oraz wnioski zawarte w literaturze fachowej

K_K01 - współdziała w grupach laboratoryjnych i na kursach terenowych

K_K02 - umie zaplanować etapy przygotowawcze do wykonania prezentacji i prac zaliczeniowych

K_K04 - zdobywa wiedzę i umiejętności przydatne do ewentualnego podjęcia studiów III stopnia

K_K05 - rozumie potrzebę przedstawiania najnowszej wiedzy geologicznej w ramach prezentacji i przy wykonywaniu prac zaliczeniowych

K_K06 - zna zasady najprostszego i najefektywniejszego osiągania zamierzonych celów przy wykonywaniu prac geologicznych

K_K09 - rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie

Praktikum składa się z wykładów oraz ćwiczeń prowadzonych w 5-cio godzinnych blokach (6 spotkań po 5 h). Zaliczane jest na podstawie oceny operatów wykonywanych na poszczególnych zajęciach. Ponadto na zakończenie zajęć odbywa się kolokwium końcowe. Kolokwium to ma formę pisemną, obejmuje całość zagadnień prezentowanych podczas zajęć. Składa się z części testowej, krótkich otwartych pytań oraz rysunków do objaśnienia i interpretacji.

brak