Transport i mobilność w mieście

obowiązkowe

mieszany: w sali i zdalnie

Przedmiot obejmuje zagadnienia przemieszczeń osób i dóbr w mieście i w obszarach metropolitalnych. Przedstawione są przyczyny i rodzaje mobilności mieszkańców i innych użytkowników miasta. Analizowane są zagadnienia organizacji transportu w mieście, kształtowania polityki transportowej, rozwiązywania problemów transportu zbiorowego. Dyskusja dotyczy także wpływu postępu technologicznego na skalę i strukturę przemieszczeń w mieście.

Funkcjonowanie i rozwój miasta są związane z ciągłym procesem przemieszczania osób i dóbr. W ramach zajęć prezentowane są i dyskutowane zagadnienia związane z trzema elementami mobilności przestrzennej mieszkańców i innych użytkowników miasta (transportem zbiorowym, indywidualnym oraz przewozami towarów).

W pierwszej części zajęć analizowane są przyczyny i zróżnicowanie rodzajów przemieszczeń w mieście. Uwzględnia się mobilność dobową mieszkańców (dojazdy do pracy, do szkoły, przejazdy rekreacyjne) i osób spoza miasta (głównie mobilność turystów).

Kolejnym zagadnieniem jest charakterystyka uwarunkowań (środowiskowych, infrastrukturalnych, społecznych) dostępności transportowej przestrzeni miejskiej oraz sposoby pomiaru zjawiska.

Przedstawiane są także oddziaływania zmian technologicznych (głównie w dziedzinie środków transportu i telekomunikacji) na skalę i kierunki przemieszczeń w mieście. Na tle zmian technologicznych i społecznych prezentowane są zmienne wpływające na wielkość popytu na usługi transportowe.

Transport dóbr w mieście pokazany jest całościowo przez pryzmat logistyki miejskiej, jej elementów.

Druga część zajęć poświęcona jest problemom organizacji transportu w mieście i integrowania systemu transportowego w całym obszarze metropolitalnym.

Kolejno charakteryzowane są elementy infrastruktury transportu miejskiego (drogi, ulice, torowiska, przystanki, stacje i węzły przesiadkowe), środki transportu (indywidualne i zbiorowe), by następnie przejść do zagadnień organizacji i zarządzania transportem miejskim (w formie monopolu jednej lub konkurencji wielu firm przewozowych).

Odrębnego przedyskutowania wymagają główne problemy funkcjonowania transportu miejskiego oraz sposoby ich rozwiązywania. Szczególnie ważne jest w tym względzie spojrzenie na całą politykę transportową miasta (jej elementy, cele i priorytety), na kwestie integracji systemu transportu w ramach obszaru metropolitalnego ze względu na coraz liczniejsze i silniejsze powiązania funkcjonalne miasta głównego z jego zapleczem.

Cykl zajęć kończy dyskusja nad możliwymi kierunkami zmian w mobilności osób i organizacji transportu w mieście z perspektywy najbliższych lat.

Dziadek S., 1991, Systemy transportowe ośrodków zurbanizowanych. PWN, Warszawa.

Rześny-Cieplińska J., 2013, Organizatorzy transportu w kształtowaniu ładu przestrzennego gospodarki. Wyd. UG, Gdańsk.

Szołtysek J., 2011, Kreowanie mobilności mieszkańców miast. Wolters Kluwer Polska, Warszawa.

Tundys B., 2008, Logistyka miejska. Koncepcje – systemy – rozwiązania. Difin, Warszawa.

Urry J., 2009, Socjologia mobilności. PWN, Warszawa.

Wyszomirski O., 2009, Transport miejski (w:) Wojewódzka-Król K., Rydzkowski W. (red.), Transport. Problemy transportu w rozszerzonej UE. PWN, Warszawa.

W zakresie wiedzy student:

1. Zna najważniejsze przyczyny i rodzaje przemieszczeń w przestrzeni miejskiej.

2. Identyfikuje źródła popytu na usługi transportowe.

W zakresie umiejętności student:

1. Potrafi określić dostępność transportową obszarów w mieście.

2. Identyfikuje strukturę miejskiego systemu transportowego.

W zakresie postaw student:

1. Argumentuje potrzebę organizowania transportu w sposób godzący interesy różnych użytkowników przestrzeni miejskiej.

Na ocenę końcową składają się trzy elementy:

1. Zaliczenie pisemne na podstawie treści prezentowanych w sali – 8 pytań otwartych – 1/2 oceny (24 pkt)

2. Aktywny udział w dwóch dyskusjach na podstawie tekstu wprowadzającego – 1/4 oceny (12 pkt).

3. Prezentacja (praca przygotowana w małych grupach) systemu transportu w wybranym mieście europejskim - 1/4 oceny (12 pkt).