Zarządzanie wielopoziomowe

obowiązkowe

w sali

Przedmiot poświęcony jest koncepcji zarządzania wielopoziomowego, opracowanej i stosowanej głównie w odniesieniu do systemu politycznego Unii Europejskiej (UE). Nakreślona jest historia rozwoju badań nad integracją europejską i omówione poszczególne podejścia koncepcyjne (m.in. intergouvermentalizm i neofunkcjonalizm). W drugiej części zajęć wskazana jest inna możliwość empirycznego zastosowania omawianej koncepcji – zarządzanie metropolitalne. Patrzenie na obszary metropolitalne przez pryzmat podejścia wielopoziomowego pozwala pełniej wyjaśnić problemy związane z organizacją tych obszarów. Trudności w koordynacji ogólnometropolitalnej omówione są na przykładzie europejskich doświadczeń w zarządzaniu metropolitalnym. Przywołuje się także doświadczenia polskie oraz dyskusję nad wprowadzeniem ustawy metropolitalnej. Cykl kończy podsumowujące zestawienie cech UE i obszarów metropolitalnych z punktu widzenia struktur wielopoziomowych oraz wskazanie słabych punktów tej koncepcji.

Przedmiot poświęcony jest koncepcji zarządzania w systemach wielopoziomowych, która przedstawiona i analizowana jest na przykładzie Unii Europejskiej (UE) i obszarów metropolitalnych.

Cykl rozpoczyna przywołanie cech konstytutywnych systemu wielopoziomowego oraz wyjaśnienie podstawowych założeń koncepcji zarządzania wielopoziomowego.

Rozważania dotyczące systemu UE otwiera krótki opis historii integracji europejskiej oraz cech struktury politycznej UE, których znajomość warunkuje umiejętność zastosowania zarządzania wielopoziomowego do badań systemu politycznego UE (uwaga: wykładowca ma prawo wymagać samodzielnego uzupełnienia tych informacji przez studentów).

Przedstawione są także inne koncepcje badawcze stosowane do analiz fenomenu europejskiej integracji (intergouvermentalizm, funkcjonalizm, neofunkcjonalizm). Na tych fundamentach prowadzone są rozważania dotyczące cech systemu politycznego UE w świetle zarządzania wielopoziomowego (m.in. zalety i wady systemu UE analizowanej w tym duchu). Kolejne zagadnienie stanowi europeizacja. Omawiając różne konceptualizacje fenomenu zwracamy uwagę na jego determinanty, zwrotny charakter oraz zróżnicowane parametry (od transformacji do absorpcji). Pierwszą część przedmiotu zamyka omówienie mankamentów ujęcia zarządzania wielopoziomowego w odniesieniu do badań integracji europejskiej.

W drugiej części koncepcja przyłożona zostaje do innego pola empirycznego, mianowicie obszarów metropolitalnych. Część tę rozpoczyna przedstawienie definicji wielkomiejskich struktur osadniczych oraz wyjaśnienie sedna tzw. „problemu metropolitalnego”. Omówione są różne podejścia do zarządzania metropolitalnego, wypracowane od początku XX wieku: tradycyjna szkoła reformy metropolitalnej, podeście nawiązujące do teorii wyboru publicznego i wreszcie rozważania w duchu nowego regionalizmu. Rozwiązania organizacyjne postulowane dla obszarów metropolitalnych przez zwolenników tych podejść ilustrują przykłady z Europy i Ameryki Północnej. Szczególnie szeroko przedstawione są polskie realia: dyskusja nad reformą metropolitalną oraz próby rozwiązań wobec jej braku (m.in. w trójmiejskim, wrocławskim, poznańskim, katowickim i warszawskim obszarze metropolitalnym). Mechanizmy inicjatyw metropolitalnej współpracy i koordynacji analizujemy posiłkując się koncepcją zarządzania wielopoziomowego. Okazuje się, że procesy zidentyfikowane w unijnej grze politycznej pojawiają się także w interakcjach aktorów w obszarach metropolitalnych. Dyskusja i praktyka metropolitalna w Polsce zestawiona jest z zachodnioeuropejską (głównie niemiecką), co prowadzi do określenia specyfiki polskiego kontekstu na tle międzynarodowego dyskursu.

Przedmiot kończy zestawienie cech UE i obszarów metropolitalnych w świetle zarządzania wielopoziomowego oraz konfrontacja wad koncepcji wskazanych w badaniach UE z jej zastosowaniem dla obszarów metropolitalnych.

- Hausner J. (2008) Zarządzanie publiczne, Warszawa, Scholar.

- Kaczmarek T., Mikuła Ł. (2007) Ustroje terytorialno-administracyjne obszarów metropolitalnych w Europie, Wyd. Nauk. Bogucki: Poznań

- Klijn, E.H., Koppenjan, J.F.M. (2011) “Zarzadzanie publiczne i sieci powiązań. Podstawy podejścia do rządzenia opartego na teorii sieci” Zarządzanie Publiczne 2-3(16-17), 123-146.

- Kohler-Koch B. (1999) “The Evolution and Transformation of European Governance”, [w:] B. Kohler-Koch (red.), The Transformation of Governance in the European Union, London: Routhledge, s. 14-35.

- Kolarska-Bobińska L. (2009) (red.) Nowe metody zarządzania w państwach Unii Europejskiej, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa.

- Kooiman J. (2008), (Współ)rządzenie socjopolityczne, Zarządzanie Publiczne, nr 3(5), s. 135-151.

- Lackowska M. (2009) „Zarządzanie wielopoziomowe – nowe zastosowania koncepcji”, Zarządzanie Publiczne nr 3(9), s. 53-68.

- Lackowska M. (2010) Siedem grzechów metropolitalnych [w:] A. Lutrzykowski, R. Gawłowski (red.) Metropolie. Wyzwanie polskiej polityki miejskiej, Wyd. Adam Marszałek, Toruń.

- Swianiewicz P. (2011) „Europeizacja w działaniach polskich samorządów terytorialnych – wybrane przykłady”, Zarządzanie Publiczne 1(15), 21-38.

[Efekty uczenia się: K_W01, K_W02, K_W03, K_W09 / K_U01, K_U03, K_U07 / K_K01, K_K04, K_K07 / S1_W15/ S1_U16]

Student:

- Posiada szczegółową wiedzę o interdyscyplinarnym charakterze nauk o zarządzaniu publicznym. Zna terminologię dotyczącą zarządzania wielopoziomowego i europeizacji.

- rozumie funkcjonowanie rożnych struktur i instytucji polityczno-administracyjnych (państwowych i międzynarodowych) i interakcje między nimi, potrafi dzięki temu rozwiązywać złożone problemy dotyczące zarządzania wielopoziomowego

- Posiada i wykorzystuje podbudowaną teoretycznie, szczegółową wiedzę o różnych modelach zarządzania oraz instytucji w europejskich systemie wielopoziomowym, oraz o stosowanych narzędziach zarządzania wielopoziomowego

- zna i rozumie koncepcje i metody zarządzania wielopoziomowego w UE i obszarach metropolitalnych

- rozumie, interpretuje, wyjaśnia i analizuje przyczyny i przebieg procesów dot. zarządzania wielopoziomowego, oraz wzajemne relacje miedzy tymi procesami.

- potrafi poddać krytycznej analizie funkcjonowanie elementów systemów wielopoziomowych z użyciem procesu stawiania i weryfikacji hipotez.

- potrafi posługiwać się literaturą anglojęzyczną dot. zarządzania wielopoziomowego

- jest gotów do udziału w projektach dot. zarządzania wielopoziomowego; jest świadomy odpowiedzialności za podejmowane decyzje.

- potrafi wpracować w grupie przyjmując różne role

- rozumie potrzebę przekazywania społeczeństwu wiedzy dot. zarządzania publicznego, w tym wielopoziomowego.

Elementy oceny:

- ocena testu końcowego (75% oceny końcowej)

- ocena komponentów aktywności podczas konwersatorium, na którą składają się mini-wystąpienia, co-referaty i aktywność podczas dyskusji (łącznie 25% oceny końcowej)

Na zajęciach przysługują dwie nieobecności.

Brak.