Procesy integracyjne w Europie

obowiązkowe

Od studentów oczekuje się wiedzy z zakresu podstawowych zagadnień związanych z ewolucją idei integracji europejskiej. Szczególny nacisk położony jest na wysiłki na rzecz zjednoczenia Europy po II wojnie światowej. Studenci powinni posiadać podstawową wiedzę z zakresu integracji europejskiej z perspektywy historycznej i politycznej. W celu aktywnej partycypacji w zajęciach student powinien umieć wskazać podstawowe zasady i wartości ważne dla podjęcia współpracy między państwami. Student powinien wykazywać się zainteresowaniem praktycznymi i teoretycznymi aspektami funkcjonowania UE.

w sali

Przedmiot obejmuje wiedzę z zakresu procesów integracji europejskiej, co oznacza wprowadzenie definicji samej integracji i zmian w jej interpretacji na tle historycznym oraz wskazanie na dynamiczny charakter jej przebiegu. Podczas zajęć przekazywane będą treści związane z wydarzeniami na kontynencie europejskim w sferze gospodarczej, wojskowej i politycznej, społecznej i kulturowej, które prowadziły do jednoczenia się kontynentu. Procesy integracyjne ukazywane będą w perspektywie historycznej, z zaznaczeniem wydarzeń, z dalekiej przeszłości, aż po ostatnie zabiegi integracyjne.

Celem wykładu jest zapoznanie studentów z genezą, przebiegiem, rezultatami i perspektywami procesów integracyjnych zachodzących na kontynencie europejskim.

W ramach wykładu zdefiniowana zostanie integracja europejska i zostaną przybliżone zmiany w jej interpretacji na tle historycznym.

Podczas wykładu przekazywane będą treści związane z wydarzeniami na kontynencie europejskim w sferze gospodarczej, wojskowej i politycznej, społecznej i kulturowej, które prowadziły do jednoczenia się kontynentu. Procesy integracyjne ukazywane będą w perspektywie historycznej, z zaznaczeniem wydarzeń, z dalekiej przeszłości, aż po ostatnie zabiegi integracyjne. Zasadniczą część wykładu stanowić będzie dogłębna analiza zjawisk integracyjnych w Europie po II wojnie światowej, obejmująca badanie głównych instytucji, celów integracji, stadiów rozwoju oraz funkcjonowania Wspólnot Europejskich/Unii Europejskiej.

Zagadnienia poruszane w czasie wykładu obejmować będą następującą problematykę:

1. Konceptualizacja pojęcia "integracja"

2. Historyczne uwarunkowania procesów integracyjnych w Europie

3. Teorie integracji europejskiej

4. Etapy integracji gospodarczej (OEEC, EWWiS, Euratom, RWPG, EWG, EFTA)

5. Integracja polityczna i militarna (RE, UZE, NATO, EWO, EWP, Układ Warszawski, UE)

6. Rozszerzenia terytorialne WE/UE

Podczas wykładu szczególna uwaga zostanie zwrócona na:

- wykazywanie dynamiki integracji europejskiej,

- podkreślenie związków pomiędzy różnymi obszarami integracyjnymi,

- znaczenie zróżnicowanej motywacji poszczególnych uczestników procesu integracyjnego dla jego spójności.

Procesy integracyjne ukazywane będą jako zabiegi elit i społeczeństw europejskich podejmowanych w celu zwiększenia stanu i poczucia bezpieczeństwa narodów europejskich.

Barcz J. (red.), Traktat z Lizbony. Główne reformy ustrojowe Unii Europejskiej, Warszawa 2008.

Bąba W., Bariery dalszych rozszerzeń Unii Europejskiej, w: H. Tendera-Właszczuk (red.), Bariery integracji Unii Europejskiej, Kraków 2009, s. 156-188.

Borkowski P.J., Polityczne teorie integracji międzynarodowej, Warszawa 2007.

Cini M. (red.), Unia Europejska. Organizacja i funkcjonowanie, Warszawa 2007.

Czaputowicz J., Teorie integracji europejskiej, Warszawa 2018.

Deklaracja Plevena, Paryż 24 października 1950 za: Integracja europejska w dokumentach. Wybór i opracowanie dokumentów Stanisław Parzymies, s. 104-111.

Grzeszczak R., Federalizacja systemu Unii Europejskiej, w: E. Piontka, K. Kasaiewicz, Quo vadis Europo III?, Warszawa 2010.

Kubin T., Kontynuacja procesu rozszerzenia jako wyzwanie dla Unii Europejskiej, „Teka Komisji Politologii i Stosunków Międzynarodowych” 2016, nr 11(2), s. 65-80.

Łastawski K., Od idei do integracji europejskiej, Warszawa 2003.

Łukaszewski J., Cel Europa. Dziewięć esejów o budowniczych jedności europejskiej, Warszawa 2002.

Memorandum francuskie w sprawie organizacji ustroju Europejskiej Unii Federalnej z 17 maja 1930 za: Integracja europejska w dokumentach. Wybór i opracowanie dokumentów Stanisław Parzymies, Warszawa 2008, s. 40-49.

Miecznikowska J., Szymański A. Rozszerzenie terytorialne Unii Europejskiej [w:] K .A. Wojtaszczyk (red.) Dylematy modernizacji Unii Europejskiej, Warszawa 2007, s. 120-137.

Milczarek D., Rozszerzenie Unii Europejskiej na Wschód – geneza, rezultaty, perspektywy, „Studia Europejskie” 2014, nr 1, s. 9-35.

Pacześniak A., Klimowicz M., Procesy integracyjne i dezintegracyjne w Europie, Wydawnictwo OTO-Wrocław 2014

Popowicz K., Rozwój podstaw prawnych Unii Europejskiej, Warszawa 2010

Projekt statutu Europejskiej Wspólnoty Politycznej, Strasburg 10 marca 1953 za: Integracja europejska w dokumentach. Wybór i opracowanie dokumentów Stanisław Parzymies, s. 158-169.

Richard Nikolaus Coudenhouve-Kalergi, Manifest Paneuropejski, Wiedeń 1924, za: Integracja europejska w dokumentach. Wybór i opracowanie dokumentów Stanisław Parzymies, Warszawa 2008, s. 35-39.

Ruszkowski J., Wstęp do studiów europejskich, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007.

Traktat ustanawiający EWO, Paryż 27 maja 1952 za: Integracja europejska w dokumentach. Wybór i opracowanie dokumentów Stanisław Parzymies, s. 134-157.

Wojtaszczyk K. A. (red.), Integracja europejska, Warszawa 2012

WIEDZA

Student zna i rozumie normy i reguły rządzące strukturami i instytucjami społeczno-politycznymi w Europie, powstałymi w wyniku integracji europejskiej, akcentując przy tym te, istotne dla utrzymania porządku społeczno-politycznego i bezpieczeństwa (K_W04).

Student zna i rozumie rolę UE i innych europejskich struktur współpracy w rozwiązywaniu konfliktów i kryzysów występujących w Europie współcześnie i w przeszłości (K_W05)

Student zna i rozumie atrybuty i mechanizmy współczesnego państwa w zakresie kreowania i wykonywania polityki bezpieczeństwa oraz współzależności wynikające dla krajowej polityki bezpieczeństwa z uczestnictwa państw europejskich w procesach integracyjnych (K_W06)

Student zna i rozumie relacje między europejskimi strukturami współpracy polityczno-gospodarczej i ich wpływ na kształtowanie ładu i bezpieczeństwa międzynarodowego (K_W08)

UMIEJĘTNOŚCI

Student potrafi dostrzegać wielość i różnorodność stanowisk i opinii dotyczących celów, kierunków, płaszczyzn i efektów integracji europejskiej oraz dyskutować o nich (K_U01 )

KOMPETENCJE

Student jest gotów do obserwacji i interpretacji zjawisk społecznych i politycznych występujących na kontynencie europejskim i dostrzegania ich wzajemnych relacji i zależności (K_K05).

Kolokwium zaliczeniowe w formie testu z zamkniętymi i otwartymi pytaniami (prawda/fałsz, pytania jednokrotnego wyboru, pytania typu uzupełnij, dopasuj, krótkie pytania problemowe). Dodatkowo premiowany udział w komponencie konwersatoryjnym wykładu.