Sfera publiczna (przedmiot wspólny dla specjalizacji AE, AS, U, TiK, Pl) )
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 2102-L-D5SFPU-SPEC |
Kod Erasmus / ISCED: |
14.1
|
Nazwa przedmiotu: | Sfera publiczna (przedmiot wspólny dla specjalizacji AE, AS, U, TiK, Pl) ) |
Jednostka: | Wydział Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych |
Grupy: | |
Punkty ECTS i inne: |
(brak)
|
Język prowadzenia: | polski |
Rodzaj przedmiotu: | obowiązkowe |
Założenia (opisowo): | Student ma wiedzę i kompetencje wynikające z programu studiów w zakresie nauk o polityce na poziomie II roku studiów pierwszego stopnia. |
Tryb prowadzenia: | zdalnie |
Skrócony opis: |
Zjawiska i procesy w sferze publicznej w Polsce, rozumianej jako przestrzeń artykulacji i agregacji interesów politycznych. |
Pełny opis: |
W kolejnych fazach zajęć student uzyskuje wiedzę, umiejętności i kompetencje społeczne wynikające z udziału w dyskusji na temat: pojęcia, ujęcia modelowego oraz perspektyw badawczych dotyczących sfery publicznej w relacjach do decydowania politycznego. W tym kontekście poddany analizie zostanie aksjologiczny, społeczny, normatywny, podmiotowy obraz sfery publicznej w Polsce oraz jej obraz relacyjny ze szczególnym uwzględnieniem napięć w sferze publicznej w Polsce w kontekście decydowania politycznego (mapa napięć i punktów krytycznych w sferze publicznej, napięcia w obszarze społecznym, politycznym, administracyjnym i ekonomicznym sfery publicznej; dysfunkcje sfery publicznej; konflikt punktów odniesień). Na tym tle omówione zostaną problemy modernizacji sfery publicznej (scenariusze przyszłości, status modernizacji w perspektywie politycznej, zasoby i zagrożenia modernizacji, instrumenty mobilizacji zasobów i poszukiwania nowych rozwiązań, problemy budowania strategii, realizacji podstawowych polityk publicznych, zmiany mechanizmów oraz zmiany kryteriów) widziane na tle wyzwań nowego modelu rządzenia (kontekst wielopoziomowości, wielopodmiotowości, wielopasmowości i zmienność w dziedzinie rządzenia). Teamtyka kolejnych zajęć: 1) Podstawowe pojęcia, ujęcia modelowe oraz perspektywy badawcze dotyczące sfery publicznej. Różne wymiary sfery publicznej (ich charakter, znaczenie, stan i dynamika). Sfera publiczna w perspektywie jednostki, grupy ludzi, struktur pośrednich, państwa, struktur ponadpaństwowych. Sfera publiczna a relacje władzy z obywatelami oraz relacje między obywatelami. Sfera publiczna a model władzy i model rządzenia w relacjach do decydowania politycznego. 2) Aksjologiczny obraz sfery publicznej w Polsce w kontekście decydowanie politycznego: status podstawowych wartości politycznych, obszar zasad politycznych. 3) Społeczny obraz sfery publicznej w Polsce w kontekście decydowania politycznego: obraz polskiego społeczeństwa, kultura polityczna polskiego społeczeństwa, kultura prawna polskiego społeczeństwa. 4) Normatywny obraz sfery publicznej w Polsce w kontekście decydowania politycznego, normy: prawa naturalnego, stanowionego w przestrzeni państwa, stanowionego w przestrzeni ponadpaństwowej, prawa miękkiego – ujęcie jakościowe i funkcjonalne. 5) Podmiotowy obraz sfery publicznej w Polsce w kontekście decydowania politycznego: jednostki i grupy pośrednie, infrastruktura instytucjonalna państwa i samorządu terytorialnego, podmioty artykulacji i agregacji interesu politycznego, podmioty gospodarki, podmioty społeczeństwa obywatelskiego oraz podmioty wpływu i interesu partykularnego. 6) Relacyjny obraz sfery publicznej w Polsce w kontekście decydowania politycznego, relacje związane z: organizacją terytorialną sfery publicznej, władzą publiczną, partycypacją społeczną, informatyzacją i sieciowością, komunikacją społeczną, zagwarantowaniem realizacji standardów oraz zjawiskami i procesami w otoczeniu międzynarodowym. 7) Napięcia w sferze publicznej w Polsce w kontekście decydowania politycznego: mapa napięć i punktów krytycznych w sferze publicznej, napięcia w obszarze społecznym, politycznym, administracyjnym i ekonomicznym sfery publicznej; dysfunkcje sfery publicznej; konflikt punktów odniesień; przeciwstawne wizje polityki. 8) Mechanizmy i konteksty dyskursu w sferze publicznej: dostęp do informacji publicznej i inne warunki wstępne dyskusji publicznej, problemy wyznaczania problemów podlegających dyskusji oraz nadawania znaczeń poszczególnym zagadnieniom; media (coś więcej niż informatory), nowe mechanizmy interaktywnego porozumiewania się w przestrzeni publicznej (coś więcej niż komunikatory); współczesne wymiary historycznej agory politycznej; kontekst opinii publicznej. Mechanizmy i konteksty artykulacji i agregacji wartości i interesów w sferze publicznej: problemy instytucjonalizacji działań na rzecz określonych wartości i interesów (od partii politycznych, przez ruchy polityczne, struktury reprezentujące różne rodzaje interesów partykularnych po organizacje pożytku publicznego); mechanizmy działań na rzecz interesów wspólnych oraz partykularnych. Mechanizmy i konteksty: legitymizacji i delegitymizacji, partycypacji społecznej oraz sporu i dialogu w sferze publicznej: problemy uzgadniania stanowisk, mediacji oraz wyrażania swoich racji w formie protestu i nieposłuszeństwa obywatelskiego. 9) Modernizacja sfery publicznej w Polsce w perspektywie decydowania politycznego: scenariusze przyszłości, status modernizacji w perspektywie politycznej, zasoby i zagrożenia modernizacji, instrumenty mobilizacji zasobów i poszukiwania nowych rozwiązań, problemy budowania strategii, realizacji podstawowych polityk publicznych, zmiany mechanizmów oraz zmiany kryteriów. 10) Spór o model rządzenia jako uwarunkowanie relacji między sferą publiczną i decydowaniem politycznym: koncepcja wielopoziomowości, wielopodmiotowości, wielopasmowości w dziedzinie rządzenia a koncepcja silnego państwa; ciągłość i zmienność w sferze publicznej i w rządzeniu. |
Literatura: |
Co dzieje się ze społeczeństwem?, red. M. Filis, K.Frysztacki, G. Skąpska, P. Polak, Kraków 2011 Dejneka Piotr, Populizm a sfera publiczna. Czy populizm zrewitalizuje sferę publiczną w Europie, Warszawa 2019. Demokracja elektroniczna. Kontrowersje i dylematy, red. M. Marczewska-Rytko, Lublin 2013 Gdula M., Sadura P. [red.], Style życia i porządek klasowy w Polsce, Warszawa 2012 Giroux Henry A., Witkowski Lech, Edukacja i sfera publiczna, Kraków 2018. Haber Lesław H. red., Komunikowanie i zarządzanie w społeczeństwie informacyjnym, Kraków 2011 Habermas Jürgen, Strukturalne przeobrażenia sfery publicznej, Warszawa 2007 Hausner J., Zarządzanie publiczne, Warszawa 2008 Held D., Modele demokracji, Kraków 2010 Hudzik Jan Paweł, Woźniak Wiesława (red.), Sfera Publiczna. Kondycja-Przejawy-Przemiany, Lublin 2006. Itrich-Drabarek Jolanta (red.), Etyka sfery publicznej, Warszawa 2017. Jabłoński Paweł, Kaczor Jacek, Pichlak Maciej (red.), Prawo i polityka w sferze publicznej: perspektywa wewnętrzna, Wrocław 2017 Klementewicz T., Rozumienie polityki. Zarys metodologii o polityce, Warszawa 2010 Lakomy M., Porębski L., Szybut N, Polityka 2.0. Aktorzy polityczni w świecie nowych technologii, Kraków 2014 Lipowicz I., Uwagi o polskim systemie stanowienia prawa, „Państwo i Prawo” 2012 nr 7. Majone Giandomenico (2012), Wiarygodność polityki: dlaczego jest ważna i jak można ją osiągnąć [w:] Analiza ekonomiczna w polityce publicznej, red. A. Surdej, Warszawa Mider D., Partycypacja polityczna w Internecie, Warszawa 2008 Morawski W. [red.], Modernizacja Polski. Struktury. Agencje. Instytucje, Warszawa 2006 Nowak J., Aktywność obywateli online. Teoria a praktyka, Lublin 2011 Pietraś Z.J., Decydowanie polityczne, Warszawa–Kraków 1998 Polska scena polityczna. Środowiska-komunikacja polityczna-strategie, red. K. Sobolewska, A. Hass, K. Kowalczyk, Kraków 2010 Praktyki obywatelskie Polaków, red. Jacek Raciborski, Warszawa 2010 Putnam Robert D., Samotna gra w kręgle. Upadek i odrodzenie wspólnot lokalnych w Stanach Zjednoczonych , Warszawa 2008 Raciborski J., Obywatelstwo w perspektywie socjologicznej, Warszawa 2011 Ruszkowski P., Segmentacja społeczeństwa polskiego, Warszawa 2012 Rydlewski G., Coś więcej niż spor o model rządzenia. Kilka kwestii do przemyślenia nie tylko przez politologów, Warszawa 2017. Rydlewski G., Decydowanie w przestrzeni publicznej, [w:] Decydowanie publiczne. Polska na tle innych państw członkowskich Unii Europejskiej, red. G. Rydlewski, Warszawa 2011 Rydlewski G., Polska polityczna 2013. Sfera publiczna jako środowisko decydowania politycznego, Warszawa 2014 (tam też obszerna literatura przedmiotu). Rydlewski G., Rządzenie w świecie megazmian, Warszawa 2009 Scott J., Władza, Warszawa 2006 Sfera publiczna. Kondycja, przejawy, przemiany, red. J.P. Hudzik, W. Woźniak, Lublin 2006 Sowa K. Z., Szkice o sferze publicznej i polskim społeczeństwie obywatelskim, Kraków 2012 Staniszkis J., Zawładnąć. Zarys proceduralnej teorii władzy, Warszawa 2012 Sztompka P., Socjologia zmian społecznych, Kraków 2007 Sztompka P., Socjologia. Analiza społeczeństwa, Kraków 2012 Sztompka P., Zaufanie. Fundament społeczeństwa, Kraków 2007 Szwed R., Reprezentacje opinii publicznej w dyskursie publicznym, Lublin 2012 Tabernacka M., Raszewska-Skałecka R., Mediacja w społeczeństwie otwartym, Wrocław 2012 Tabernacka M., Szadok-Bratuń A., Public relations w sferze publicznej, Warszawa 2011 Wartości i zmiany. Przemiany postaw Polaków w jednoczącej się Europie, red. A. Jasińska-Kania, Warszawa 2012. Weryński P., Wzory uczestnictwa obywatelskiego Polaków, Warszawa 2010 Wnuk-Lipiński E., Socjologia życia publicznego, Warszawa 2008 Współczesne społeczeństwo polskie. Dynamika zmian, red. J. Wasilewski, Warszawa 2006 Zuba K., Polska scena polityczna. Ciągłość i zmiana, Warszawa 2012 |
Efekty uczenia się: |
Student po zakończonych zajęciach: WIEDZA K_W02 - zna i rozumie pojęcie, ujęcie modelowe oraz perspektywy badawcze dotyczące sfery publicznej w relacjach do decydowania politycznego. K_W03- zna i rozumie podstawowe problemy modernizacji sfery publicznej. K_W04- zna i rozumie relacje między zjawiskami i procesami w sferze publicznej i decydowaniem politycznym K_W05 - zna i rozumie wyzwania nowego modelu rządzenia, w kontekście wielopoziomowości, wielopodmiotowości, wielopasmowości. UMIEJĘTNOŚCI K_U02 - potrafi identyfikować przyczyny i przebieg zjawisk w sferze publicznej w kontekście decydowania politycznego K_U03 - potrafi wykorzystywać wiedzę teoretyczną dotyczącą sfery publicznej do analizowania i interpretowania zjawisk i procesów w obszarze polityki. K_U08 - potrafi samodzielnie zdobywać wiedzę niezbędną do uczestnictwa w dyskusji dotyczącej zjawisk zachodzących w sferze publicznej K_U09 - potrafi prezentować własne interpretacje zjawisk zachodzących w sferze publicznej oraz zabierać głos w dyskusji, uzasadniając je. K_U10 - potrafi gromadzić, hierarchizować i przetwarzać informacje dotyczące zjawisk w sferze publicznej KOMPETENCJE K_K02 - jest gotów do uczestnictwa w grupowych dyskusjach, niezbędnych przy tworzeniu grupowych projektów badawczych i społecznych |
Metody i kryteria oceniania: |
Podstawą oceny końcowej jest ocena jakości przygotowanej pracy w postaci prezentacji (wypowiedzi pisemnej) na wskazany temat przesłanej na wskazany adres elektroniczny (do 5 pkt.) Dodatkowe elementy oceny końcowej to analiza aktywności na zajęciach, oraz jakość odpowiedzi na trzy pytania w ramach rozmowy końcowej (testu) w systemie google meet (do 9 pkt.). Obecność kontrolowana (2 pkt. za pełną obecność, 1 ujemny punkt za każdą nieobecność powyżej dwóch). |
Praktyki zawodowe: |
nie dotyczy |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.