Teoria pracy operacyjnej

monograficzne
nieobowiązkowe

Przybliżenie problematyki teorii prowadzenia czynności operacyjno-rozpoznawczych.

W ramach zajęć przedstawiane są ogólne i szczegółowe zagadnienia z zakresu pracy operacyjnej.

Zajęcia mają na celu przybliżenie studentom teoretycznych podstaw kryminalistycznych, związanych z prowadzeniem w warstwie operacyjnej śledztwa lub dochodzenia. Obejmują one nie tylko przepisy procedury karnej w tym zakresie, ale inne przepisy (np. Ustawa o Policji, AW, ABW, CBA i in.), w tym niższego rzędu i różnego rodzaju instrukcje policyjne, a także cały wachlarz zaleceń nauki i praktyki organów ścigania.

1. Zajęcia wprowadzające. Pojęcie taktyki kryminalistycznej i jej zasady. Funkcje kryminalistyki Działalność procesowa i operacyjna organów ścigania. Zasady taktyki kryminalistycznej. Rola badań statystycznych w kryminalistyce. Przedstawienie programu zajęć oraz warunków zaliczenia.

2. Praca wykrywcza. Istota i zakres pracy wykrywczej. Wykrywanie przestępstw i ich sprawców. Pojęcie wykrywalności i jego możliwe znaczenia.

3. Źródła informacji. Pojęcie informacji. Źródła informacji w kryminalistyce. Znaczenie informacji w procesie karnym. Źródła zewnętrzne i wewnętrzne. Rodzaje zawiadomienia o przestępstwie. Informacje medialne a wszczęcie postępowania karnego. Podstawa prawna i przebieg czynności sprawdzających. Dochodzenie w niezbędnym zakresie.

4. Czynności operacyjno-rozpoznawcze. Pojęcie czynności operacyjnych. Czynności operacyjne a czynności dowodowe. Podstawa prawna czynności operacyjnych. Rodzaje czynności operacyjno-rozpoznawczych; czynności proste i złożone (kombinacje operacyjne). Uzyskiwanie informacji poufnych. Obserwacja – zasady, rodzaje, sposób prowadzenia. Wywiad policyjny – metodyka prowadzenia. Wywiad policyjny a wywiad środowiskowy. Inwigilacja. Osoby zaufane. Układy motywacyjne współpracy z organami ścigania.

5. Czynności operacyjno-rozpoznawcze, część II. Przykład stosowania czynności prostych i złożonych: analiza sprawy Marchwickiego.

6. Inne działania wykrywcze. Zorganizowanie zasadzki. Taktyka organizacji zasadzki. Stosowanie zasadzki w praktyce. Pułapki kryminalistyczne, istota kryminalistyczna i procesowa.

7. Podsłuch i inne metody techniki operacyjnej. Podsłuch operacyjny a kontrola i utrwalanie rozmów telefonicznych.. Podsłuch operacyjny (ustawa o Policji i UOP) i podsłuch dowodowy (kpk), zagadnienia prawne i taktyczne. Pokaz video (sting operations).

8. Tzw. niekonwencjonalne źródła informacji. Pojęcie i znaczenie niekonwencjonalnych źródeł informacji. Wartość informacji uzyskanej z niekonwencjonalnego źródła w kontekście przepisów k.p.k.. Medium w pracy policji. Przykłady praktyczne zastosowania jasnowidztwa. Rola i znaczenie intuicji w pracy śledczej.

9. Profilowanie psychologiczne. Pojęcie i zakres profilowania psychologicznego. Analiza psycholingwistyczna. Ocena przydatności psycholingwistyki i profilowania psychologicznego.

10. Profilowanie psychologiczne – cz. II. Budowanie profilu psychologicznego sprawcy. Model sprawcy zorganizowanego i niezorganizowanego. Analiza kazusu polskiego ”Skorpiona” oraz amerykańskiego seryjnego zabójcy Teda Bundy

11. Hipnoza. Pojęcie hipnozy. Dopuszczalność hipnozy w procesie karnym. Psychologiczne, kryminalistyczne i karnoprocesowe cele hipnozy. Przykłady zastosowania

12. Świadek koronny. Pojęcie świadka koronnego. Regulacje prawne w Polsce i innych krajach. Taktyka stosowania instytucji świadka koronnego. Argumenty za i przeciw wykorzystywaniu świadka koronnego. Pokaz video (praktyka amerykańska)

13. Etyka pracy funkcjonariuszy organów ścigania. Zdobywanie informacji drogą nieetyczną. Groźba i podstęp. Zakup kontrolowany – podstawy prawne, przesłanki zastosowania. Przesyłka kontrolowana. Dopuszczalność lub niedopuszczalność stosowania takich metod. Próba znalezienia kompromisu między skutecznością pracy wykrywczej a wymogami praworządnego i demokratycznego państwa.

14. Planowanie postępowania przygotowawczego. Podstawy prawne planowania śledztwa. Cechy planu śledztwa. Definicja wersji kryminalistycznych. Wieloaspektowość pojęcia. Prawne, taktyczne i etyczne planowania postępowania przygotowawczego oraz zasady tworzenia i sprawdzania wersji kryminalistycznych.

15. Wersje śledcze. Logiczne, psychologiczne i cybernetyczne metody budowania i sprawdzania wersji. Teoria tworzenia wersji a praktyka – wyniki dotychczasowych badań i ocena. Analiza sprawy o kryptonimie „Wiązanka”, sprawy Gerharda oraz sprawy Ślezko-Bielaja

1. T. Hanausek: Zarys taktyki kryminalistycznej, ABC 1994,

2. T. Hanausek: Zarys kryminalistycznej teorii wykrywania, t. I, Warszawa 1978, t. II, Warszawa 1987;

3. E. Kurleto: Pierwszy etap wykrywania przestępstwa (Analiza nieprawidłowości postępowania). Studium kryminalistyczne, Kraków 1985

oraz dodatkowe materiały przekazywane przez prowadzącego w toku zajęć w tym obowiązujące akty prawne (m.in. ustawa o Policji, ustawa o świadku koronnym).

Po ukończeniu przedmiotu student:

Wiedza:

1. Zna podstawowe pojęcia z poszczególnych dziedzin pracy operacyjnej

2. Rozumie znaczenie pracy operacyjnej dla praktyki wymiaru sprawiedliwości.

3. Poznaje poszczególne czynności operacyjne.

Umiejętności:

1. Umie ocenić jakość i możliwości wykorzystania prowadzonych czynności operacyjnych.

2. Umie przeanalizować przydatność poszczególnych czynności operacyjnych w praktyce śledczo-sądowej..

3. Umie oceniać wartość dowodową uzyskanych przy pomocy metod operacyjnych środków dowodowych.

Zaliczenie na podstawie aktywnego uczestniczenia w zajęciach oraz przygotowania i przedstawienia grupowej prezentacji nt. związany z poruszaną w toku zajęć problematyką.

Brak