Seminarium specjalizacyjne (proseminarium) - Ekologia społeczna. Prawo, społeczeństwo i środowisko

proseminaria

Celem seminarium jest pogłębienie wiedzy wyniesionej przez studentki i studentów z przedmiotów kursowych i odniesienie ich do problemów takich jak polityka klimatyczna, ochrona środowiska, wyzwania cywilizacyjne XXI w. i zagrożenia dla demokracji.

Analizy teorii i zjawisk będziemy dokonywać z perspektywy ekologii społecznej. Powiązanie ze sobą środowiska oraz prawa i polityki ma pozwolić na zrozumienie istoty problemów i wyzwań XXI w.

w sali

Od katastrofy klimatycznej, przez automatyzację pracy, aż po upadek demokracji liberalnej współczesny świat stawia przed nami wiele wyzwań, które wymagają odpowiedniej organizacji życia społecznego. Kluczem do tych rozważań są prawo i polityka oraz ich związki z szeroko pojętym środowiskiem.

Stąd też analizy teorii i zjawisk będziemy dokonywać z perspektywy ekologii społecznej. Pozwoli to na zrozumienie istoty problemów i wyzwań XXI w.

Wykorzystując wiedzę wyniesioną z przedmiotów kursowych, w szczególności doktryn polityczno-prawnych, studentki i studenci są gotowi do analizy politycznych i prawnych aspektów największych problemów XXI w. takich jak zagrożenia środowiskowe, przemiany cywilizacyjne, etyczny i prawny status zwierząt czy dewaluacja instytucji praw człowieka.

Wychodząc od teorii ekologii społecznej, która zakłada, że normy prawne i organizacja życia społecznego mają wpływ na środowisko, ale i odwrotnie – środowisko ma również wpływ na kształt instytucji i treść norm, seminarium ma pozwolić na ukazanie problemów prawa i polityki w pełnym planie.

Pośród zagadnień pojawiających się na zajęciach szczególne miejsce przypadnie polityce klimatycznej i środowiskowej oraz instytucjom prawnym służącym ich prowadzeniu. Uwagę poświęcimy także prawom człowieka i statusowi mniejszości, zagrożeniom populizmem i tzw. zwrotem antyśrodowiskowym, rosnącej pozycji autorytaryzmu, czy wreszcie wyzwaniom legislacyjnym związanym z postępem sztucznej inteligencji.

Szczegółowy wybór tematów seminarium zależy od preferencji i zainteresowań studentów i studentek.

Zajęcia otwierać będzie krótkie wprowadzenie prowadzącego, a następnie krótki referat uczestników i uczestniczek seminarium na wybrany przez siebie temat. Następnie przeprowadzimy dyskusję na podstawie zaproponowanego przez referenta bądź referentkę tekstu źródłowego.

Z tematu referatu studenci przygotowują krótki studencki artykuł naukowy pod opieką prowadzącego.

Literatura wprowadzająca odnosząca się krótko do tematów seminarium:

J. Hickel, Mniej znaczy lepiej, Kraków 2021

M. Bookchin, The Philosophy of Social Ecology, Montreal 1990

S. Donaldson, W. Kymlicka, Zoopolis. Teoria polityczna praw zwierząt, tłum. M. Wańkowicz, M. Stefański, Warszawa 2018

M. Popkiewicz, A. Kardaś, S.P. Malinowski, Nauka o klimacie, Katowice 2019

J.H. Lorenzi, M. Berrebi, Przyszłość naszej wolności, Warszawa 2019

M. Tanasescu, Understanding the rights of nature. A critical introduction, Transcript Verlag 2022

K. Raworth, Ekonomia obwarzanka, Warszawa 2021

T. Pietrzykowski, Spór o prawa zwierząt, Katowice 2007

V.A.J. Kurki, A Theory of Legal Personhood, Oxford 2019.

R. Fucks, W obronie naszej wolności, Warszawa 2018

H. Izdebski, Ideologia i zagospodarowanie przestrzeni, Warszawa 2013

Szczegółowa literatura zależy od wyboru poszczególnych tematów i zostanie przedstawiona studentkom i studentom przez prowadzącego.

W zależności od tematu studentkom i studentom zostaną zaproponowane teksty filozoficzne, analizy i opracowania, artykuły i monografie naukowe, a także wybrane orzecznictwo oraz akty prawne.

Celem seminarium jest pogłębienie wiedzy wyniesionej przez studentki i studentów z przedmiotów kursowych (doktryn polityczno-prawne, filozofii prawa, socjologii prawa, a także przedmiotów dogmatycznych) i odniesienie ich do współczesnych zjawisk takich, jak zmiany klimatyczne, wyzwania cywilizacyjne i przeobrażenia ustrojowe.

Analiza ma pozwolić na zrozumienie znaczenia oraz wzajemnych związków prawa i polityki oraz ekologii w kontekście problemów XXI w., a także identyfikacji i krytycznej analizy różnych zjawisk społecznych.

Jednocześnie formuła seminarium ma nauczyć studentów samodzielnego opracowywania i prezentowania interesujących ich tematów oraz prowadzenia otwartej, racjonalnej debaty na temat prawa i polityki.

W zakresie przygotowania artykułu naukowego seminarium stanowi wprowadzenie do seminarium magisterskiego, pozwala zrozumieć zasady i metodologię pisania tekstów naukowych oraz opracować temat interesujący studenta bądź studentkę.

Ocena referatu z uwzględnieniem aktywności w dyskusjach na zajęciach.