European Union substantive law

Swobody rynku wewnętrznego, zasady ich działania, podstawowe zagadnienia prawa konkurencji.

W ramach przedmiotu Prawo materialne Unii Europejskiej przedstawiamy ramy prawne integracji gospodarczej w ramach UE, koncentrując się na analizie swobód rynku wewnętrznego i najważniejszych zagadnień prawa konkurencji. Tematem rozważań jest konstrukcja normatywna rynku wewnętrznego i podstawowe zasady dotyczące funkcjonowania swobody przepływu towarów, osób, usług i kapitału. Omawiamy definicje poszczególnych swobód i zakres ich zastosowania. Szczególną uwagę poświęcamy problemowi dopuszczalnych wyjątków od swobód rynku wewnętrznego, w tym wyjątków traktatowych i orzeczniczych. Omawiamy je przede wszystkim poprzez analizę odpowiednich wyroków Trybunału Sprawiedliwości UE. Przedmiotem rozważań są podstawowe konstrukcje prawa konkurencji UE - pojęcie porozumień zakazanych, nadużywania pozycji dominującej i rynku właściwego.

LISTA ZAGADNIEŃ NA EGZAMIN Z PRAWA MATERIALNEGO UNII EUROPEJSKIEJ

1. Pojęcie rynku wewnętrznego i jego znaczenie w procesie integracji

2. Zakaz dyskryminacji ze względu na przynależność państwową jako podstawa rynku wewnętrznego.

3. Prawa podstawowe na rynku wewnętrznym.

4. Pojęcie towaru. Towary podlegające swobodnemu przepływowi.

5. Zakaz ceł i opłat o skutku równoważnym. Pojęcie opłaty o skutku równoważnym do cła. Opłaty niebędące opłatami o skutku równoważnym do cła.

6. Zakaz dyskryminacyjnych i protekcjonistycznych podatków wewnętrznych. Pojęcie produktów podobnych i jego znaczenie dla swobody przepływu towarów.

7. Pojęcie środka o skutku równoważnym do ograniczeń ilościowych i jego znaczenie dla rynku wewnętrznego.

8. Dopuszczalne ograniczenia traktatowe swobody przepływu towarów.

9. Zasada wyczerpania prawa.

10. Zasada wzajemnego uznania.

11. Doktryna wymogów imperatywnych– warunki zastosowania.

12. Zasada proporcjonalności na rynku wewnętrznym.

13. Test dostępu do rynku.

14. Pojęcie pracownika.

15. Prawa pracownika migrującego.

16. Pojęcie korzyści socjalnych.

17. Prawo do swobodnego przemieszczania się i przebywania w innych państwach członkowskich oraz jego dopuszczalne ograniczenia. Kategorie podmiotów, którym przysługuje to prawo.

18. Pojęcie członka rodziny obywatela UE.

19. Dopuszczalne ograniczenia traktatowe i orzecznicze swobody przepływu osób.

20. Pojęcie przedsiębiorczości.

21. Zakres podmiotowy swobody przedsiębiorczości.

22. Dopuszczalne ograniczenia traktatowe i orzecznicze swobody przedsiębiorczości.

23. Pojęcie spółki.

24. Pierwotna i wtórna swoboda przedsiębiorczości. Przeniesienie siedziby rzeczywistej spółki w świetle prawa UE.

25. Pojęcie zatrudnienia w administracji publicznej i wykonywania władzy publicznej.

26. Pojęcie usługi.

27. Zakres zastosowania swobody świadczenia usług.

28. Pracownicy delegowani.

29. Dyrektywa usługowa. Zasady udzielania zezwoleń. Wymogi zakazane i wymogi podlegające ocenie. Uproszczenia administracyjne w świetle przepisów dyrektywy.

30. Zasady wzajemnego uznawania kwalifikacji w UE.

31. Dopuszczalne ograniczenia traktatowe i orzecznicze swobody świadczenia usług.

32. Pojęcie przepływu kapitału. Różnice między przepływem kapitału a dokonywaniem płatności bieżących.

33. Dopuszczalne ograniczenia traktatowe i orzecznicze swobody przepływu kapitału.

34. Pojęcie rynku właściwego.

35. Przesłanki zastosowania art. 101 i 102 TFUE.

36. Pojęcie i przykłady porozumień zakazanych.

37. Pojęcie i przykłady nadużywania pozycji dominującej.

38. Pojęcie przedsiębiorstwa w rozumieniu unijnego prawa konkurencji.

39. Zasada eksterytorialności prawa konkurencji.

ORZECZENIA NA EGZAMIN Z PRAWA MATERIALNEGO UNII EUROPEJSKIEJ

1. 7/68 Komisja v. Włochy (sprawa dzieł sztuki - pojęcie towaru)

2. 24/68 Komisja v. Włochy (opłata statystyczna)

3. 18/87 Komisja v. Niemcy (świadczenia nie będące opłatami o skutku równoważnym)

4. 168/78 Komisja v. Francja (whisky/koniak - produkty podobne)

5. 8/74 Dassonville

6. 120/78 Cassis de Dijon

7. C-205/07 Gysbrechts

8. C-267-268/91 Keck

9. C-368/95 Familiapress

10. C-112/00 Schmidberger

11. C 142/05 Mickelsson

12. 15/74 Centrafarm v. Sterling Drug

13. 53/81 Levin

14. 41/74 Van Duyn

15. C-66/85 Lawrie Blum

16. C-415/93 Bosman

17. C-333/13 Dano

18. C-55/94 Gebhard

19. C-159/90 Grogan

20. C-76/90 Säger

21. C-438/05 Viking Line

22. C 212/97 Centros

23. C-210/06 Cartesio

24. C-208/00 Überseering

25. C-340/89 Vlassopoulou

26. C-544/07 Rüffler

27. 286/82 i 26/83 Luisi i Carbone

28. C-503/99 Komisja v. Belgia (złota akcja)

29. 85/76 Hoffman-La Roche v. Komisja

30. 27/76 United Brands v. Komisja

Anna Zawidzka-Łojek, Adam Łazowski, Podręcznik prawa Unii Europejskiej, wyd. 2, Warszawa 2018.

Catherine Barnard, The Substantive Law of the EU. The Four Freedoms, 5th edn, Oxford 2016

Student zna definicje poszczególnych swobód rynku wewnętrznego i podstawowe konstrukcje normatywne z tego zakresu, takie jak np. wymogi imperatywne czy test dostępu do rynku. Potrafi określić dopuszczalne ograniczenia swobód, traktatowe i orzecznicze. Zna reguły stosowania art. 101 i 102 TFUE. Potrafi rozwiązywać kazusy z zakresu rynku wewnętrznego.

Zaliczenie ćwiczeń na podstawie aktywności na zajęciach oraz kolokwiów. Egzamin ustny - trzy pytania.