Evolution of Political Systems and Legal Institutions

Celem wykładu jest przekazanie wiedzy na temat przekształceń niektórych polskich instytucji ustrojowych i prawnych na tle powszechnym, aby student mógł lepiej zrozumieć uwarunkowania współczesnego ustroju i prawa.

Jednocześnie materiał wykładu wprowadzać ma pojęcia prawne, elementy rozumowania prawniczego oraz wskazywać na niezbędne w pracy prawnika wartości kultury prawnej.

Wykład prowadzony składa się z 28 zajęć poświęconych – w układzie rzeczowo – chronologicznym. Poświęcony będzie: społeczeństwu (od średniowiecza po wiek XX), metamorfozom państwa (od patrimonium dynastii po dobro wspólne), odrębnościom ustrojowo-prawnym państwa, konstytucjonalizmowi, parlamentaryzmowi, głowie państwa, zarządowi centralnemu państwa (z uwzględnieniem osobliwości realnego socjalizmu), kształtowaniu się podziału władzy (w wymiarze praktycznym i teoretycznym: od monarchia mixta…), zarządowi terenowemu państwa, samorządowi, kształtowaniu się pojęcia obywatela (i przemianom znaczenia terminu), prawu wyborczemu, sądownictwu (powszechnemu, administracyjnemu, prawa publicznego). W semestrze letnim w pierwszej części wykład będzie poświęcony sądownictwu oraz prawu (karnemu, prywatnemu, procedurom sądowym) przed wielkimi kodyfikacjami. W drugiej części omówione zostaną najważniejsze kodyfikacje oraz ewolucja instytucji karnych, cywilnych i procesowych.

Podręczniki: M. Wąsowicz, Historia ustroju państw Zachodu. Zarys wykładu, Warszawa 2007; K. Sójka –Zielińska, Historia prawa, Warszawa 2006, J. Bardach, B. Leśnodorski, M. Pietrzak: Historia państwa i prawa polskiego, Warszawa 2009 (wybrane rozdziały);A. Ajnenkiel, Konstytucje Polski 1791-1992, Warszawa 2001. Literatura uzupełniająca: M. Wąsowicz, Prawo i obywatel. Rzecz o historyczno-prawnych korzeniach europejskiego standardu ustrojowego, Warszawa 2015; K. Sójka–Zielińska, Drogi i bezdroża prawa. Szkice z dziejów kultury prawnej Europy, Wrocław 2010.

Ew. dodatkowo: W. Uruszczak, Historia państwa i prawa polskiego t. I: 966-1795, Warszawa 2010 lub 2012; A. Korobowicz, W. Witkowski: Historia ustroju i prawa polskiego (1772-1918), Warszawa-Kraków 2009; W. Witkowski: Historia administracji w Polsce 1764-1989, Warszawa 2007;

Źródła: M. Sczaniecki, Wybór źródeł do historii państwa i prawa w dobie nowożytnej, Warszawa 2001;

oraz inne pozycje monograficzne i źródłowe wskazywane na zajęciach.

Efekty kształcenia

Wiedza:

1. Zna i rozumie podstawowe pojęcia i instytucje z zakresu prawa publicznego (w tym konstytucyjnego) i ścieżki ich kształtowania (K_W07)

2. Zna ewolucję ustrojów głównych państw świata i rozumie przyczyny różnic ustrojowych, a w szczególności zna ewolucję metod tworzenia prawa, zarządzania państwem i wymiaru sprawiedliwości (K_W09; K_W02)

3. zna i rozumie przyczyny i skutki ewolucji ustrojowej Polski. (K_W09)

4. Zna genezę, naturę i kierunki rozwoju poszczególnych instytucji procesu sądowego, rozumie ich przyczyny i skutki (K_W13; K_W02)

5. Zna i rozumie kształtowanie się podstawowych pojęć i instytucji prawa karnego i ich rodowód (K_W13; K_W03)

Umiejętności:

1. potrafi dostrzec i prawidłowo zinterpretować

związki między zjawiskami prawnymi a innymi zjawiskami kulturowymi i społecznymi w perspektywie historycznej (K_U03)

2. potrafi wykorzystywać źródła historyczno – prawne i krytycznie je analizować, (K_U01; K_K01; K_K02)

3. potrafi posługiwać się metodą historyczno – prawną (K_U02).

4. potrafi porównywać, interpretować i rekonstruować instytucje prawne, wyjaśnić przyczyny i wskazywać skutki regulacji prawnych na przykładach historycznych z wykorzystaniem źródeł ( w szczególności orzecznictwa sądowego) (K_U03) .

Do egzaminu końcowego dopuszczony/a jest student/ka, który/a zaliczyła ćwiczenia z przedmiotu. Egzamin – zasadniczo – w formie ustnej, dla chętnych: egzamin pisemny, także „z otwartą książką”. Egzamin przedterminowy – dla osób, które zaliczyły ćwiczenia na ocenę minimum dobrą.

Istenieje możliwość zaliczenia przedmiotu poprzez zakwalifikowanie się do udziału w finale Ogólnopolskiej Olimpiady Historycznoprawnej

brak