Wprowadzenie do makrokomparatystyki prawniczej
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 2200-1S069 |
Kod Erasmus / ISCED: |
10.0
|
Nazwa przedmiotu: | Wprowadzenie do makrokomparatystyki prawniczej |
Jednostka: | Wydział Prawa i Administracji |
Grupy: |
Blok: Wprowadz. do komparatystyki prawniczej - studium wybranych pozaeurop. syst. prawnych |
Punkty ECTS i inne: |
(brak)
|
Język prowadzenia: | polski |
Rodzaj przedmiotu: | fakultatywne |
Założenia (opisowo): | Zajęcia mają na celu przybliżenie studentom podstawowych pojęć oraz metodologii badań komparatystycznych (prawnoporównawczych). To pozwoli w sposób adekwatny analizować współczesne systemy prawne, zwłaszcza w związku z obserwowanym, m.in. w państwach europejskich, współwystępowaniem różnych porządków prawnych, będącym skutkiem zmieniającego się składu kulturowego i etnicznego społeczeństw. |
Tryb prowadzenia: | w sali |
Skrócony opis: |
Komparatystyka prawnicza jest wartościowym narzędziem badania współczesnych systemów prawnych, współwystępujących w ramach danego społeczeństwa. Podczas zajęć zasygnalizowane zostaną podstawowe problemy komparatystyki, a także omówiona zostanie ewolucja tej dyscypliny naukowej, rozwijającej się wraz ze zmieniającymi się warunkami funkcjonowania współczesnych państw. |
Pełny opis: |
Zajęcia przybliżają komparatystykę prawniczą jako wartościowe i adekwatne narzędzie badania współczesnych systemów prawnych, obowiązujących w danym państwie. „Systemów” a nie systemu – bo istotnym jest uświadomienie sobie (i te zajęcia w tym mają pomóc), że współcześnie nie ma już państw rozwiniętych, w których dla zrozumienia czym jest prawo, wystarczające byłoby analizowanie wyłącznie prawa oficjalnego (formalnie obowiązującego). Im bowiem bardziej zmienia się struktura etniczna i kulturowa danego państwa, tym silniejsze zachodzą interakcje pomiędzy poszczególnymi porządkami prawnymi. Dotyczy to w coraz większym stopniu także polskiego systemu prawnego, nie można przecież ignorować pojawienia się fali emigracji zarówno z Ukrainy, jak i z Azji (m.in. Wietnamu, Bangladeszu, Indii). Dostrzeżenie, że obok oficjalnego systemu prawa cywilnego, rodzinnego czy spadkowego współwystępują systemy alternatywne, często rozbieżne z oficjalnym, pozwoli ustalić rzeczywisty obraz prawa danego państwa. Co istotne, metodologia do omawianych badań, została już wypracowana w ramach komparatystyki prawniczej oraz antropologii prawa (legal anthropology, anthropology of law), dyscypliny dotąd nie wykładanej na polskich uniwersytetach, a mogącej w istotny sposób przyczynić się do usprawnienia badań nad prawem. Wykłady obejmą założenia teoretyczne komparatystyki prawniczej, metodologię dyscypliny, kształtowanie się komparatystyki w XIX i XX wieku, wskazanie współczesnych najistotniejszych wyzwań. Wykłady obejmą również przybliżenie antropologii prawa, w szczególności postać Bronisława Malinowskiego, analizę stopnia przyswajania ogólnych reguł prawnych w poszczególnych środowiskach społecznych, badanie procesów akulturacji prawnej, czyli procesów zmiany kulturowej, dokonujących się w wyniku długotrwałych, ciągłych i bezpośrednich kontaktów pomiędzy grupami społecznymi. Wykłady będą odwoływać się do traktowania prawa jako części kultury (por. Montesquie, Malinowski, Wundt, Podgórecki). |
Literatura: |
1. R. Tokarczyk, Komparatystyka prawnicza, Warszawa 2008. 2. M. Reimann, R. Zimmermann, Comparative Law, Oxford 2006. 3. H. Rot, Między geografią prawną, komparatystyką prawniczą i teorią prawa [w:] H. Rot (red.), Główne kultury prawne współczesnego świata, Warszawa 1995. 4. B. Kowalczyk, Kilka uwag o praktycznym znaczeniu komparatystyki prawniczej [w:] Cywilizacja administracji publicznej, Wrocław 2018. 5. M. Ancel, Znaczenie i metody prawa porównawczego, Warszawa 1979. 6. C. Greenhouse, Praying for Justice: Faith, Order, and Community in An American Town, Ithaca 1986. 7. S.E. Merry, Getting Justice and Getting Even: Legal Consciousness Among Working-Class Americans, Chicago 1990. 8. H. Izdebski, Kręgi prawne i kręgi kulturowe. O podstawach typologii makrokomparatystyki prawniczej, [w:] Z dziejów kultury prawnej: studia ofiarowane Profesorowi Juliuszowi Bardachowi w dziewięćdziesięciolecie urodzin, M. Wąsowicz et all (red.), Warszawa 2004. 9. S. F. Moore, Certainties Undone: Fifty Turbulent Years of Legal Anthropology, 1949-1999, [w:] S.F. Moore (red.), Law and Anthropology: A Reader, Blackwell Publishers 2005. 10. L. Pospíšil, Anthropology of Law: A Comparative Theory, New Haven 1974. 11. P. Bielarczyk, Kształtowanie się europejskiej antropologii prawa przed 1939 rokiem, praca doktorska w zasobach BUW, Warszawa 2006. |
Efekty uczenia się: |
WIEDZA: Studenci zdobędą wiedzę na temat podstawowych pojęć, celów, metodologii oraz technik badań komparatystycznych. Studenci poznają także podstawową literaturę przedmiotu co umożliwi im, w razie zainteresowania się tematem, pogłębienie wiedzy we własnym zakresie. UMIEJĘTNOŚCI: Studenci będą umieli wskazać na czym polega komparatystyka prawnicza i antropologia prawa oraz w jaki sposób wiedza o współwystępowaniu systemów prawnych na danym terytorium może być pomocna w lepszym zrozumieniu obowiązującego prawa. WARTOŚCI I KOMPETENCJE SPOŁECZNE: Studenci będą potrafić samodzielnie planować badania nad systemami prawnymi, w szczególności zwrócą uwagę na konieczność uwzględniania - w analizie prawnej - zróżnicowania prawnego, właściwego dla styku różnych kultur prawnych. |
Metody i kryteria oceniania: |
Podstawą zaliczenia będzie aktywność oraz omówienie jednego z tekstów, przekazanych na zajęciach. |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.