Prawo rodzinne w ujęciu międzynarodowym oraz w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego i Naczelnego Sądu Administracyjnego
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 2200-1S151-V |
Kod Erasmus / ISCED: |
10.0
|
Nazwa przedmiotu: | Prawo rodzinne w ujęciu międzynarodowym oraz w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego i Naczelnego Sądu Administracyjnego |
Jednostka: | Wydział Prawa i Administracji |
Grupy: |
Blok: Prawo rodzinne i opiekuńcze w praktyce orzeczniczej Wykłady specjalizacyjne i konwersatoria dla IV roku studiów prawniczych Wykłady specjalizacyjne i konwersatoria dla V roku studiów prawniczych |
Punkty ECTS i inne: |
(brak)
|
Język prowadzenia: | polski |
Rodzaj przedmiotu: | fakultatywne |
Założenia (opisowo): | Założeniem wykładu jest pogłębienie wiedzy i poszerzenie perspektywy problemowej studentów z zakresu prawa rodzinnego. W trakcie zajęć omówione zostaną dwie grupy powiązanych zagadnień. Po pierwsze, międzynarodowe (transgraniczne) aspekty prawa rodzinnego. Po drugie, orzecznictwo sądów europejskich oraz Trybunału Konstytucyjnego i Naczelnego Sądu Administracyjnego w dziedzinie szeroko rozumianych stosunków rodzinnych. |
Tryb prowadzenia: | zdalnie |
Skrócony opis: |
Przedmiotem wykładu jest prawo rodzinne w ujęciu międzynarodowym oraz w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego i Naczelnego Sądu Administracyjnego. Omówione zostaną wybrane transgraniczne aspekty prawa rodzinnego, w szczególności związane z przemieszczaniem się dzieci i małżonków poza granice kraju oraz uznawaniem zagranicznych orzeczeń. Szeroko przedstawione zostanie również orzecznictwo sądów najwyższej instancji oraz trybunałów (w tym międzynarodowych i unijnych) w sprawach rodzinnych. |
Pełny opis: |
Celem wykładu jest pogłębienie wiedzy i poszerzenie perspektywy problemowej studentów z dziedziny prawa rodzinnego. Skutki prawne nawiązania więzi rodzinnych niejednokrotnie wykraczają poza obszar prawny jednego państwa. Poważne problemy praktyczne związane są z przemieszczaniem się małżonków i dzieci w europejskiej przestrzeni prawnej. Relacje osobiste coraz częściej podlegają ocenie nie tylko sądów rodzinnych, lecz także Trybunału Konstytucyjnego, Naczelnego Sądu Administracyjnego oraz sądów międzynarodowych, w tym europejskich (Europejskiego Trybunału Praw Człowieka i Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej). Coraz więcej systemów prawa obcego rozpoznaje też nieznane prawu polskiemu instytucje prawa rodzinnego. Problematyka ta zostanie omówiona w toku poszczególnych wykładów, w trakcie których prowadzona będzie dyskusja. Nacisk położony zostanie na praktyczne aspekty stosowania prawa i aktualne orzecznictwo sądowe. Analizie poddane zostaną w szczególności następujące zagadnienia: 1. Problematyka międzynarodowego przemieszczania się dzieci ze szczególnym uwzględnieniem spraw relokacyjnych i paszportowych. 2. Stosowanie konwencji haskiej dotyczącej cywilnych aspektów uprowadzenia dziecka za granicę. 3. Jurysdykcja sądowa oraz uznawanie i wykonywanie orzeczeń w sprawach małżeńskich oraz w sprawach dotyczących odpowiedzialności rodzicielskiej w świetle rozporządzenia Rady (WE) nr 2201/2003 z dnia 27 listopada 2003 r. 4. Uznawanie małżeństw zawartych za granicą oraz orzeczeń i decyzji w sprawie rozwiązania małżeństwa wydanych przez organy państw obcych. 5. Prawo właściwe dla rozwodu i separacji w świetle regulacji krajowych oraz rozporządzenia Rady (UE) nr 1259/2010 z dnia 20 grudnia 2010 r. Stosowanie obcego prawa rozwodowego przez polskie sądy. 6. Adopcja międzynarodowa. 7. Jurysdykcja, prawo właściwe i uznawanie orzeczeń w sprawach alimentacyjnych. 8. Obowiązek alimentacyjny po rozwiązaniu małżeństwa w ujęciu porównawczym, prawie kolizyjnym oraz w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego. 9. Prawo do zawarcia małżeństwa i założenia rodziny w świetle orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, Trybunału Konstytucyjnego, Naczelnego Sądu Administracyjnego oraz zagranicznych sądów najwyższej instancji. 10. Małżeństwa osób tej samej płci oraz zarejestrowane związki partnerskie w zetknięciu z polskim obszarem prawnym – problemy praktyczne. 11. Orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego w sprawach z zakresu rejestracji stanu cywilnego. 12. Oddziaływanie unijnych regulacji dotyczących swobody przemieszczenia się osób i orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej na polskie prawo rodzinne. |
Literatura: |
1) Orzeczenie i artykuły naukowe udostępnione studentom przez prowadzących. 2) Rekomendowana literatura (pozycje dostępne w bibliotece UW): P. de Cruz, Family law, sex and society: a comparative study of family law, London – New York 2009; J. Herring, R. Probert, S. Gilmore, Great debates in family law, New York 2012; J. Pawliczak, Zarejestrowany związek partnerski a małżeństwo, Warszawa 2014; J. Scherpe (red.), European family law, vol. I-IV, Cheltenham 2016; E.E. Sutherland (red.), The future of child and family law: international predictions, New York 2012 |
Efekty uczenia się: |
Uczestnik wykładu: - będzie w stanie rozpoznać sprawę rodzinną z elementem międzynarodowym; - uzyska wiedzę na temat regulacji międzynarodowych i unijnych dotyczących relacji rodzinnych oraz zasad ich stosowania przez polskie sądy; - pozna zasady uznawania i wykonywania orzeczeń wydanych przez organy państw obcych; - pozna podstawowe reguły dotyczące ustalania jurysdykcji sądowej i prawa właściwego w sprawach rodzinnych; - zapozna się z orzecznictwem Trybunału Konstytucyjnego w sprawach małżeńskich i alimentacyjnych; - zapozna się z orzecznictwem Naczelnego Sądu Administracyjnego w sprawach z zakresu rejestracji stanu cywilnego; - będzie w stanie ocenić znaczenie orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka i Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej dla polskiego porządku prawnego. |
Metody i kryteria oceniania: |
Wykład zaliczany jest na ocenę. Podstawowym warunkiem zaliczenia wykładu jest spełnienie wymagań co do obecności (dopuszczalne dwie nieobecności). Ocena zostanie wystawiona na podstawie krótkiej pracy pisemnej (do 6 stron) w postaci eseju lub komentarza do orzeczenia. Pod uwagę brane będzie również przygotowanie do zajęć i aktywność w trakcie dyskusji. |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.