Filozoficzne podstawy europejskiej kultury prawnej
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 2200-1S238 |
Kod Erasmus / ISCED: |
10.0
|
Nazwa przedmiotu: | Filozoficzne podstawy europejskiej kultury prawnej |
Jednostka: | Wydział Prawa i Administracji |
Grupy: |
Blok: Wolność i równość jako podstawowe determinanty europejskiej kultury prawnej |
Punkty ECTS i inne: |
(brak)
|
Język prowadzenia: | polski |
Rodzaj przedmiotu: | fakultatywne |
Założenia (opisowo): | Wraz z konwersatorium poświęconym zróżnicowaniom i nierównościom w prawie, wykład ten tworzy ogólne tło dla pozostałych zajęć w bloku, przybliżających interakcje między wolnością i równością na gruncie prawa konstytucyjnego, prawa pracy, prawa cywilnego oraz prawa procesowego. |
Tryb prowadzenia: | zdalnie |
Skrócony opis: |
Wykład poświęcony będzie temu, w jaki sposób kultura prawna zachodu daje wyraz zasadom wolności i równości oraz temu, jak determinują one rozwój współczesnego prawa i zachodzące w nim przemiany, zarówno na gruncie prawa prywatnego jak i publicznego. W trakcie zajęć wyjaśnione zostanie intelektualne podłoże, które uwarunkowało wykształcenie się nowoczesnego konstytucjonalizmu i nowoczesnej cywilistyki, wraz z kluczowymi dla nich konstrukcjami dogmatycznymi (prawo podmiotowe, swoboda umów, stosunek prawny, własność prywatna) oraz to, w jaki sposób dążenia wolnościowe i egalitarne prowadzą stopniowo do odchodzenia od tych konstrukcji. Przemiany te są ukazane na tle szerszych procesów społecznych zachodzących na gruncie nowoczesnej (i ponowoczesnej) kultury intelektualnej. |
Pełny opis: |
1. Intelektualne fundamenty nowoczesnej kultury prawnej, czyli o przejściu od klasycznej do nowoczesnej kultury intelektualnej. 2. Nowoczesna antropologia: wolność i równość jako podstawowe atrybuty jednostki i fundamentalne wartości nowoczesnego społeczeństwa i nowoczesnego prawa. 3. Dwa warianty indywidualistycznej antropologii i ich wzajemne interakcje polityczne – filozoficzne uwarunkowania politycznej kontrowersji między liberalizmem i socjalizmem. 4. Jak zorganizować wspólnotę polityczną afirmującą wolność i równość jej członków? Etyczna tożsamość kultury społeczeństw egalitarno-wolnościowych. 5. Rzut oka wstecz: jak funkcjonowały społeczeństwa zanim zaczęto pojmować człowieka jako wolną i równą jednostkę? 6. Wolność i równość praw politycznych – teoretyczna konceptualizacja i żmudny proces jej realizacji. Wyboista droga ku równości praw politycznych. 7. Wolni i równi obywatele a problem partycypacji politycznej – jak promocja wolności i równości przekłada się na zaangażowanie obywatelskie jednostek. 8. Intelektualne fundamenty nowoczesnej cywilistyki: autonomia woli równych podmiotów. Konstrukcje stosunku prawnego i praw podmiotowych jako podstawy konceptualizacji relacji społecznych. 9. Nowoczesna koncepcja własności jako afirmacja wolności i równości jednostki. Konstrukcja teoretyczna, realia historyczne. 10. Wolność i formalna równość przy braku równości materialnej – jak życie weryfikuje teoretyczne konstrukcje. O przyczynach powstania prawa pracy. 11. Dyskryminacja i walka z nią, czyli: co przeszkadza równości i jak się należy pozbyć tych przeszkód. Równość jako wolność od pecha - „luck egalitarianism”. 12. Jeszcze więcej równości: od ruchu na rzecz politycznego upodmiotowienia kobiet, przez walkę z przemocą domową do wyzwolenia z płci. 13. Między swobodą umów a zakazem dyskryminacji. Od "równości małżeńskiej" do "małżeństw pluralnych". 14. Czy równość winna panować jedynie wśród ludzi? O przyszłości prawa antydyskryminacyjnego. |
Literatura: |
Podstawową lekturę stanowić będą teksty źródłowe omawiane podczas zajęć, których wybór będzie opracowany i dostępny dla studentów - prawdopodobnie za pośrednictwem platformy COME. Lektura uzupełniająca: A. Stępkowski, Zasada proporcjonalności w europejskiej kulturze prawnej, Warszawa: Liber 2010, rozdział I. A. Stępkowski, Problem „istoty” prawa podstawowego w perspektywie klasycznych teorii prawa podmiotowego, «Zeszyty Prawnicze UKSW» 13.4/2013, s. 115-126. J. Banasiuk - A. Stępkowski, Teoretyczne założenia koncepcji gender based violence w świetle danych empirycznych, „Przegląd Sejmowy” nr 3(146)/2018, s. 21–38. |
Efekty uczenia się: |
Student, który uzyskał zaliczenie z tego przedmiotu: - ma pogłębioną i rozszerzoną wiedzę na temat filozoficznych uwarunkowań nowoczesnej i ponowoczesnej kultury prawnej. - ma pogłębioną i rozszerzoną wiedzę na temat procesu kształtowania się współczesnych instytucji prawnych. - ma rozszerzoną i pogłębioną wiedzę o charakterze problemów społecznych ich ideowych uwarunkowaniach oraz roli nauk prawnych w ich regulowaniu; -ma pogłębioną wiedzę o intelektualnych podstawach nowoczesnej cywilistyki oraz podstawowych kategorii cywilistycznych; - lepiej rozumie terminologię prawną i konstrukcje dogmatyczne oraz przekształcenia w sposobie ich rozumienia; - lepiej rozumie problematykę dyskryminacji i prawa antydyskryminacyjnego oraz jego rozwój. - dostrzega związki między zjawiskami prawnymi a innymi zjawiskami kulturowymi i społecznymi; - zdobyta wiedza pozwala mu lepiej rozumieć dylematy prawne i społeczne oraz sprawy niejednoznaczne i ułatwia samodzielne identyfikowanie możliwych rozwiązań przy uwzględnieniu obowiązujących norm etycznych; - rozumie i potrafi dokonać samodzielnej analizy przyczyn i przebiegu zmian zachodzących w prawie; poddaje merytorycznej ocenie zarówno poszczególne regulacje jak i metody regulacji życia społecznego; - ma rozszerzoną i pogłębioną wiedzę z zakresu prawniczych dyscyplin ogólnych i historycznych; - ma świadomość zakresu zdobytej wiedzy i posiadanych umiejętności, rozumie potrzebę uzupełniania i doskonalenia nabytej wiedzy i umiejętności; - rozumie znaczenie norm etycznych w wykonywaniu swoich zadań zawodowych; - potrafi przewidywać skutki społeczne swoich działań uwzględniając aspekty prawne, ekonomiczne i polityczne projektów społecznych; - jest elastyczny w postrzeganiu rzeczywistości i potrafi ze zrozumieniem odnosić się do innych postaw. |
Metody i kryteria oceniania: |
Zaliczenie na ocenę na podstawie testu sprawdzającego wiadomości objęte treścią wykładu. Test ma postać wyświetlanych (slajdy ppp) twierdzeń z podstawowymi informacjami z zakresu nauczania społecznego Kościoła, które omawiane były podczas wykładów. Należy uzupełnić brakujące w tych zdaniach wyrazy i związki frazeologiczne, które student zapisuje w czasie wyświetlania konkretnego slajdu. Do zaliczenia uprawnia zdobycie połowy punktów. W przypadku 3 nieobecności próg zaliczalności poniesiony zostaje do standardowego poziomu 60% zaś każda kolejna nieobecność oznacza karne odjęcie jednego punktu od uzyskanych z testu. Powód nieobecności, poza sytuacjami całkowicie(!) wyjątkowymi, jest nieistotny (proszę nie przynosić zwolnień lekarskich). Po uzgodnieniu ze studentami, będzie istniała możliwość zamiany formy zaliczenia na alternatywę polegającą na cotygodniowym rozwiązywaniu quizów na platformie COME (oceną będzie średnia uzyskanych wyników). |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.