Transnational sports disputes

Celem konwersatorium nt. Transgraniczne spory sportowe jest przedstawienie sądowych oraz pozasądowych, w tym alternatywnych form (metod) załatwiania spraw powstających na etapie tworzenia i funkcjonowania międzynarodowych oraz krajowych organizacji sportowych, a także wyłaniających się w trakcie współzawodnictwa sportowego w różnych dyscyplinach sportu, odbywającego się na płaszczyźnie międzynarodowej.

Celem konwersatorium nt. Transgraniczne spory sportowe jest przybliżenie sądowych oraz pozasądowych form (metod) rozwiązywania spraw powstających w związku z organizacją i funkcjonowaniem organizacji sportowych oraz przebiegiem rywalizacji sportowej realizowanej na płaszczyźnie międzynarodowej i krajowej. Ponadnarodowy wymiar współczesnego sportu oraz wynikających na jego tle sporów nie pozwala na ich załatwianie w jednolity sposób przez sądy krajowe. Nawet prawidłowo funkcjonujący system uznawania i stwierdzania wykonalności wyroków sądów państwowych nie umożliwia częstokroć podobnego traktowania w analogicznych sprawach zawodników uprawiających daną dyscyplinę sportu. Stąd też od lat 80. ubiegłego stulecia preferowane jest rozpoznawanie międzynarodowych (transgranicznych) sporów sportowych przez Trybunał Arbitrażowy d.s. Sportu MKOL w Lozannie, nazywany od kilku lat „sądem najwyższym” światowego sportu. Fakt, iż jego działalność opiera się na konstrukcji arbitrażu przymusowego z woli podmiotów ruchu sportowego generuje szereg wątpliwości natury jurydycznej, które są rozwiązywane przez pryzmat relacji istniejących między sądownictwem arbitrażowym i państwowym, ocenianych także na podstawie postanowień Konwencji nowojorskiej z 1958 roku. Dla funkcjonowania lozańskiego Trybunału istotne znaczenie posiadają również regulacje szwajcarskiego kodeksu cywilnego dot. ustroju i funkcjonowania stowarzyszeń, w tym zwłaszcza przepis art.75 uprawniający do wytaczania powództw o uchylenie lub stwierdzenie nieważności decyzji organów tych organizacji korporacyjnych.

Tematy poszczególnych zajęć w trakcie konwersatorium są następujące:

1. Pojęcie sportu, reguł i sporów sportowych oraz podstawowe ich klasyfikacje.

2. Transgraniczne spory sportowe i ich cechy charakterystyczne.

3. Sądowe i alternatywne formy rozwiązywania transgranicznych sporów sportowych. Międzynarodowe i krajowe sportowe sądy arbitrażowe.

4. Kwestia zdatności arbitrażowej w sprawach sportowych.

5. Formy działania (procedury: klasyczna, apelacyjna i konsultacyjna) Trybunału Arbitrażowego d.s. Sportu MKOL w Lozannie jako „sądu najwyższego” światowego sportu.

6. Znaczenie art. 75 szwajcarskiego kodeksu cywilnego dla przyjęcia kompetencji sądów państwowych i arbitrażowych w transgranicznych sporach sportowych.

7. Specyfika postępowania przed Zespołami Orzekającymi Izby ad hoc w trakcie wielkich imprez sportowych. Ocena skutków wydanych orzeczeń w kontekście Konwencji nowojorskiej.

8. Kompetencja Trybunału Arbitrażowego d.s. Sportu przy PKOL w sprawach dopingowych zawodników o statusie międzynarodowym oraz Piłkarskiego Sądu Polubownego PZPN w sporach kontraktowych z elementem zagranicznym.

9. Specyfika postępowania przed sportowymi sądami arbitrażowymi.

10. Kwestia prawa właściwego dla oceny transgranicznych sporów sportowych. Zakres zastosowania Konwencji Lugano w sprawach sportowych.

11. Podstawy wydania orzeczenia arbitrażowego. Znaczenie lex sportiva dla kształtowania międzynarodowych stosunków sportowych.

12. Zaskarżanie orzeczeń Trybunału Arbitrażowego MKOL do szwajcarskiego Trybunału Federalnego na podstawie ustawy z 18 grudnia 1987 roku o międzynarodowym prawie prywatnym.

13. Kontrola wyroków szwajcarskiego Trybunału Federalnego przez Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu. Sprawa A. Mutu i Ch. Pechstein.

14. Kształtowanie się orzecznictwa TSUE w Luksemburgu w sporach dot. uprawiania sportu.

15. Orzecznictwo sądów amerykańskich i wspólnotowych w sprawach dot. konkurencji w sferze sportu.

1. M. Biliński (red.), Prawne aspekty funkcjonowania federacji sportowych, Kraków 2014

2. P.Cioch, Rozstrzyganie sporów sportowych w świetle ustawy o sporcie, Kwartalnik ADR 2011, Nr 2

3. T.T. Koncewicz, Sport i prawo wspólnotowe. Orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich w Luksemburgu w sprawie Lehtonen, Palestra 2000, nr 9-10.

4. E.J. Krześniak, Kluby i organizacje sportowe w prawie polskim na tle rozwiązań zagranicznych, Warszawa 2016.

5. M. Leciak (red.). Odpowiedzialność dyscyplinarna w sporcie – aktualne problemy prawne, Toruń 2016.

6.M.Leciak(red.), M.Biliński, K.Grabska-Liberadzka, R.Piechota, H.Radke, B.Rischka-Słowik, K.Tetłak, Prawo sportowe, Warszawa 2018

7. D. Mavromati, M.Reeb, The Code of the Court of Arbitration for Sport, Commentary, Cases and Materials, Alphen aan den Rijn 2015

8. B. Rischka-Słowik, Konstytucja sportu w Unii Europejskiej, Warszawa 2014

9. A. J. Szwarc (red.), Kompatybilność pozaprawnych regulacji sportowych z regulacjami prawnymi, w: Sport i prawo, T.16, Poznań 2016

10. A. Wach, Alternatywne formy rozwiązywania sporów sportowych, Warszawa 2005

11. A.Wach, Arbitraż sportowy, w: System prawa handlowego, T. 8, Arbitraż handlowy, A. Szumański (red.). Warszawa 2015

12. F. Zedler, Postępowanie polubowne, w: A.J. Szwarc (red.), Ustawa o sporcie, Poznań 2015

Po zaliczeniu konwersatorium Student powinien:

A. w sferze wiedzy

1. uzyskać informacje odnośnie funkcjonowania międzynarodowych organizacji sportowych i sporów wynikających z ich działalności oraz z zarządzanego przez nie współzawodnictwa sportowego,

2. efektywnie operować siatką pojęć i podstawowych instytucji prawnych z zakresu rozwiązywania transgranicznych sporów sportowych,

3. przewidywać skutki prawne i praktyczne powstawania konkretnych spraw ze stosunków sportowych.

B. w sferze umiejętności

1. operować praktycznymi mechanizmami rozwiązywania międzynarodowych sporów sportowych przy wykorzystaniu technik arbitrażowych, mediacyjnych i koncyliacyjnych,

2. dokonywać analizy praw i obowiązków podmiotów ruchu sportowego, zwłaszcza w zakresie ich uczestnictwa w rywalizacji sportowej,

3. dysponować możliwością świadczenia doradztwa prawnego na rzecz podmiotów ruchu sportowego.

C. w sferze postaw

1. postrzegać prawo sportowe jako ogół norm materialnoprawnych i procesowych pochodzących od międzynarodowych i krajowych federacji

sportowych, ponadnarodowych struktur międzyrządowych ( Unia Europejska, Rada Europy) oraz prawodawcy krajowego.

2. uwzględniać znaczenie dla ruchu sportowego pojęcia lex sportiva kształtowanego także przez organy orzekające w sferze sportu, w tym zwłaszcza przez Trybunał Arbitrażowy MKOL w Lozannie.

3. rozumieć i krytycznie odnosić się do konkretnych rozwiązań z zakresu prawa sportowego.

Na podstawie obecności na zajęciach i testu końcowego z pytaniami 1-krotnego wyboru oraz 1-2 pytaniami "otwartymi"

-